Kauwenfamiliedrama in de dakgoot

Was het voor het derde jaar op rij dat we ze weer hoorden? Vroeg in het voorjaar, feitelijk winter nog, landden ze opnieuw in de hoek van de dakgoot. Boven het raam van onze slaapkamer klonk het getik weer van hun klauwen, het gehip en getrippel, het gehak van hun snavels, het hele arsenaal aan roepen en praten van fel tot liefdevol. Ze waren weer thuis, het kauwenpaar dat hier al verscheidene nesten met jongen grootbracht. Ditmaal kwamen ze niet alleen maar met zijn vieren of vijven. Wat een hoop geruzie gaf.

Nu we de kauwen hadden aanvaard als illegale onderhuurders, vonden we het ook wel gezellig dat ze er waren. Dat ze nijver bouwden aan hun nieuwe nest. Zo nijver dat de twijgen al snel ver over de rand van de dakgoot staken. Het was geen gezicht. De grond beneden was bezaaid met twijgen. Voorbijgangers en buren keken verbaasd omhoog.

Maar er was ditmaal meer aan de hand. Na een paar weken waren ze dus met vier of vijf en wij meenden dat dit jongen van de vorige jaren moesten zijn, die hun oude nest weer kwamen bezoeken. Aanvankelijk leek het ouderpaar dat best te vinden, maar na een tijdje gingen ze de volwassen jongen steeds fanatieker verjagen. Een hels kabaal soms daar boven ons slaapkamerraam, dat we maar niet meer te ver openzetten. Als ik boven aan het werk was, leidde het geruzie af, zeker wanneer een familie eksters zich ermee kwam bemoeien. De drie jongen bleven komen en een paar keer per dag was er knallende ruzie.

Maar de rust keerde terug. Althans, de relatieve rust van een kauwenkoppel dat een nest uitbouwt tot lachwekkende proporties en tot slot ook eieren legt. Eieren die uitkwamen. De volwassen jongen bleven weg, het ouderpaar vloog af en aan, elkaar verwelkomend met gekoer en geroek en warme broedse geluidjes.

Na enkele weken klonk als antwoord het gebedel van kuikens, eerst zacht nog, een schurend mechanisch geluidje, zodra een ouder zijn snavel onder de dakpannen stak. Een bedelgeluid dat toenam met het aan- en afvliegen van het ouderpaar. Dat mij inmiddels bekeek als een oude bekende. We wisselden blikken uit van verstandhouding, zo zag ik dat tenminste.

Totdat ook die routine veranderde. Er was opnieuw gedoe en geruzie rond het nest. Het duurde even voordat we in de gaten kregen wat er aan de hand was. Een derde kauw kwam steeds erbij, in de lindeboom en op het dak, en het leek of hij toegang probeerde te krijgen tot het nest.

Naarmate hij hardnekkiger terugkeerde werd de strijd grimmiger. Hij vocht terug, hakte om zich heen, bleef aan de rand van de dakgoot hangen en verjoeg een der ouders. Waarna de tweede kwam die hem weer tot in de linde verdreef. En zo verder. Wij dachten dat het een van de jongen was van een vorige leg, die nu een claim legde op het nest van zijn geboorte.

En op zeker moment is het die stokebrand gelukt om in het nest onder de dakpannen te duiken. Vanaf onze zolder zagen we steeds de ouders vanaf de rand van de dakgoot naar het nest pikken en hakken, gillend en krijsend, en werd er vanonder die rand fel terug gehakt. Tussendoor steeds weer het gebedel van de jongen. Geen idee wat de indringer bezielde, kauwen staan bekend als intelligente en sociale groepsdieren, maar hij gaf niet op.

Wij stonden erbij en zagen het aan. En intussen werd de bedelroep van de kauwenkuikens almaar zwakker en de strijd tussen ouderpaar en kraker luider.

Op een vroege zaterdagochtend klonk er oorverdovend geluid rond het dak. Ik liep naar zolder en zag een hele kolonie kauwen die zich met het conflict in onze dakgoot kwam bemoeien. Strijd, geroep, gevecht, geharrewar, geklapwiek. De kraker, zo leek het, verliet het gekraakte nest begeleid door een wolk van kauwenvleugels. De ouders keerden iets later terug, weer met zijn twee. Daarna werd het weer stil.

Die zondagochtend zei mijn wettige bedgenote: “Ik hoor niets meer, volgens mij zijn de jongen dood.” Ik spitste de oren, vernam stilte. Even later toch nog een zwak geluid van onder de dakrand toen een volwassen kauw op het dak landde. ‘Hooguit nog één jong’, zei ik.

We waren ruim een week weg, en bij terugkeer was het stil rond het nest. In de vroege ochtend kwam het ouderpaar nog aanvliegen met vragend gekauw. Maar er klonk geen antwoord meer van kuikens bedelend om voer. De rest van de dag was het ook stil; pas tegen de avond kwamen ze even kijken. Ze begonnen de zaak op te ruimen. De indringer leek voorgoed verdwenen.

Toen zag ik het eerste karkas van een kuiken liggen, aan de rand van het nest. Dagen later kwam er een iets groter karkas bij. En nog een week later lag er een derde beneden in de voortuin.

De oude kauwen komen elke dag nog een paar keer om zich ervan te verzekeren dat het nest niet opnieuw gekraakt is. Intussen hebben ze het opruimen ervan ook weer zo’n beetje opgepakt. Hoewel die twee dode kuikens blijven liggen. De ouders lijken zich er niets meer van aan te trekken. Of misschien laten ze ze daar bewust liggen. Dat weten we niet.

Ik ben benieuwd of er nog een nieuw nest komt, dit jaar of een volgend. Of dat dit nest nu voorgoed besmet is verklaard.