Stadsduif
Feral Pigeon, Columba livia - Duiven (Columbidae)
Een gedomesticeerde variant van de rotsduif (Columba livia), die in ons land niet voorkomt. Ze kunnen zich uitstekend handhaven in een stedelijke omgeving. Als echte opportunisten weten ze voedselbronnen te benutten en jongen groot te brengen. Het verenkleed van stadsduiven is zeer variabel.
Snel naar informatie over:
Herkenning
De stadsduif leeft in groepen. Hun verenkleed is zeer variabel. Sommige stadsduiven hebben vrijwel precies het kleed van de wilde voorvader van alle stadsduiven, de rotsduif. Andere zijn geheel wit of glanzend grijsgroen, om enkele van de vele mogelijkheden te noemen.
Geluid
Zeer laag, ritmisch gekoer, lijkt wel wat op dat van holenduif.
30-35 cm
Cursus Vogels in Nederland
Camilla Dreef & Nico de Haan, ambassadeurs Vogelbescherming
Leefwijze
Broeden
Broedt bijna het hele jaar door. Heeft meestal twee tot vier legsels per jaar met elk meestal 2 eieren. Dat kunnen ook zeven legsels zijn. Broedperiode 17 dagen. Na 35-37 dagen zijn de jonge vogels vliegvlug. Deze duiven bouwen een slordig nest. Nestelen vaak op harde ondergrond zoals vensterbanken, zolders, verandakasten en balkons. Ze hebben een voorkeur voor donkere plaatsen.
Leefgebied
Stadsduiven komen vooral in het stedelijk gebied voor, waar ze met name broeden op randen en richels van gebouwen en bruggen. Ze kunnen echter tot enkele kilometers buiten de stad foerageren op akkers met granen maar ook op andere gewassen.
Voedsel
Ze eten graag zaden, maar in stedelijk gebied is zwerfafval (zoals patat en brood) een belangrijke voedselbron.
Vogeltrek
De stadsduif is een echte standvogel.
Verspreiding en aantal
talrijke broedvogel | jaarrond aanwezig
Stadsduiven worden maar sporadisch geteld, maar resultaten uit het Meetnet Urbane Soorten laten een matige afname zien in de periode 2006-2012.
Aantallen in Nederland
| Aantal broedparen | broedvogel in onbekend aantal |
Bron: sovon.nl
Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.
Waarnemingen
Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl
Kijktip
Bijvoorbeeld de Dam in Amsterdam. Stadsduiven brengen hun jongen op de meest onmogelijke plekken groot, bijvoorbeeld ook veel op grote stations.
In Europa
De 'wilde' natuurlijke variant van de stadsduif is de rotsduif. Deze soort is wijdverspreid in Europa. De stadsduif komt in alle steden ter wereld voor en behoort tot dezelfde soort, maar is ecologisch gezien totaal anders.
Meer informatie
Bescherming
De stadsduif is geen inheemse soort maar vormt geen bedreiging voor de inheemse vogelsoorten, Vogelbescherming Nederland voert daarom geen op stadsduiven gerichte activiteiten uit.
Wat kun jij doen
Stadsduiven zijn echte zaadeters, die in de wintermaanden sterk profiteren van het bijvoeren. Met bijvoeren kunnen soms grote aantallen stadsduiven aangetrokken worden. Om ook kleine vogels een kans te geven om van het voedsel te profiteren, is het mogelijk om speciale voederkooien over het strooivoer te leggen. Kleine vogels kunnen dan wel bij het voer, maar duiven niet. Ook voedersilo's zijn zeer geschikt voor het voeren van alleen kleine zangvogels.
Meer weten?
Actuele berichten
Wet- en regelgeving
De stadsduif is een uitheemse vogelsoort. De soort geniet geen bescherming op grond van de Europese Vogelrichtlijn en de Nederlandse Omgevingswet, omdat de soort niet van nature in het wild voorkomt in de Europese Unie. Het gaat om nakomelingen van een uitheemse, gedomesticeerde vogelsoort die door de mens is geïntroduceerd buiten diens natuurlijke verspreidingsgebied, zich nadien in de vrije natuur heeft weten te handhaven en is gaan voortplanten. Er is desalniettemin een aantal regels van toepassing op uitheemse soorten.
Algemene regels
De wet bevat algemene regels die van toepassing zijn op uitheemse vogelsoorten. Het gaat om:
- de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
- het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).
De wet bevat daarnaast specifieke regels die van toepassing zijn op uitheemse soorten. Het gaat om:
- het verbod op het uitzetten of vrijlaten van dieren of hun eieren in de vrije natuur;
- een bevoegdheid voor de provincie om (categorieën) personen opdracht te geven om populaties van aangewezen diersoorten te verwijderen of beperken mits daarmee een wettelijk belang wordt gediend.
Uitzonderingen op de bovenstaande verboden zijn onder voorwaarden mogelijk.
Bijzondere regels
De stadsduif staat (nog) niet op de Europese lijst van zorgwekkende invasieve uitheemse soorten. Deze lijst is vastgesteld op grond van EU-verordening 1143/2014 over de preventie en beheersing van de introductie en verspreiding van invasieve uitheemse soorten. Deze verordening bevat diverse ge- en verboden over de soorten op de Europese lijst, zoals een import- en handelsverbod, maar ook een bezit- en fokverbod. Onder de Omgevingswet zijn provincies (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) belast met het beheer van hun populaties als dit een wettelijk belang dient.
Meer weten?
- Juridische bescherming van vogels
- Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
- Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
- Informatiepunt Leefomgeving
© Foto's: AGAMI © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk © Video's: Natuur Digitaal