Euro Birdwatch 2019

De Birdwatch vestigt de aandacht op trekvogels en de gebieden die ze in Europa nodig hebben om bij te tanken voor hun reis. En het evenement maakt zichtbaar hoe groots het fenomeen vogeltrek is. Hierdoor draagt het evenement er hopelijk aan bij dat meer mensen enthousiast worden voor vogels en hun bescherming. In verschillende van de deelnemende landen is dat laatste namelijk hard nodig. In Nederland is de Euro Birdwatch daarnaast ook een uitstekende gelegenheid om het belang van ons land voor trekvogels nog eens voor het voetlicht te brengen in de pers.

Zoals in onderstaande tabel te zien is, verschillen de aantallen trekvogels (en soorten) die op deze dag worden geteld nogal van jaar tot jaar. Dat ligt met name aan het weer (zie ook verderop). Maar de vogeltrek is hoe dan ook een waanzinnig fenomeen en de Birdwatch geeft een mooi inkijkje! Dit jaar waren er 164 telposten. 

Klik op de foto voor een groter beeld

De Euro Birdwatch staat of valt met het weer. Helder zicht is ideaal om te tellen, net als een lichte tegenwind want dan vliegen de vogels lager en worden ze eerder opgemerkt, en dat vergemakkelijkt het tellen. Goed trekweer voor de vogels zelf is uiteraard juist rugwind (dus noorden en/of oostenwind).

Het lijkt vandaag een redelijke dag te zijn om vogeltrek waar te nemen, droog en met een zwak tot matig noordoostenwind (dus rugwind voor de vogels). Bij dergelijke omstandigheden trekken de vogels vaak naar de kust die ze dan verder in zuidelijke richting volgen. Na een mistig begin in het noorden en oosten van het land, laat de zon zich ook zien, dus zijn ook roofvogels goed gaan vliegen vandaag. Zo werden veel buizerds gemeld. Die zon maakt trouwens wel dat veel zangvogels hoog gaan vliegen waardoor er minder geteld zullen worden. Wel is er vandaag veel aankomst van kolganzen en rotganzen, die hier de winter door zullen brengen.

Een andere factor die van belang is voor de aantallen trekvogels die tijdens de Birdwatch in Nederland worden geteld, is echter de ‘aanvoer’ vanuit het noorden en oosten van Europa. Traditioneel kijken we bijvoorbeeld naar de befaamde telposten bij het Zuid-Zweedse Falsterbo om te kijken naar wat er aan trekvogels is te verwachten tijdens de Euro Birdwatch, vooral omdat daar al sinds jaar en dag fanatiek wordt geteld en dagelijks worden gerapporteerd.

Uit Zuid-Zweden waren afgelopen week grote aantallen vogels vertrokken in zuidelijke richting, vooral vinken en kepen maar ook flink wat sperwers en rode wouwen. Het is nu nog te vroeg om te zeggen of we daar in Nederland vandaag iets van merken, maar de vinken lijken alvast goed te vliegen. En de gaaien-‘invasie’ van de afgelopen weken zet ook vandaag goed door. Dit is toch wel één van de leukste verschijnselen van deze Euro Birdwatch.

Bijzondere waarnemingen:

O.a. drie bokjes, twee steppekiekendieven, zeventien visarenden, zes velduilen, een kleine burgemeester, drie morinelplevieren, een Siberische boompieper, drie roodkeelpiepers, negen bladkoningen, vijf Europese kanaries, drie ortolanen, en negen grote piepers. Heel bijzonder is de zeer zeldzame blauwstaart, bij telpost De Vulkaan in de duinen bij Den Haag.

In ons land zijn het vooral (vele honderden) vrijwilligers die tijdens de Euro Birdwatch - in het hele land - trekvogels tellen op meer dan 160 telposten. Deze telposten worden bemand door zowel vogelwerkgroepen als speciale telgroepen die in voor- en najaar vele uren maken om voorbijtrekkende vogels te tellen.