Caspian Gull, Larus cachinnans - Meeuwen (Laridae)
De pontische meeuw werd lang als ondersoort van de geelpootmeeuw beschouwd en de pontische meeuw lijkt er dan ook op. De soort komt onder andere voor rond de Zwarte en Kaspische zee en broedt steeds vaker in Polen en Duitsland. In Nederland is de soort ook sterk toegenomen in aantal, maar hij wordt ook steeds beter herkend. Het herkennen van pontische meeuwen is niet eenvoudig, maar kan juist daarom een leuke uitdaging zijn.
Herkenning is moeilijk en bij elke leeftijd van deze soort zijn weer andere kenmerken. Kijk voor meer informatie bij 'Meer weten'. In het algemeen een kleine, ronde kop met een donker oog, een lange snavel, lange poten en lange vleugels. Vogels in onvolwassen en winterkleed vaak met opvallend witte kop, gevlekte achterhals ('boa') en zwart oog. Jonge vogels in vlucht goed te herkennen aan brede zwarte staartband en de binnenste handpennen die licht/donker zijn, wat een luxaflex-effect geeft. Door hybridisatie in gemengde kolonies in Polen kunnen hybrides met zilvermeeuw en geelpootmeeuw voorkomen.
Roep duidelijk nasaler dan andere grote meeuwen; baltsroep ('long call') vaak staccato, lachend en hoger.
55-60 cm, spanwijdte 138-147 cm
Broedt van april tot juli in kolonies, soms in gemengde kolonies met zilvermeeuw (en dus soms ook hybrides veroorzakend). Doorgaans 2-3 eieren. Broedduur 26-30 dagen. Bouwt nesten vaak in of onder struiken/lage begroeiing, waarbij zeegras (zostera) gebruikt wordt. De jongen kunnen zwemmen na 10 dagen en vliegen na 6-7 weken.
Meren, duinen, grassteppe, intergetijdenzone, kust, lagunes, oevers en rivieren. In Nederland vaak te vinden langs Maas en Waal, vuilnisbelten, strand en 's winters in steden.
Vis, ongewervelden, reptielen, kleine zoogdieren, afval en jonge vogels en eieren; dus net als andere meeuwen min of meer een alleseter.
Wij ontvangen broedvogels uit Polen, Roemenië en Oekraïne vanaf de nazomer. Andere populaties van pontische meeuw in Kazachstan en omgeving trekken zuidwaarts richting Iran en het Arabisch schiereiland, maar de soort overwintert ook rond de Zwarte en Kaspische Zee. In 2012 was er in Nederland het eerste waargenomen broedgeval van een pontische meeuw, een hybride met een zilvermeeuw.
jaargast in zeer klein aantal
De pontische meeuw werd lang als ondersoort van de geelpootmeeuw beschouwd en er is daarom nog weinig over het voorkomen van deze soort in Nederland bekend. Mede dankzij betere determinatiekennis wordt de soort steeds vaker gemeld. Het vermoeden bestaat dat de soort zich wel degelijk ook uitbreidt, gezien de recente (gemengde) broedgevallen in Nederland.
Aantal broedparen | 110-120 (in 2022) |
Geschat maximum aantal overwinteraars | 250-500 (in 2013-2015) |
Doortrekkers | 100-500 (in 2008-2012) |
Bron: sovon.nl
Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.
Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl
Soms enkele exemplaren in concentraties van meeuwen in grote steden.
De pontische meeuw komt in Oost-Europa voor, met name rond de Kaspische en Zwarte Zee (Roemenië).
Op Europees niveau geldt de soort niet als bedreigd vanwege het grote verspreidingsgebied en de stabiele grote populatie. De Europese populatie heeft wel te lijden gehad van olievervuiling en plezierjacht (Oekraïne).
De pontische meeuw is een beschermde inheemse diersoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn pontische meeuwen beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de pontische meeuw is in Nederland geregeld in de Wet natuurbescherming.
De Wet natuurbescherming bevat een aantal verboden handelingen die van toepassing zijn op alle inheemse vogels. Deze verboden gelden in heel Nederland. De wet verbiedt:
Overtreding van deze verboden is een economisch delict en kan leiden tot strafrechtelijke vervolging. De verboden worden ook bestuursrechtelijk gehandhaafd. Uitzonderingen op de verboden zijn opgenomen in de wet en de bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De wet voorziet in een algemene bevoegdheid voor de provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) om onder strikte voorwaarden een ontheffing of vrijstelling te verlenen van de verboden (artikel 3.3).
Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen op grond van de Wet natuurbescherming. De soort komt slechts in beperkte mate in Nederland voor.
© Foto's: AGAMI © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk © Video's: Natuur Digitaal