Navigatie overslaan
Kwartelkoning / Shutterstock Alle berichten

Overleven zeldzame vogels versterking Grebbedijk?

Geplaatst op 6 augustus 2019

De Grebbedijk gaat op de schop. Dat biedt kansen voor de natuur, maar vormt ook een bedreiging voor de vogels in dit Natura 2000-gebied. Rinus van der Molen werkt als WetlandWacht van de noordelijke oever van de Nederrijn en maakt zich namens Vogelbescherming sterk voor de vogels, waaronder bijzondere soorten zoals kwartelkoning, porseleinhoen en roerdomp. Dat gaat niet zonder slag of stoot.

Wat speelt er precies in het gebied waar jij WetlandWacht bent?

“De Grebbedijk moet opgehoogd worden, in het kader van het Hoogwaterbeschermingsprogramma. Hiervoor is een samenwerkingsovereenkomst opgesteld tussen Het Waterschap Vallei en Veluwe, het Rijk, de gemeente Wageningen, Staatsbosbeheer en de provincies Utrecht en Gelderland. Niet alleen de dijk moet hoger, tegelijkertijd willen de partijen maatschappelijke ambities een impuls geven. Als WetlandWacht maak ik me vooral zorgen over de plannen die er zijn om de recreatieve voorzieningen in het gebied te verbeteren.”

Welke bedreigingen zijn er als de recreatieve voorzieningen uitgebreid worden?

“Ik maak me vooral zorgen om de verstoring van vogels. Soorten als roerdomp, woudaap, porseleinhoen en kwartelkoning, maar ook verschillende soorten steltlopers, eenden en ganzen hebben rust nodig. Als de recreatie een impuls krijgt, is er voor deze vogels minder ruimte.”

Aan welke vormen van recreatie wordt momenteel gedacht?

“Van de oorspronkelijk zes verschillende planvarianten zijn er nu drie aangemerkt als ‘kansrijk’. Er is een variant waarbij er een recreatieplas gegraven zal worden. Dat zal natuurlijk een aanzuigende werking op mensen hebben. Maar er is ook parkeergelegenheid en horeca nodig. Bij een andere variant zal een nevengeul gegraven worden met een doorsteek naar de jachthaven zodat er in de geul geroeid kan worden. Ook dat zal voor verstoring van vogels zorgen. Het gebied waar die nevengeul zou komen, is in het huidige beheerplan van Staatsbosbeheer nog aangemerkt als plasdrasgebied. Daar is de natuur meer bij gebaat. En bedenk wel, het héle plangebied is aangemerkt als Natura 2000-gebied.”

Porseleinhoen / Jelle de Jong Porseleinhoen / Jelle de Jong

Een Natura 2000-status biedt kwetsbare soorten toch juist een goede bescherming?

“Dat zou je denken ja, maar de politici en beleidsmakers denken daar toch iets anders over. Er is een sterke lobby vanuit de roei- en watersportverenigingen om de recreatieve voorzieningen uit te breiden.”

Wat kun je daar als WetlandWacht in je eentje tegen doen?

“Ik sta er gelukkig niet alleen voor. Ik werk nauw samen met de Vogelwerkgroep Wageningen en de vereniging Mooi Wageningen. Van SOVON krijg ik advies als het gaat om de bijzondere vogelsoorten en natuurlijk heeft Vogelbescherming zelf ook veel deskundigheid in huis en helpt mij in de strijd voor een natuurgebied waar soorten als  roerdomp en grote karekiet kunnen leven en overleven.”

Vogels kijken is leuk, maar concreet iets voor vogels kunnen betekenen geeft nog meer voldoening.

Rinus van der Molen, WetlandWacht

Hebben de ‘groene partijen’ zich al uitgesproken voor een bepaalde variant?

“Wij maken deel uit van de zogeheten ‘dijkdenkers’, dat is een groep mensen die meedenkt over de planvorming. Er zitten vertegenwoordigers van verenigingen in, maar ook bewoners van het gebied. Binnen deze ‘club’ hebben we onze voorkeur uitgesproken voor de smalle dijk variant met zo min mogelijk andere ontwerpen en vooral extra natuur in de uiterwaarden zoals hoog-gras gebied samen met plas-dras gebied met rietlanden, dus met meer diversiteit. Daar zijn de vogels het meest bij gebaat. We hebben dit trouwens ook duidelijk per brief aan het waterschap met hun partners laten weten.”

Grebbedijk / Rinus van der Molen Grebbedijk / Rinus van der Molen

Hoe groot is de kans dat de natuurvriendelijkste variant het haalt?

“De laatste berichten zijn gelukkig positief voor ons en de natuur. Volgens de regionale pers is er door de bestuurders een streep gehaald door de recreatieplas en de roeigeul. In de effectenbeoordeling hebben blijkbaar ook de juristen van de projectorganisatie geconcludeerd dat dit soort projecten onhaalbaar zijn in een Natura 2000-gebied. Dit proberen wij al vanaf het begin duidelijk te maken. Na de zomervakantie worden de knopen doorgehakt.”

Is het leuk om je als WetlandWacht met dit soort zaken bezig te houden?

“Ik ben mijn hele leven al een vogelliefhebber. Daarnaast was ik voor mijn pensioen werkzaam bij het Waterschap Vallei en Veluwe. Het is dus geen nieuwe materie voor mij. Vogels kijken is leuk, maar concreet iets voor vogels kunnen betekenen geeft nog meer voldoening. Maar oké, eerlijk is eerlijk; in je ‘eigen’ gebied een kwartelkoningmannetje horen roepen is natuurlijk het mooiste dat er is.”

WetlandWacht van Vogelbescherming

WetlandWachten van Vogelbescherming houden de belangrijkste wetlands van ons land nauwlettend in de gaten. Als er bedreigende ontwikkelingen zijn voor de natuur en vogels, komen ze direct in actie. Signaleert u zelf bedreigingen of wilt u advies over natuurontwikkeling en de vogels in een wetland? Neem dan contact op met een WetlandWacht in uw buurt.

Gratis posters bedreigde vogels

Twee posters met prachtige tekeningen van Elwin van der Kolk. Je krijgt een poster met bedreigde Nederlandse broedvogels én een met de doortrekkers en wintergasten die ons land aandoen.

Vraag gratis pdf aan!

Vogelboeken en -gidsen

Ben je op zoek naar een goed boek over vogels of de natuur? Vogelbescherming heeft een uitgebreid en gevarieerd aanbod in onze winkel en onze webshop. 

Bestel en help de vogels