Zwarte roodstaart

Snel naar informatie over:

• Herkenning
• Leefwijze
• Verspreiding en aantal
• Bescherming
• Wet- en regelgeving

Geluid

Zang met knarsende tonen.

• Zang
• Roep
• Roep

Broeden

Broedt vanaf midden april. De zwarte roodstaart heeft meestal twee legsel per jaar, soms drie. Een legsel bestaat uit 4 tot 7 eieren. Broedduur: 12-14 dagen. De zwarte roodstaart heeft een strikt eigen broedterritorium waaruit andere paartjes worden geweerd. De jongen zitten 15-17 dagen op het nest en worden nog gevoerd tot 10 dagen na het uitvliegen.

Leefgebied

De zwarte roodstaart komt oorspronkelijk als broedvogel voor in middel- en hooggebergtes, maar broedt in Nederland in het stedelijk gebied en bij moderne boerderijen. In met name industrieterreinen en grootschalige nieuwbouw vinden zij holten in muren en tal van andere plekken om te broeden. Verdwijnt weer als de omgeving te groen wordt. Er is een grote voorkeur voor droge, warme en lichte biotopen. De zwarte roodstaart zit graag op hoge zangposten van twintig meter of hoger zoals een dakrand, een hijskraan of een antenne. Tijdens de trekperiode kan de zwarte roodstaart in het hele land worden aangetroffen.

Voedsel

Een breed scala van insecten staat op het menu, van rupsen en langpootmuggen tot spinnen. In stedelijk gebied jagen ze bij kunstlicht ook ’s nachts op insecten. In de herfst eten zij ook zaden, bessen en ander fruit.

Vogeltrek

In grote delen van zijn broedgebied trekvogel, in andere delen standvogel. Trekt 's nachts. De trek van Noordwest-Europese broedvogels naar de overwinteringsplekken in Zuidwest-Europa en Noord-Afrika vindt plaats van augustus tot in oktober. Tussen half maart en april keren zij weer terug. Vooral in zachte winters worden in ons land nog wel eens zwarte roodstaarten aangetroffen, het is onduidelijk of het gaat om exemplaren die ook in Nederland broeden of van elders afkomstig zijn.

Aantallen in Nederland

Bron: sovon.nl

Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Met wat goede wil te zien op Utrecht Centraal Station. Zingt vooral 2 uur voor zonsopkomst. Probeer het op bedrijventerreinen, havengebieden en industrieterreinen.

In Europa

Het verspreidingsgebied van de zwarte roodstaart strekt zich uit van Zuidwest-Portugal tot West-China.

Meer informatie

• BirdLife International

Wat wij doen

Wij ontsluiten informatie over het aanbrengen van kunstmatige nestgelegenheden. Mede hiervoor coördineren wij een netwerk van Stadsvogeladviseurs, die lokaal kunnen adviseren.

Wat kun jij doen

Behoud kleine stukjes braakland of leg deze waar mogelijk aan. De vogels maken graag gebruik van zogenaamde ‘bruine daken’. Dat is een soort dakterras dat lijkt op een stukje braakland. Plaats neststenen bij ver- of nieuwbouw van gebouwen, zowel in de stad als op industrieterreinen en bijvoorbeeld spoorwegemplacementen.

Meer weten?

• Sovon Vogelonderzoek Nederland

Actuele berichten

• Zie! Een zwarte roodstaart
• Factsheets om stadsnatuur te verbeteren

Downloads

• Factsheet stadsnatuur - Zwarte roodstaart (pdf, 3.83 Mb)

Algemene regels

De wet verbiedt het om zonder omgevingsvergunning voor een flora- en fauna-activiteit:

• vogels opzettelijk te doden of vangen;
• nesten, rustplaatsen en eieren van vogels opzettelijk te vernielen of beschadigen of nesten weg te nemen;
• eieren van vogels te rapen en onder zich hebben;
• vogels opzettelijk te storen;
• vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan in bezit te hebben, te vervoeren en in de handel te brengen.

Uitzonderingen op de vergunningplicht zijn opgenomen in de wet en bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) kan een omgevingsvergunning verlenen die toestaat in strijd met de verboden te handelen. Daarnaast kan de provincie (en in sommige gevallen het Rijk) vergunningvrije gevallen aanwijzen. Aan beide zijn strenge voorwaarden verbonden.

De wet bevat daarnaast algemene regels voor in het wild levende vogels:

• de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
• de specifieke zorgplichten voor natuurgebieden en inheemse vogels die erop gericht zijn om nadelige effecten te voorkomen, beperken of herstellen;
• de verplichting om onnodig lijden te voorkomen bij het legaal doden of vangen van dieren in het wild;
• het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).

Bijzondere regels

De wet biedt bescherming aan alle in gebruik zijnde nesten en rustplaatsen van vogels, inclusief de functionele omgeving om het broeden succesvol te laten zijn. De nestbescherming geldt voor alle soorten gedurende het broedseizoen en voor een beperkt aantal soorten jaarrond. Nesten van zwarte roodstaarten zijn niet standaard het gehele jaar beschermd. Nader onderzoek kan nodig zijn, omdat de nesten wel jaarrond bescherming genieten als zwaarwegende feiten of ecologische omstandigheden dat rechtvaardigen. In sommige provincies geldt de nestbescherming alleen gedurende het broedseizoen. Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen.

Meer weten?

• Juridische bescherming van vogels
• Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
• Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
• Informatiepunt Leefomgeving