Euro Birdwatch 2017

Zoals in onderstaande tabel te zien is, verschillen de aantallen trekvogels (en soorten) die op deze dag worden geteld nogal van jaar tot jaar. Dat ligt met name aan het weer (zie ook verderop). Maar de vogeltrek is hoe dan ook een waanzinnig fenomeen en de Birdwatch geeft een mooi inkijkje!

Enkele van de bijzonderheden die werden gerapporteerd zijn: 5 bladkoningen, 1 velduil, 3 purperreigers, 5 visarenden, 1 grauwe pijlstormvogel, 1 vale pijlstormvogel, 4 roodkeelpiepers, 1 porseleinhoen, 1 draaihals, 1 kuifaalscholver, 1 roerdomp, 1 roze spreeuw, 1 ortolaan en 1 bokje.

Het doel van dit evenement is wereldwijd aandacht te schenken aan vogels en hun leefgebieden. Hierdoor ontstaat meer draagvlak voor beschermingsactiviteiten in de verschillende deelnemende landen, doordat vogels en hun bescherming weer eens voor het voetlicht worden gebracht. Ook kan dit evenement ertoe bijdragen dat meer mensen geïnteresseerd raken in vogels. De Euro Birdwatch is daarnaast een uitstekende gelegenheid om in de pers het belang van Nederland voor trekvogels nog eens voor het voetlicht te brengen.

In ons land zijn het vooral (vele honderden) vrijwilligers die tijdens de Euro Birdwatch - in het hele land - trekvogels tellen op 144 telposten, zowel vogelwerkgroepen als speciale telgroepen die in voor- en najaar vele uren maken om voorbijtrekkende vogels te tellen.

• Bekijk hier de telposten met hun telgegevens
• Bekijk hier foto's van de telposten

De Euro Birdwatch staat of valt met het weer. Helder zicht is ideaal om te tellen, net als een lichte tegenwind want dan vliegen de vogels lager. Goed trekweer voor de vogels zelf is uiteraard juist rugwind (dus noorden en/of oostenwind).

Maar helaas was het in het grootste deel van het land nogal regenachtig en moesten een aantal telposten, vooral in de zuidelijke helft van het land, noodgedwongen de telling helaas stoppen. Ook onze Vlaamse collega’s hadden veel last van het weer, met daarom tegenvallende aantallen trekvogels.

Een andere factor die van belang is voor de aantallen trekvogels die tijdens de Birdwatch in Nederland worden geteld, is de ‘aanvoer’ vanuit het noorden en oosten van Europa. Traditioneel kijken we bijvoorbeeld naar de befaamde telposten bij het Zuid-Zweedse Falsterbo om te kijken naar wat er aan trekvogels is te verwachten tijdens de Euro Birdwatch, vooral omdat daar al sinds jaar en dag fanatiek wordt geteld en dagelijks worden gerapporteerd.

Langs Falsterbo vlogen de afgelopen week bovengemiddelde aantallen rotganzen, smienten en sperwers geteld, en vlogen ook boerenzwaluwen en graspiepers vrij goed.

Maar omdat het de vrijdag voor de Birdwatch wel goed trekweer was in Nederland (en er dus al veel vogels waren weg- of doorgetrokken), en omdat het de nacht van zaterdag op zondag slecht weer was in zuidelijk Scandinavië (en er daardoor weinig aanvoer was), viel ook hierdoor de trek op de dag zelf wat tegen.

Door bovengenoemde oorzaken vielen de aantallen getelde vogels dus tegen. Het aantal soorten is op zich gebruikelijk, dus met goed weer hadden we vast ook een goede vogeltrekdag gehad.
Als we dit vergelijken met voorgaande edities van de Birdwatch, dan blijkt dit van de vorige 18 edities de vijfde ‘slechtste’ (of beter: minst goede) te zijn. En we moeten terug naar de Euro Birdwatch van 2009 voor de laatste Birdwatch met lagere aantallen (161.535).

Dus verwachtten we eerder nog een goede trekdag voor afgelopen zaterdag, dat beeld moesten we dus naar beneden bijstellen. Aan de andere kant is het weer natuurlijk één van de factoren waar we niets aan kunnen doen, want het blijft een momentopname van de najaarstrek.
En toch zullen de vogels naar het zuiden moeten vliegen, dus helemaal ontevreden zijn we niet.

Daarnaast was er veel persaandacht voor het evenement, en dat is toch ook waar het om gaat: aandacht voor trekvogels en het fenomeen vogeltrek. In die opzet zijn daarom goed geslaagd.

Uiteindelijk deden 41 landen mee, waarvan we van 32 landen nu de totale aantallen getelde vogels weten. In die landen werden samen 934 tellingen/activiteiten georganiseerd, en waren bijna 22.000 mensen op pad.

Dit resulteerde in 4.064.206 getelde vogels. Finland (1.285.000 vogels), Zweden (980.000) en Hongarije (479.054) namen daarvan (zoals bijna gebruikelijk) het leeuwendeel voor hun rekening. Nederland volgt op enige afstand, op de vierde plek (met dus het totaal van trekkende en de pleisterende vogels).

Enkele ornithologische hoogtepunten zijn o.a. een Woestijntapuit in Finland, een Blonde Ruiter en een Radde’s Boszanger in Zweden, een Bruine Boszanger in Italië en een Eleonora's Valk in Bulgarije.

• Verslag 2016
• Verslag 2015
• Verslag 2014
• Verslag 2013
• Verslag 2012