Terekruiter
Terek Sandpiper, Xenus cinereus - Strandlopers (Scolopacidae)
Een zeldzame soort die afkomstig is uit Finland, het oosten van de Baltische Staten en verder oostelijk over heel Azië voorkomt. Van een afstand kan hij over het hoofd gezien worden, maar de licht omhooggebogen snavel is vaak erg opvallend.
Snel naar informatie over:
Herkenning
Een relatief kleine ruiter, die opvalt door korte, oranjegele poten, lichtgrijze (adult) of leigrijze (juveniel) bovendelen met zwarte schouderstrepen, een steil voorhoofd, maar bovenal de iets opgewipte lange snavel. Hij wipt met het lijf als een oeverloper.
Geluid
Zang alleen te horen in broedgebied, een serie stijgende trillers; roep een licht dalend, fel "TIE-lie-lie".
22-25 cm, spanwijdte 57-59 cm
Vogelbescherming-optiek en andere topmerken
Leefwijze
Broeden
Broedt vanaf eind mei tot juli. Heeft één legsel van 2-5 eieren. Broedduur 23 - 24 dagen. Broedt solitair of in kleine kolonies. Nest is een kuiltje in de grond, spaarzaam bedekt met enige grasjes. Jongen vliegvlug na 15 dagen.
Leefgebied
In reguliere doortrek- en overwinteringsgebied te zien op wadplaten en in estuaria, maar ook in natte natuurgebieden en aan rivieroevers in het binnenland. Maakt een nest in natte uiterwaarden en langs meeroevers, veelal met hoge vegetatie en wilgen.
Voedsel
In de broedgebieden grotendeels muggen (larven en imago's) en zaden. De rest van het jaar een variëteit aan insecten, weekdieren, kreeftachtigen, spinnen en wormen. Foerageert zeer snel, alle richtingen op schietend, waarbij hij zowel in de grond pikt als zwiepende bewegingen maakt over het water zoals een kluut.
Vogeltrek
Trekt vanaf eind juli, begin augustus in een breed front over Azië heen, en maakt veel korte tussenstops, om pas te stoppen langs de kuststroken van de Indische Oceaan, Rode Zee, Perzische Golf, en verder de kust van Namibië, Australië, Indonesië en Papua-Nieuw Guinea. Aankomst daar vanaf oktober en vertrek richting broedgebieden vanaf maart. Doortrek in Nederland grotendeels in mei en enkele gevallen vanaf eind juli - eind augustus.
Verspreiding en aantal
In Nederland is het aantal waarnemingen van doortrekkers licht stijgend.
Aantallen in Nederland
| Aantal broedparen |
Waarnemingen
Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl
Kijktip
Kan op diverse natte gebieden opduiken; bekende plekken zijn Breebaartpolder (Delfzijl), het wad bij Den Oever, Westplaat (Oostvoorne) en de Prunjepolder (Serooskerke), maar soms ook in het binnenland op plasdrasgebieden langs rivieren.
In Europa
Broedt alleen in Finland, Wit-Rusland, Baltische staten en verder oostelijk. Als trekvogel en dwaalgast aanwezig in diverse andere landen.
Meer informatie
Bescherming
De internationale aantallen lijken stabiel, alhoewel veel populaties in onbereikbaar gebied zitten; sommige populaties gaan wat achteruit, andere groeien.
Wet- en regelgeving
De terekruiter is een beschermde inheemse diersoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn terekruiters beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de terekruiter is in Nederland geregeld in de Wet natuurbescherming.
Algemene regels
De Wet natuurbescherming bevat een aantal verboden handelingen die van toepassing zijn op alle inheemse vogels. Deze verboden gelden in heel Nederland. De wet verbiedt:
- het opzettelijk doden of vangen van vogels (artikel 3.1 lid 1);
- het opzettelijk vernielen of beschadigen van nesten, rustplaatsen en eieren van vogels, of het wegnemen van nesten (artikel 3.1 lid 2);
- het rapen en onder zich hebben van eieren van vogels (artikel 3.1 lid 3);
- het opzettelijk storen van vogels (artikel 3.1 lid 4);
- het bezit, het vervoer en de handel in vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan (artikel 3.2).
Overtreding van deze verboden is een economisch delict en kan leiden tot strafrechtelijke vervolging. De verboden worden ook bestuursrechtelijk gehandhaafd. Uitzonderingen op de verboden zijn opgenomen in de wet en de bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De wet voorziet in een algemene bevoegdheid voor de provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) om onder strikte voorwaarden een ontheffing of vrijstelling te verlenen van de verboden (artikel 3.3).
Bijzondere regels
Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen op grond van de Wet natuurbescherming, omdat de soort slechts op doortrek in Nederland voorkomt en daarbij wijd verspreid is.
Meer weten?
- Juridische bescherming van vogels
- Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
- Soortendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
- Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
© Foto's: AGAMI © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk © Video's: Natuur Digitaal