Door
Gertjan van Tunen
Biologisch melk en veevleesbedrijf
Gertjan van Tunen
Werkgebied
Spaarnwoude, Noord-HollandGertjan van Tunen:
“Weidevogels zijn de reden waarom we destijds kozen voor de Limousin-koe. Door het intensieve weidevogelbeheer hebben we vooral ouder en minder rijk gras ter beschikking en daar doen Limousins het heel goed op."
De boerderij De Koningshoeve-Ettingen ontstond nadat Recreatieschap Spaarnwoude het bedrijf in 1996 verzelfstandigde. Zij hadden de agrarische bedrijven zelf begin jaren tachtig opgericht. De nieuwe bedrijven moesten wel bijdragen aan natuurwaarden en het landschap, zo was de afspraak. Daarnaast moesten ze toegankelijk blijven voor het publiek. Naast biologisch vlees en melk ‘produceren’ De Ettingen (melkvee) en De Koningshoeve (vleeskoeien) dus natuur en landschap.
Agrarisch natuurbeheer
Het beheer is helemaal afgestemd op weidevogels en botanische graslanden. Zo kan hier een klassiek veenweidelandschap blijven bestaan. Niet zo rijk als in de jaren vijftig, want dat is in de gangbare economische bedrijfsvoering niet mogelijk. Maar met verantwoord biologisch agrarisch natuurbeheer lukt het wel landschap, dieren en planten, die kenmerkend zijn voor de veenweiden, rond Spaarnwoude te behouden.
Weidevogels
De weidevogels sturen de bedrijfsvoering van De Koningshoeve-Ettingen. Dit met hulp van advies en talrijke vrijwilligers. Al tientallen jaren lang slagen ze er zo in de weidevogels een veilig biotoop te bieden. Spaarnwoude geldt daarom als een van de meest weidevogelrijke gebieden van Nederland. Op alle 430 hectare kunnen de vogels floreren. Op het grootste deel wordt pas in juli gemaaid. Dit zijn de plekken waar de meeste weidevogels nestelen. Al deze vogels en de wilde bloemen in de wei vormen een trekpleister voor bezoekers.
Koeien
In het hele voorjaar en de zomer (en bij mooi weer ook in het najaar) lopen de Limousin-koeien buiten in het land, samen met hun kalfjes. Zij houden het gebied open. In de winter lopen de Limousin-koeien in semi-open stallen. Deze stallen zijn speciaal voor de Limousins gebouwd, zodat de volwassen runderen en hun kalfjes samen vrij rond kunnen lopen.
Producten
Het malse vlees gaat naar slagers in Amsterdam, Haarlem en Hilversum. Een ander deel kan de consument rechtstreeks kopen via grutto.com. De biologische melk wordt geleverd aan Eko Holland, die het verwerkt tot biologische zuivel.
Voorbeeldboerderij
Boerderij De Koningshoeve-Ettingen is één van de boerderijen die deelnemen aan het driejarige project ’Voorbeeldboerderijen’ van Vogelbescherming Nederland. Binnen dit project worden op twee boerderijen maatregelen genomen om de biodiversiteit op het platteland te vergroten en kennis over biodiversiteitsherstel op te doen. Op boerderij De Koningshoeve-Ettingen gaat het vooral om het verbeteren van de bodemkwaliteit, ingrepen in de waterhuishouding, ecologisch slootschonen en het opzetten van een Living Lab. Of de ingrepen de biodiversiteit daadwerkelijk vergroten, wordt nauwgezet gemonitord. De opgedane kennis en resultaten worden met behulp van dit Living Lab gedeeld met andere boeren en professionals uit de agrarische sector. Hopelijk doet goed voorbeeld, goed volgen.
Daarnaast kon er binnen het project ook een zogeheten ‘wildredder’ gefinancierd worden. Dit apparaat kan voorop de maaier gemonteerd worden en zorgt ervoor dat vogels en zoogdieren zich op tijd uit de voeten maken, in plaats van dat ze zich in het lange, nog te maaien gras verborgen houden.
Het project ‘Voorbeeldboerderijen’ heeft een looptijd van drie jaar en wordt volledig gefinancierd door stichting Edwin Bouw Fonds en een grote particuliere gift.
