Navigatie overslaan
Westerheide / Shutterstock Alle berichten
Westerheide / Shutterstock

Door Fred Wouters
Directeur Vogelbescherming

Vogels in het Gooi

Geplaatst op 20 februari 2020

Vogels beschermen is een zaak van iedereen. Daarom werkt Vogelbescherming samen met veel partijen. Directeur Fred Wouters interviewt partners van Vogelbescherming. Deze keer: Karin Kos, directeur-rentmeester van het Goois Natuurreservaat, een terreinbeheerder die géén partner is. Maar dat kan veranderen.

Karin, je bent lid van Vogelbescherming en je dacht toen je deze rubriek zag…

“Waarom zijn wij als Goois Natuurreservaat eigenlijk geen partner van Vogelbescherming! Want, overal zijn vogels het beschermen waard, maar op onze terreinen hebben we een grote soortenrijkdom, zowel bos-, als heide-, als akkervogels. Daar komt bij dat Vogelwerkgroep Het Gooi e.o. bij ons al 57 jaar onafgebroken onderzoek doet naar broedsucces van nu 1528 nestkasten, waar ongeveer 20 verschillende soorten broeden. Genoeg aanknopingspunten dus!”

Bij Vogelbescherming zijn we in toenemende mate geïnteresseerd in bos en heide. Vooral omdat we ons zorgen maken.

“Dat doen wij ook. De algemene milieukwaliteit van de natuur in Nederland verslechtert. De bodem verzuurt onder invloed van de stikstofdepositie. Dat werkt nadelig voor bepaalde soorten. Daarom beheren we intensief, onder meer via onze twee eigen schaapskuddes. Het is niet alleen maar kommer en kwel overigens, mede door goed beheer zie je een toename van de uilen, zoals de bosuil en doet bijvoorbeeld de roodborsttapuit het goed. De bonte vliegenvanger had net een topjaar.”

Vorig jaar kwam ook de kaalkap in het nieuws. Nog een zorgpunt.

“Het Goois Natuurreservaat kapt geen bomen voor geld. Maar op sommige plekken doen we dat om soortenrijkdom te bevorderen. Soorten die van de warmte en een open landschap houden zoals amfibieën en reptielen profiteren er bijvoorbeeld van. Maar we moeten dat goed uitleggen, emoties kunnen hoog oplopen.”

Jullie hebben een goede relatie met de bewoners van het Gooi?

“Binnen tien minuten is iedereen in het Gooi in de natuur, heel vaak is dat een gebied van ons. Dus een goede relatie is belangrijk. Daaraan werken we niet alleen via educatieprojecten, maar ook door een klankbordgroep met verschillende vertegenwoordigers: vogelliefhebbers, maar ook hondenbezitters en fietsers. Zij adviseren en zo komen we eruit.”

Roodborsttapuit / Koos Dansen Roodborsttapuit / Koos Dansen Roodborsttapuit / Koos Dansen

Je noemt de hondenbezitters. Honden en vogels gaan vaak niet goed samen.

“Dat klopt. Tijdens het broedseizoen mogen die daarom niet los lopen. Vooral om de soorten die op de grond broeden niet te verstoren. Er zijn ook plekken aan de randen van onze gebieden waar ze los mogen lopen. Niet iedereen houdt zich aan de voorschriften, helaas. Onze boswachters spreken de mensen erop aan. Voorlichting blijft heel belangrijk.”

Wat doen jullie speciaal voor vogels?

“Meer algemeen nemen we dus maatregelen tegen de verzuring en vergrassing en zorgen we voor mooie verbindingszones tussen onze gebieden. Maar daarnaast hebben we – los van al die nestkasten ­– ook een ijsvogel- en twee oeverzwaluwwanden. We laten bomen op de heide staan zodat heidevogels zangposten hebben en we zorgen voor dood hout in het bos zodat holenbroeders in oude bomen hun nest kunnen maken. In een nieuwe beheervisie nemen we op waarom onze gebieden bijzonder zijn en welk type beheer daarbij hoort, soms is dat juist wat slordiger beheer, zodat er meer biotopen ontstaan, en er een grotere biodiversiteit ontstaat.”

Op een van onze akkers verbouwen vrijwilligers groenten voor de voedselbank. Zo betrekken we ook weer mensen bij de natuur.

Jullie zetten je ook in voor akkervogels?

“Ja, onderdeel van het Goois Natuurreservaat zijn ook zogenaamde ‘engen’, eeuwenoude akkergebieden zoals de Huizereng en Naarderend, die we zo inrichten dat vogels ervan profiteren. Dus met veel ruimte voor bloeiende kruiden en bessenrijke struiken aan de randen. Op een van deze akkers verbouwen vrijwilligers groenten voor de voedselbank. Zo betrekken we ook weer mensen bij de natuur. Naast het beheren van de natuur is dat ook waarvoor het Goois Natuurreservaat is opgericht tenslotte.”

Beflijster / Chris Jan van der Heijden Beflijster / Chris-Jan van der Heijden Beflijster / Chris Jan van der Heijden

Wat zou een mooie plek zijn om in het Gooi vogels te kijken?

“Als kind zette ik zelf mijn eerste stapjes in de natuur op de Westerheide. Onderdeel daarvan is de Aardjesberg. Dat gebied kan ik aanbevelen. Er ligt een prehistorische akker tegen het bos aan. Verder is het er open. Je kan er – mits het goede seizoen – zangvogels zien als kneu, graspieper, roodborsttapuit, tapuit en soms beflijster. En roofvogels als havik en boomvalk. Op een mooie zomeravond heb je kans op een nachtzwaluw!”

Misschien is dat iets voor een excursie tijdens de Nationale Vogelweek. Hebben we meteen een allereerste stap gezet richting samenwerking.

Vogelboeken en -gidsen

Ben je op zoek naar een goed boek over vogels of de natuur? Vogelbescherming heeft een uitgebreid en gevarieerd aanbod in onze winkel en onze webshop. 

Bestel en help de vogels

Meer verhalen .... in Vogels

Vogels is het tijdschrift voor onze leden, met prachtige fotoreportages en opmerkelijke verhalen. Een scala aan groot en klein nieuws, over vogels, kijk- en excursietips en nog veel meer. Word lid en ontvang
Vogels 5x per jaar.

Lees meer