Navigatie overslaan
Zwarte zeekoet / Elwin van der Kolk

Zwarte zeekoet

Black Guillemot, Cepphus grylle - Alken (Alcidae)

Anders dan de andere Europese alkachtigen is de zwarte zeekoet in prachtkleed geheel zwart, met uitzondering van een witte vlek op de bovenvleugel. Daarnaast heeft de zwarte zeekoet geen steile kliffen nodig om op te broeden, een rotsige kust is al voldoende. In Nederland zal je zwarte zeekoeten niet snel tegenkomen, ondanks dat ze vlakbij - in Denemarken - broeden. ’s Winters blijven zwarte zeekoeten vaak in de buurt van hun broedgebied en komen ook dan zelden onze kant op.

Zwarte zeekoet / Agami

Herkenning

Vrij kleine zeevogel met spitse snavel en compact lichaam. In adult zomerkleed geheel zwart met witte vleugeldekveren. In adult winterkleed lichaam wit, bovendelen grijs gebandeerd. Vleugels en staart als zomerkleed. Eerste winterkleed als adult winter, maar zwarte stippen op witte vleugelveld.

Geluid

Baltsroep een combinatie van korte ijle hoge piepjes en een hard ijle langgerekte fluittoon.


30-32 cm, spanwijdte 52-58 cm

Deze soort lijkt op:

Vogelbescherming Optiek

Ruime sortering, hoge kwaliteit in alle prijsklassen, 40 jaar expertise en persoonlijk advies in de winkel in Zeist. Ons enthousiaste en deskundige winkelteam demonstreert graag de verschillende modellen en mogelijkheden, zodat u zelf kunt vergelijken en uw keuze op uw gemak kunt maken. Én u steunt het werk van Vogelbescherming.

Bekijk Vogelbescherming Optiek

Leefwijze

Broeden

Begint vanaf half mei-begin juni met broeden, soms eerder (in noordelijk Noorwegen) en soms later (bijv. Spitsbergen). Heeft één legsel met meestal 2 eieren, maar soms ook 1 ei. Broedduur 28-32 dagen. Broedt op rotsachtige hellingen of heuvels, vaak op grote hoogte. Broedt soms in losse groepjes (5-100 paar), maar ook als enkel paar en in het noordelijk deel broedgebied zelfs wel eens 1000 paar. Jongen worden 30-40 dagen verzorgd door de ouders.

Leefgebied

Broedt op rotsige kusten, foerageert en overwintert op zee.

Voedsel

Voedt zich met bodemlevende vis en kreeftachtigen; in de zomer meer vis, in de winter (waarschijnlijk) meer ongewervelden. Foerageert vaak over zeebodem en is daarom vaak dicht in de buurt van de kust te vinden, op dieptes tot 20 meter. Duiktijd gemiddeld 25 - 40 seconden.

Vogeltrek

Standvogel en blijft doorgaans altijd in dezelfde wateren, behalve als ze door vorst zuidelijker worden gedwongen. Jonge vogels willen na uitvliegen nogal eens grote afstanden zwerven. Over het algemeen is er weinig bekend over de dispersiepatronen.


Verspreiding en aantal

wintergast in uiterst klein aantal

jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

Internationale populaties stabiel, in Nederland te lage aantallen om trend te bepalen. Bijna jaarlijks in de winter te verwachten, maar is zeldzaam.

Aantallen in Nederland

Aantal broedparen Geen broedvogel
Geschat maximum aantal overwinteraars 1-3 (in 2013-2015)
Doortrekkers 1-100 (in 2008-2012)

Bron: sovon.nl

Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Langs de Brouwersdam en de Noordzee bij de Delta zijn regelmatige overwinteringsplekken, in het najaar worden langstrekkende zwarte zeekoeten vooral gemeld vanaf de Waddeneilanden.

In Europa

Langs de kusten van IJsland, Schotland, Ierland, Scandinavië en Rusland.

Meer informatie


Bescherming

Wereldwijd geldt de soort niet als bedreigd. De zwarte zeekoet krijgt vermoedelijk nog meer te maken met klimaatverandering als drukfactor. Zwarte zeekoeten hebben verder te lijden onder olielozingen en andere zeevervuiling. Ook predatie door invasieve exoten zoals ratten en katten zorgt voor achteruitgang van de Europese populaties. Ook raken zwarte zeekoeten in netten verstrikt, worden ze bejaagd en kunnen verstoord worden in hun leefgebied door windmolenparken op zee.

Wat wij doen

Vogelbescherming maakt zich als onderdeel van BirdLife International sterk voor zeereservaten waar vogels ongestoord kunnen leven.

Wat kunt u doen

Nederland kan als land veel krachtiger in Europees verband het beschermen van de zee ter hand nemen. Zowel als het gaat om vervuiling als overbevissing.

Meer weten?

Actuele berichten


Wet- en regelgeving

De zwarte zeekoet is een beschermde inheemse diersoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn zwarte zeekoeten beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de zwarte zeekoet is in Nederland geregeld in de Wet natuurbescherming.

Algemene regels

De Wet natuurbescherming bevat een aantal verboden handelingen die van toepassing zijn op alle inheemse vogels. Deze verboden gelden in heel Nederland. De wet verbiedt:

  • het opzettelijk doden of vangen van vogels (artikel 3.1 lid 1);
  • het opzettelijk vernielen of beschadigen van nesten, rustplaatsen en eieren van vogels, of het wegnemen van nesten (artikel 3.1 lid 2);
  • het rapen en onder zich hebben van eieren van vogels (artikel 3.1 lid 3);
  • het opzettelijk storen van vogels (artikel 3.1 lid 4);
  • het bezit, het vervoer en de handel in vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan (artikel 3.2).

Overtreding van deze verboden is een economisch delict en kan leiden tot strafrechtelijke vervolging. De verboden worden ook bestuursrechtelijk gehandhaafd. Uitzonderingen op de verboden zijn opgenomen in de wet en de bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De wet voorziet in een algemene bevoegdheid voor de provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) om onder strikte voorwaarden een ontheffing of vrijstelling te verlenen van de verboden (artikel 3.3).

Bijzondere regels

Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen op grond van de Wet natuurbescherming. De soort komt slechts in beperkte mate in Nederland voor.

Meer weten?

© Foto's: AGAMI   © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk   © Video's: Natuur Digitaal