Geplaatst op 13 oktober 2025
Een struik is een wereld op zichzelf. Door de seizoenen heen hebben ze een verschillende gedaante - bladeren, bessen en bloemen - met steeds nieuwe voordelen voor de dieren in je tuin. Op iedere struik leven weer andere insecten en de vogels die graag gebruik maken van dat voedsel óf de dekking van de bladeren. Plant één of meer van deze struiken en je tuin is nooit meer hetzelfde.
Wil je weten wanneer de verschillende struiken (en bomen) bloeien, bessen geven of fruit/noten geven? Je ziet het in een oogopslag op de Bessenkalender van Vogelbescherming!
Struikklimop heeft de fantastische eigenschap te bloeien in een periode dat bijna alle andere bloemen zijn uitgebloeid: september tot december. Vaak adembenemend: iedere bij en iedere vlinder uit de wijde omtrek komt er dan op af. Het gonst en het flappert en je weet niet wat je overkomt. Overwinterende insecten én insectenetende vogels kunnen nog even goed schransen voor de vorst intreedt.
Anders dan de naam doet vermoeden, klimt de struikklimop nergens op en maakt dus ook niks kapot. Het is de volwassen variant van de ‘gewone’ klimop. Hij groeit overal, is het hele jaar groen en je kan hem zo klein snoeien als je maar wilt, hij herstelt zich altijd. Hij geeft ook nog decoratieve zwarte bessen, midden in de winter als al het andere op is: lekker voor de houtduif, huismus, en spreeuw. In de lente nestelt de merel tussen de dichte bladeren. Met stip op één de puikste struik.
De vuurdoorn dankt zijn naam aan lange doorns en honderden diep-oranje bessen in het najaar. Mezen, vinken en wintergasten zoals kramsvogels en koperwieken, hebben dan feest: voedzaam eten in de veiligheid van dichte doorns. Vuurdoorn staat graag zonnig en kan als haag of struik of langs een muur worden gesnoeid (hij klimt niet).
In mei en juni is de vuurdoorn in identiteitscrisis, niks met vuur. Het is dan meer een wolk van crèmewitte, bedwelmende bloemtrossen waar honingbijen, wilde bijen, zweefvliegen, vlinders en hommels op afkomen. Hemels. De winterkoning en heggenmus nestelen er graag in en hoeven hun snavel maar open te sperren en hun maaltje vliegt als het ware naar binnen.
Een aanrader voor iedere grote of kleine tuin is een meidoorn. Zo'n lekkere oud-Hollandse struik die vroeger langs alle weilanden stond. Hij is echter heel geschikt om klein te houden door hem eens per jaar in het najaar te snoeien. Dan zijn de bloemen uitgebloeid en de bessen hopelijk opgegeten door de vogels in je tuin.
De meidoorn is voor vogels wild aantrekkelijk. De witte bloemen ruiken zomers zoet en lokken veel insecten, waar insectenetende vogels zoals zwartkop en roodborst op afkomen. En vogels kunnen er vanwege de doornige takken goed in schuilen en nestelen. In de winter worden de bessen graag gegeten door merel, spreeuw en zanglijster.
Wil je meer goede ideeën opdoen voor struikjes, bloeiende (klim)planten, bomen, bloembollen enzovoort, neem dan eens een kijkje op vogelrijkestad.nl. Daar kies makkelijk je de juiste beplanting om vogels in de bebouwde kom te helpen, die past bij jouw situatie.
Vraag bij je eigen tuincentrum of ze deze struiken biologisch aanbieden. Alleen struiken die zonder gif zijn gekweekt, zijn tenslotte écht goed voor de natuur. Online bestellen kan bijvoorbeeld bij:
Vogelbescherming heeft verantwoorde, biologische planten, zaden en bloembollen geselecteerd die vogelvriendelijk zijn. Goed voor insecten en vogels en biodiversiteit.
Help vogels in de bebouwde kom met de juiste plantenkeuze. Op Vogelrijkestad.nl vind je vogelvriendelijke planten die passen bij jouw situatie of project.