Belangrijke financiële impuls voor natuur IJsselmeer

Annelies Blankena, ecoloog bij Vogelbescherming: “Het IJsselmeer vormt samen met het Markermeer, IJmeer en de Randmeren het grootste zoetwatermeer van West-Europa en is cruciaal als leefgebied voor vele vogels. Het gaat niet goed met de vis- en vogelstand in het IJsselmeergebied. De toekenning van de PAGW-gelden maakt het mogelijk om op vier plekken cruciale land- waterovergangen te realiseren inclusief de nodige verbindingen met het achterland en de zee. Daar zal niet alleen de visstand aanzienlijk mee verbeteren, maar ook visetende en onder druk staande vogels als de visdief.”

Het IJsselmeer is ontstaan door het indijken van de voormalige Zuiderzee. Dit bracht ons veiligheid, maar daardoor verdween ook de dynamiek. Door de harde randen (de dijken met stortsteen) en het grotendeels ontbreken van zachte land- waterovergangen én verbindingen met het achterland en de zee, zijn de vis- en vogelstanden fors afgenomen. Het zoetwaterecosysteem van het IJsselmeergebied is incompleet en niet veerkrachtig. Voor een goed functionerend systeem is een oeverzone en verbinding met het achterland cruciaal. Het open water en de kustzone hebben elkaar nodig om een volwaardig leefgebied voor vogels en vissen te kunnen bieden. Vogelbescherming Nederland werkt samen met veel partners waaronder de Coalitie Blauwe Hart Natuurlijk aan een robuust en veerkrachtig IJsselmeergebied.

Met  de aanleg van groene (voor- en achter-)oevers kunnen we de harde randen van het IJsselmeergebied verzachten, zonder dat we daarmee afbreuk doen aan de waterveiligheid en zoetwatervoorziening . Dit creëert rust-, paai- en broedplekken voor vissen en vogels. Door tegelijkertijd slimme visverbindingen te maken, kunnen vissen het achterland weer bereiken en kunnen nutriënten het IJsselmeergebied in- en uitstromen. Daarmee kan de natuurlijke rijkdom in het IJsselmeer sterk verbeteren. Dat is niet alleen belangrijk voor vissen en (visetende) vogels, maar biedt ook recreatieve mogelijkheden en kansen voor economische ontwikkeling. De Nationale Postcode Loterij maakt de inzet van Vogelbescherming Nederland voor het IJsselmeergebied mogelijk. De PAGW-projecten sluiten naadloos aan bij onze visie op het IJsselmeergebied en Vogelbescherming is actief betrokken bij de planvorming.

Het proces van de Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW) kent drie tranches. In de tweede tranche, die recent is toegekend, zijn tien projecten geselecteerd waarvan vijf in het IJsselmeergebied. Daarnaast is er voor de volgende en laatste tranche van de PAGW alvast een reservering opgenomen voor uitbreiding van de Marker Wadden. De volgende vijf projecten gaan van start in het IJsselmeergebied:

1. Oostvaardersoevers: Aanleg van een ecologische verbinding tussen Oostvaardersplassen, Lepelaarsplassen en het Markermeer, waarbij de wetlands binnendijks (3.500 hectaren) worden gekoppeld aan het Markermeer. Lees verder
2. Friese IJsselmeerkust: Om natuur en ecologische waterkwaliteit te verbeteren worden achteroevers, ondiepe oeverzones en voorzieningen voor vismigratie aangelegd. Bekijk de video
3. Noord-Hollandse Markermeerkust: Serie kleinschalige projecten voor zowel achteroevers als ondiepe oeverzones en voorzieningen voor vismigratie. Dit wordt mee gekoppeld aan het dijkversterkingstraject tussen Hoorn en Durgerdam.
4. Wieringerhoek: Aanleg onderwaterlandschap met moerasoevers en ondiep water en versterken van de ecologische verbindingen met Waddenzee en Wieringermeerpolder. Lees verder
5. Bijdrage duurzame visserij IJsselmeer. Voor een duurzame visstand is het noodzakelijk dat economie en ecologie met elkaar in balans zijn en er niet meer geoogst wordt dan er bijgroeit. Daarvoor zijn heldere afspraken (en handhaving) nodig, voldoende kennis van de visstand en samenwerking tussen overheid, vissers en maatschappelijke organisaties.