Noordse pijlstormvogel
Manx Shearwater, Puffinus puffinus - Stormvogels (Procellariidae)
De noordse pijlstormvogel is een vogel van open zee die bij harde aanlandige wind dichter langs de kust komt. Keilt met gestrekte, stijve vleugels laag over de golven, waarbij enkele vleugelslagen worden afgewisseld door lange glijvluchten. Broedt in kolonies op eilanden langs de westkust van Groot-Brittannië, bij IJsland, Frankrijk en op de Canarische eilanden en overwintert langs de oostkust van Zuid-Amerika.
Snel naar informatie over:
Herkenning
Contrastrijk: bruinzwart van boven, wit van onderen. Smalle, spitse vleugels. Kenmerkende, keilende en kantelende vlucht met stijve, snelle vleugelslagen, vaak laag boven zee.
Geluid
Alleen 's nachts te horen, uit de broedholen. Spookachtig.
30-38 cm, spanwijdte 75-89 cm
Vogelbescherming Optiek
Leefwijze
Broeden
Koloniebroeder. Nest in holte in de grond: zelf gegraven of van een konijn. Soms in rotsspleten. Eén nest, één ei. Broedtijd mei-augustus. Broedduur gem. 51 dagen. Jongen vliegvlug na 65-81 dagen.
Leefgebied
Open zee en oceanen, alleen na storm ook in ondiepe kustzeeën. Heel zelden na storm op meren in binnenland. Broedt op eilanden of kapen, op vlakke heuveltoppen of op hellingen. Gewoonlijk vlak aan zee, soms 1-2 km landinwaarts, in bergachtig gebied tot 700 m hoogte.
Voedsel
Vooral in scholen levende vis van klein formaat (haring, sprot, Noorse zandspiering), maar ook inktvis, kreeftachtigen en visafval.
Vogeltrek
Trekt in september en oktober over de evenaar naar het zuiden, om te overwinteren in de Atlantische Oceaan voor Zuid-Amerika en ver buiten de zuidwestkust van Zuid-Afrika. Voorjaarstrek februari-april. Trekt bij ons in de herfst door, met name september.
Verspreiding en aantal
doortrekker in zeer klein aantal
Neemt als broedvogel af in Noord-Amerika. Bij ons worden in jaren met veel storm meer noordse 'pijlen' gezien dan in andere jaren.
Aantallen in Nederland
| Aantal broedparen |
Waarnemingen
Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl
Kijktip
Vooral aan de Noordzeekust in september en oktober, bij een stevige westen- of noordwesten wind, vanaf een vast uitkijkpunt en met een kijker met sterke vergroting of een telescoop.
In Europa
Noordelijk Atlantisch kustgebied, met grote kolonies aan de kust van Groot-Brittannië en Ierland. Broedt ook op IJsland, de Azoren (Portugal) en de Canarische Eilanden (Spanje).
Meer informatie
Bescherming
Is op wereldschaal niet bedreigd. Jongen worden lokaal verzameld voor de consumptie. Kwetsbaar voor predatie door ratten en katten. Er is ook sterfte vastgesteld door de aanwezigheid van verontreinigende stoffen in het lichaam. Kan last hebben van verstoring in de foerageergebieden door drukke scheepvaartroutes. Op de Canarische Eilanden is broedgebied vernietigd door brand. Gevoelig voor vervuiling met olie. Verhoogde sterfte door bijvangst in de visserij.
Wat wij doen
Vogelbescherming zet zich al jarenlang in voor duurzame visserij zonder bijvangst. Zie ons standpunt over de Noordzee.
Wet- en regelgeving
De noordse pijlstormvogel is een beschermde inheemse diersoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn noordse pijlstormvogels beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de noordse pijlstormvogel is in Nederland geregeld in de Wet natuurbescherming.
Algemene regels
De Wet natuurbescherming bevat een aantal verboden handelingen die van toepassing zijn op alle inheemse vogels. Deze verboden gelden in heel Nederland. De wet verbiedt:
- het opzettelijk doden of vangen van vogels (artikel 3.1 lid 1);
- het opzettelijk vernielen of beschadigen van nesten, rustplaatsen en eieren van vogels, of het wegnemen van nesten (artikel 3.1 lid 2);
- het rapen en onder zich hebben van eieren van vogels (artikel 3.1 lid 3);
- het opzettelijk storen van vogels (artikel 3.1 lid 4);
- het bezit, het vervoer en de handel in vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan (artikel 3.2).
Overtreding van deze verboden is een economisch delict en kan leiden tot strafrechtelijke vervolging. De verboden worden ook bestuursrechtelijk gehandhaafd. Uitzonderingen op de verboden zijn opgenomen in de wet en de bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De wet voorziet in een algemene bevoegdheid voor de provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) om onder strikte voorwaarden een ontheffing of vrijstelling te verlenen van de verboden (artikel 3.3).
Bijzondere regels
Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen op grond van de Wet natuurbescherming, omdat de soort slechts in beperkte mate op doortrek in Nederland voorkomt
Meer weten?
- Juridische bescherming van vogels
- Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
- Soortendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
- Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
© Foto's: AGAMI © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk © Video's: Natuur Digitaal