Nationale Tuinvogeltelling: keldert de merel verder?

Steevast stond de merel op de derde plaats in de Nationale Tuinvogeltelling, al 14 jaar lang. Tot vorig jaar… In de telling van januari 2018 kelderde onze tuinvriend naar de vijfde plek. Het is niet hard te maken dat het Usutu-virus de schuldige is. Maar, het feit dat dit relatief nieuwe virus rondwaart in Nederland in combinatie met die teruggang van de merel, dat geeft te denken.

Het Usutu-virus is een virus waar sommige vogels ziek van worden en dat vooral de merel treft. Het virus bereikte in 2016 Nederland en heeft nu dus 3 jaar huisgehouden onder deze geliefde tuinvogel. Hoeveel merels exact zijn doodgegaan? Dat is niet bekend, maar vooral in steden nam het aantal merels wel af, blijkt uit voorlopige cijfers van Sovon.

Toch moeten we het niet erger maken dan het is. De merel is onze talrijkste broedvogel (rond een miljoen paartjes) en die kan best een stootje hebben. Daarbij zijn de merels die het virus overleven, er in de lente als de kippen bij om de beste territoria te bezetten. Zij kunnen dan in korte tijd massa’s jongen grootbrengen, omdat ze soms wel drie nestjes per jaar hebben. En hopelijk kunnen ook hun jongen beter tegen het virus.

Maar hoe lang het duurt voor de merelpopulatie genoeg weerstand heeft opgebouwd en de sterfte door het Usutu-virus afneemt? En hoe groot die populatie dan is? Niemand die het weet, dus moeten we tellen, ieder jaar weer. De volgende Tuinvogeltelling wordt daarom spannend: is het aantal merels wederom afgenomen? Of stabiliseert de situatie? Tel dus mee, het doet ertoe.

In de winter ziet u trouwens geen merels die ziek zijn van het Usutu-virus. Dat virus wordt namelijk overgebracht door muggen en die zijn niet actief als het koud is. Als er toch een zieke merel in de tuin zit, heeft die waarschijnlijk wat anders onder de leden. Want net als u en ik, kunnen ze in de winter allerlei ziektes oplopen. Zorg dan voor schone voerplekken, zodat zieke vogels elkaar daar niet besmetten.