Navigatie overslaan
Telpost Kinderdijk

Euro Birdwatch 2023

Zaterdag 30 september is het weer zover: duizenden vogelaars in heel Europa tellen de trekvogels die zuidwaarts vliegen. Het gaat daarbij om miljoenen vogels, een spectaculair fenomeen. In Nederland coördineert Vogelbescherming deze Euro Birdwatch voor de 28e keer, samen met de uitstekende website www.trektellen.nl. De Euro Birdwatch is een initiatief van BirdLife International

Aandacht voor vogels

De Birdwatch vestigt de aandacht op trekvogels en de gebieden die ze in Europa nodig hebben om bij te tanken voor hun reis. En het evenement maakt zichtbaar hoe groots het fenomeen vogeltrek is. Hierdoor draagt het evenement er hopelijk aan bij dat meer mensen enthousiast worden voor vogels en hun bescherming. In verschillende van de deelnemende landen is dat laatste namelijk hard nodig. In Nederland is de Euro Birdwatch daarnaast ook een uitstekende gelegenheid om het belang van ons land voor trekvogels nog eens voor het voetlicht te brengen in de pers. 

BirdLife Euro Birdwatch 2023 BirdLife Euro Birdwatch 2023

De aantallen

Voor de Euro Birdwatch geldt de wet van de grote getallen. Vrijwel iedere editie gaat het in Nederland om honderdduizenden vogels, zoals in onderstaande tabel is te zien. Wel verschillen de aantallen trekvogels (en soorten) die op deze dag worden geteld nogal van jaar tot jaar. Dat ligt met name aan het weer (zie ook verderop). Maar de vogeltrek is hoe dan ook een waanzinnig fenomeen en de Birdwatch geeft een mooi inkijkje. 

Hier de eindstand van Euro Birdwatch 2022 (en de resultaten van twee voorgaande jaren):

 

Top 10 2022

Top 10 2021

Top 10 2020

Totaal: 282.211
Aantal soorten: 199
Totaal: 961.903
Aantal soorten: 210
Totaal: 721.574
Aantal soorten: 203
1. zanglijster 60.938 spreeuw 413.994 spreeuw 380.676
2. spreeuw 35.917 graspieper 218.048 vink 163.590
3. vink 28.756 vink 152.876 graspieper 31.937
4. boerenzwaluw 25.824 boerenzwaluw 22.475 kievit 18.428
5. koperwiek 22.438 kievit 12.641 kokmeeuw 14.139
6. kleine mantelmeeuw 22.346 kneu 12.509 aalscholver 12.849
7. graspieper 13.444 gaai 10.628 boerenzwaluw 9.017
8. grauwe gans 6.887 grauwe gans 10.133 grauwe gans 8.689
9. aalscholver 5.988 kokmeeuw 9.846 stormmeeuw 7.004
10. kokmeeuw 5.061 aalscholver 7.289 zanglijster 6.181

Meer dan 100 telposten in het hele land

Impressies Euro Birdwatch

Onder de Nederlandse vogelwerkgroepen en telposten – plekken waar ieder voor- en najaar vogeltrek wordt geteld – is altijd veel enthousiasme voor de Euro Birdwatch. Het is natuurlijk een leuk idee dat in heel Europa tegelijkertijd naar trekvogels wordt gekeken. Hieronder een sfeerimpressie van de tellingen van 2022:

Vogeltrek en het weer

De Euro Birdwatch staat of valt met het weer. Helder zicht is ideaal om te tellen, net als een lichte tegenwind want dan vliegen de vogels lager en worden ze eerder opgemerkt, en dat vergemakkelijkt het tellen. Goed trekweer voor de vogels zelf is uiteraard juist rugwind (dus noorden en/of oostenwind). Maar dan gaan ze juist vaak hoog vliegen, waardoor ze vanaf de grond minder goed worden waargenomen en geteld. En als de zon doorbreekt is er kans op roofvogeltrek. Dat is momenteel dus afwachten.

Aanvoer uit het noorden en oosten

Een andere factor die van belang is voor de aantallen trekvogels die tijdens de Birdwatch in Nederland worden geteld, is de ‘aanvoer’ vanuit het noorden en oosten van Europa. Traditioneel kijken we bijvoorbeeld naar de befaamde telposten bij het Zuid-Zweedse Falsterbo – en in minder mate in Duitsland en Polen - om te kijken naar wat er aan trekvogels is te verwachten tijdens de Euro Birdwatch, vooral omdat daar al sinds jaar en dag fanatiek wordt geteld en dagelijks worden gerapporteerd.

Zo vlogen er de week voorafgaande aan de Birdwatch van vorig jaar enorm veel vogels langs Falsterbo, vooral boerenzwaluwen, lijsters, kneuen, vinken en sijzen. Die waren dus onderweg naar hier. Bikkels als ze zijn hebben ze regen en wind hier durven trotseren, en werden tijdens de Euro Birdwatch dus massaal geteld.

Bijzondere waarnemingen

Met zoveel vogelaars die het luchtruim afspeuren ontsnapt bijna geen vogel aan de aandacht. Iedere jaargang van het evenement worden in Nederland dan ook bijzondere vogels waargenomen. Vorige keer ging het bijvoorbeeld om een roodhalsgans, twee parelduikers, zes grauwe pijlstormvogels, acht noordse pijlstormvogels, drie vale stormvogeltjes, 15 Pontische meeuwen, vijf kleinste jagers, drie middelste jagers, een reuzenstern, drie purperreigers, zeven visarenden, 24 rode wouwen, drie steppekiekendieven, een grauwe kiekendief, 23 smellekens, twee morinelplevieren, twee roodkeelpiepers, een duinpieper, vier bladkoningen, twee Cetti's zangers, twee klapeksters, drie buidelmezen, een roodmus en twee grote kruisbekken. Deze krenten in de vogelpap maken het voor de deelnemers ook leuk om mee te doen.

Bijna 5.000.000 vogels!

Zoals gezegd is het een internationaal evenement. Zo deden dit keer 33 landen mee. En om aan te geven om wat voor aantallen vogels het dan gaat: in heel Europa werden bijna 5 miljoen vogels geteld – 4.889.358 om precies te zijn! Hiervoor waren meer dan 20.000 vogelaars in touw, verspreid over 891 tellingen. Ongelooflijk, maar waar: onze Finse partnerorganisatie telde zo’n 1.500.000 miljoen vogels, de meeste van allemaal. Indrukwekkende getallen van een indrukwekkend fenomeen!

Euro Birdwatch

Meer informatie?

Wilt u een digitaal bestand van eerdere verslagen ontvangen of wilt u meer informatie over de Euro Birdwatch, neem dan contact op met Gert Ottens.
Gert Ottens

Gert Ottens, Vogelbescherming Nederland
0306937759 of 0618135266
Neem contact met mij op

Partner van BirdLife International

Wereldwijd wordt de natuur in hoog tempo vernietigd. Om dat te stoppen zijn er in alle landen sterke natuurorganisaties nodig. Vogelbescherming draagt daaraan bij als Partner van BirdLife International en ondersteunt een aantal partners bij hun ontwikkeling.

Bekijk de video over BirdLife International

MijnVogelvinder.nl

Met MijnVogelvinder.nl in de hand herken je vogels door het hele land! Ontdek welke soorten je tijdens het wandelen of fietsen kunt tegenkomen en waar je op moet letten om ze daadwerkelijk te zien.

Meer over MijnVogelvinder