Navigatie overslaan
Pestvogel / Elwin van der Kolk

Pestvogel

Bohemian Waxwing, Bombycilla garrulus - Pestvogels (Bombycillidae)

De pestvogel bewoont dichte taiga in Noord-Rusland en bosrijke gebieden van Scandinavië. Als in de gebieden in de winter te weinig bessen te vinden zijn, komt de pestvogel naar Nederland. Zo'n invasie van grote aantallen treedt onregelmatig op; andere jaren is het een vogel die schaars is tijdens de winter. In het verre verleden werd de vogel gezien als brenger van onheil, vandaar ook z'n naam: pestvogel. Ze zijn ongeveer zo groot als een spreeuw en hebben een opvallende kuif.

Herkenning

Rossig beigebruin verenkleed, met opvallende kuif. De brede staartpunt en de toppen van de handpennen zijn helder geel van kleur. Zwart oogmasker en zwarte bef. Mannetje heeft bredere gele staartband en meer felrode wasachtige aanhangsels aan het eind van de armpennen. Jonge vogels met minder wit op de toppen van de handpennen. Op afstand en in vlucht spreeuwachtig.

Geluid

Helder, hoog belletje.


18-21 cm

Deze soort lijkt op:

Eropuit met MijnVogelvinder.nl

MijnVogelvinder heeft wat te bieden voor alle soorten vogelaars: beginnend, gevorderd of prof. Deze handige vogelwegwijzer vertelt je welke soorten je tijdens het wandelen of fietsen kunt tegenkomen en waar je op moet letten om ze daadwerkelijk te zien. Hoe leuk is het om tijdens een wandeling erachter te komen dat de appelvink met zijn snavel wel een drukkracht van 50 kilogram kan uitoefenen?

Meer over MijnVogelvinder

MijnVogelvinder appelvink

Leefwijze

Broeden

Pestvogels broeden niet in Nederland, maar in het noorden van Rusland en Scandinavië. Broedt van eind mei - eind juli. Ze hebben zo'n twee legsels per jaar met tussen 3-7 eieren, meestal 5.

Leefgebied

Pestvogels worden in Nederland vooral aangetroffen op besdragende struiken, zoals Gelderse roos. Meestal in tuinen en parken in het stedelijk gebied. Al met al een totaal andere omgeving dan de noordelijke sparrenbossen waar de pestvogel broedt.

Voedsel

Bessen van meidoorn, Gelderse roos, liguster, cotoneaster en andere struiken. In de broedtijd insecteneter, vangt deze in vlucht als een vliegenvanger. Dit gedrag is ook in Nederland te zien op warme voorjaarsdagen in april.

Vogeltrek

In de meeste jaren zijn pestvogels (vrij) schaars in Nederland en worden ze in de winter vrijwel alleen in het noorden van het land gezien, vooral in november en december. Soms is er een invasie in ons land, als er niet genoeg bessen te vinden zijn in het hoge noorden. Die kan in oktober beginnen, maar ook later tot in februari plaatsvinden. Vogels vliegen dan ook wel door naar België en Frankrijk. Vanaf februari tot april verdwijnen de pestvogels uit Nederland.

Cursus Vogels in Nederland

In deze gratis online vogelcursus voor beginners leer je in tien vogellessen veel vogels en hun geluiden herkennen. Van tuinvogels, bosvogels, weidevogels en watervogels tot vogels van het waddengebied. Met handige tips, filmpjes en ezelsbruggetjes om vogels te leren kijken en vooral van vogels te genieten.

Camilla Dreef & Nico de Haan

Schrijf je in

Nico de Haan en Camilla Dreef

Verspreiding en aantal

wintergast in vrij klein aantal

jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

Onvoldoende gegevens voor een trendanalyse. Aantallen wisselen sterk van jaar tot jaar, afhankelijk van of er een invasie is of niet.

Aantallen in Nederland

Aantal broedparen Geen broedvogel
Geschat maximum aantal overwinteraars 100-1200 (in 2013-2015)
Doortrekkers 2000-10.000 (in 2008-2012)

Bron: sovon.nl

Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

In het noorden van het land in tuinen en parken waar de Gelderse roos staat.

In Europa

De broedgebieden van de pestvogel liggen rondom de noordpool in de boreale naaldbossen. De meeste broedparen leven in Rusland voor zover bekend. Ook in Zweden en Finland leven grote aantallen.

Meer informatie


Bescherming

De pestvogel wordt niet bedreigd.

Wat kun jij doen

Besdragende struiken van uiteenlopende soorten hebben een grote aantrekkingskracht op pestvogels. Plant ze in je tuin. Vooral plaatsen met véél van deze struiken kunnen langdurig door deze vogels bezocht worden. Lijsterbes, liguster, meidoorn, Gelderse roos en tal van cultivars (sierappels, cotoneaster) zijn prima geschikt.

Meer weten?

Actuele berichten

Downloads

Vogelbescherming Optiek

Ruime sortering, hoge kwaliteit in alle prijsklassen, 40 jaar expertise en persoonlijk advies in de winkel in Zeist. Ons enthousiaste en deskundige winkelteam demonstreert graag de verschillende modellen en mogelijkheden, zodat je zelf kunt vergelijken en op je gemak je keuze kunt maken. Én je steunt het werk van Vogelbescherming.

Bekijk Vogelbescherming Optiek

Wet- en regelgeving

De pestvogel is een beschermde inheemse diersoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn pestvogels beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de pestvogel is in Nederland geregeld in de Wet natuurbescherming.

Algemene regels

De Wet natuurbescherming bevat een aantal verboden handelingen die van toepassing zijn op alle inheemse vogels. Deze verboden gelden in heel Nederland. De wet verbiedt:

  • het opzettelijk doden of vangen van vogels (artikel 3.1 lid 1);
  • het opzettelijk vernielen of beschadigen van nesten, rustplaatsen en eieren van vogels, of het wegnemen van nesten (artikel 3.1 lid 2);
  • het rapen en onder zich hebben van eieren van vogels (artikel 3.1 lid 3);
  • het opzettelijk storen van vogels (artikel 3.1 lid 4);
  • het bezit, het vervoer en de handel in vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan (artikel 3.2).

Overtreding van deze verboden is een economisch delict en kan leiden tot strafrechtelijke vervolging. De verboden worden ook bestuursrechtelijk gehandhaafd. Uitzonderingen op de verboden zijn opgenomen in de wet en de bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De wet voorziet in een algemene bevoegdheid voor de provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) om onder strikte voorwaarden een ontheffing of vrijstelling te verlenen van de verboden (artikel 3.3).

Bijzondere regels

Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen op grond van de Wet natuurbescherming. De soort komt in wisselende aantallen als doortrekker en wintergast in Nederland voor.

Meer weten?

© Foto's: AGAMI   © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk   © Video's: Natuur Digitaal