Navigatie overslaan
Merel insectenhotel / shutterstock Alle berichten
Merel insectenhotel / shutterstock Jeanet van Zoelen

Door Jeanet van Zoelen
Medewerker Vogelbescherming

Maak snel een simpel bijenhotel

Geplaatst op 6 april 2023

Hoe natuurlijker je tuin, hoe beter. Samen vormen de Nederlandse tuinen één groot natuurgebied. Tegels eruit, groen erin. Goed voor de vogels! In zo’n natuurlijke tuin mag een bijenhotel niet ontbreken. Recycle een tekendoos, dienblad, wijn- of aardappelkistje, theedoosje of wat u maar heeft en maak snel en eenvoudig een bijenhotel.

Wat bijen nodig hebben voor een goed leven, is een tuin zónder gif, maar mét voedsel en nestplaatsen. Laten vogels daar nou ook van profiteren. Het is allemaal niet moeilijk om te maken. Een oude tekendoos, ondiep wijnkistje, oud dienblad, aardappelkistje of theedoosje, tovert u bijvoorbeeld in een uurtje om in een bijenhotel. Als er bamboestengels in passen is het al snel goed. Dit is óók een leuke activiteit met (klein)kinderen.

Ieder kistje, doosje,
blikje, jampotje,
holte in een muur,
of bundeltje volstaat!

De essentie van het bijenhotel

De essentie van het bijenhotel is dat wilde bijen, zoals metselbijen, daarin hun eitjes kunnen leggen en dat de larven zich veilig kunnen ontwikkelen tot volwassen bijen. In zo’n hotel zitten veel kleine, gladde buisjes en daarin leggen ze dan steeds een eitje, stoppen er wat stuifmeel bij voor de larf en metselen een klein muurtje van klei. Zo ontstaan compartimenten in het buisje. Vervolgens leggen ze weer een eitje en zo door tot de buis vol is. Wilde bijen variëren van piepklein tot formaat honingbij, dus verschillende formaten buis is het beste.

Jaar na jaar voller

Als de jonge bijen zijn uitgegroeid, duwen ze de tussenwandjes van klei naar buiten en maken hun eerste vlucht. Bijzonder om te zien. Soms maken ze eerst een kleine val, maar ze herpakken zich en gaan op zoek naar bloemen. Negen van de tien keer gaan ze zelf ook weer nestelen waar ze zijn geboren. Zo raakt het hotel jaar na jaar voller met dichtgemetselde buisjes.

Als de jonge bijen zijn uitgegroeid, duwen ze de tussenwandjes naar buiten en gaan op zoek naar bloemen.

Makkelijk een bijenhotel maken

Een bijenhotel is nét wat anders dan een gevarieerd insectenhotel, dat rust- en nestplekken biedt voor veel verschillende soorten kleine diertjes. Bijen hebben zo hun specifieke wensen. Of u nu een bijenhotel koopt of zelf maakt, dit is belangrijk:

  • De gaten van de tunneltjes mogen niet te groot zijn. Een doorsnede van 2 tot 9 mm is het beste.
  • De gaten mogen wel diep zijn, zodat meerdere eitjes in één gang passen.
  • Belangrijk is dat de gang aan de achterkant dicht is, anders gebruiken de bijen hem niet.
  • Er mogen geen splinters in of voor de gangetjes zitten, anders kunnen de bijenvleugels beschadigen.
  • Er moet een waterdicht afdakje op een bijenhotel zitten, of in elk geval een uitstekend randje, dat regenwater tegenhoudt. Bijen willen droog nestelen.
  • Hang een bijenhotel (anders dan een gevarieerd insectenhotel dat op meer plekken kan) in de zon, uit de wind, met de uitgang op het zuiden.
Bij bijenhotel / Pixabay De essentie van het bijenhotel: wilde bijen leggen hun eitjes erin en de larven ontwikkelen zich veilig tot volwassen bijen. Bij bijenhotel / Pixabay

Benodigdheden

  • Holle rietstengels en/of bamboestokken (te koop bij tuincentrum of bouwmarkt).
  • Iets om de stengels in te doen, zoals een oud, ondiep kistje dat u nog heeft liggen, of maak dit van een paar planken (ongeveer 10 cm diep, maar dat komt niet heel nauw).
  • Een schilderijhaakje en een schroef, of een andere methode om het hotel op te hangen.
  • Een zaag.

Werkwijze

  • Zaag de rietstengels en bamboestokken in stukken die net ietsje korter zijn dan uw kistje diep is. Op die manier heeft u meteen een klein afdakje dat ervoor zorgt dat de boel droog blijft.
  • Let op dat er geen splinters achterblijven. Schuur de uiteinden als dit nodig blijkt.
  • Mocht u iets recyclen zonder achterkant, dan kunt u klei aan één kant in de buisjes stoppen, of het hotel tegen een muur of schutting hangen.
  • Plaats de stokjes of stengels in het kistje en zorg dat ze muurvast zitten. Doe er zoveel stokjes bij dat ze niet meer kunnen bewegen en vul loze ruimte als het nodig is op met takjes of klei. Dit is nodig omdat opportunistische vogels anders buisjes eruit kunnen trekken op zoek naar de larven.
  • Bevestig het haakje aan de achterkant.
  • Hang het stevig op. Belangrijk want het moet niet stuk waaien.
Bij en Koolmees shutterstock Een tuin die goed is voor bijen, is ook goed voor vogels! Bij en Koolmees shutterstock

Bijenvoedsel

Voedsel vinden wilde bijen in (inheemse) bloemen, zoals verschillende soorten klaver, wilde marjolein, tijm, longkruid, duizendblad, zonnehoed, herfstaster, klimop, struikhei enzovoort. Het mooiste is het als er van het vroege voorjaar tot de late herfst altijd wel iets in bloei staat. Ook voor uzelf. Een hele lijst met bij- (en vogel)vriendelijke planten vindt u bij de Bijenstichting.

Geen gif!

Ten slotte: gebruik nooit (nooit!) gif in uw tuin en koop biologische zaden, planten en bloembollen. Er is ongetwijfeld een biologische kweker bij u in de buurt. Hier leest u tips om op een gifvrije manier om te gaan met planten of insecten die u misschien liever niet in de tuin ziet.

Bij op blauw druifje / Pixabay Gebruik nooit (nooit!) gif in uw tuin en koop biologische zaden, planten en bloembollen. Bij op blauw druifje / Pixabay

De grote opening

Nu is het tijd voor de grote opening! Als u wilt, kies dan (samen met de (klein)kinderen) een naam voor het bijenhotel en schilder die op een plank die je bij het hotel hangt of zet. Jullie kunnen zelfs een ceremonie houden; wat bij-vriendelijke bloemen planten, een lint doorknippen en daarna een feestelijk glaasje bubbelwater drinken!

Mijn tuin een vogelparadijs

Word jij ook zo blij van vogels in je tuin of op je balkon? Hang je wel eens een vetbolletje voor ze op? Je kunt nog meer doen. Doe de gratis Postcode Vogelcheck en ontdek welke vogels in jouw buurt leven en hoe je deze vogels kunt helpen.

Postcode Vogelcheck

Tips voor inrichting van de tuin

Vogels maken graag gebruik van tuinen. Iedereen kan vogels daarbij helpen, ook als je een balkon hebt of een kleine stadstuin. Vogelbescherming heeft veel praktische tips om ook jouw tuin vogelvriendelijk te maken.

Lees meer