Euro Birdwatch 2020

De Birdwatch vestigt de aandacht op trekvogels en de gebieden die ze in Europa nodig hebben om bij te tanken voor hun reis. En het evenement maakt zichtbaar hoe groots het fenomeen vogeltrek is. Hierdoor draagt het evenement er hopelijk aan bij dat meer mensen enthousiast worden voor vogels en hun bescherming. In verschillende van de deelnemende landen is dat laatste namelijk hard nodig. In Nederland is de Euro Birdwatch daarnaast ook een uitstekende gelegenheid om het belang van ons land voor trekvogels nog eens voor het voetlicht te brengen in de pers. 

Zoals in onderstaande tabel te zien is, verschillen de aantallen trekvogels (en soorten) die op deze dag worden geteld nogal van jaar tot jaar. Dat ligt met name aan het weer (zie ook verderop). Maar de vogeltrek is hoe dan ook een waanzinnig fenomeen en de Birdwatch geeft een mooi inkijkje!

Bekijk hier het persbericht n.a.v. de voorlopige resultaten

Rode wouw (32), grote pieper (10), Pontische Meeuw (18), bladkoning (6), parelduiker (3), zeearend (13), slangenarend (1), velduil (7), Cetti’s zanger (3), kuifaalscholver (2), visarend (2), koereiger (2), geelpootmeeuw (4), middelste jager (2), roodkeelpieper (8), roodhalsfuut (1), wespendief (2), zwarte wouw (3), steppekiekendief (1), dwerggors (2), ortolaan (2) en een duinpieper.          

De Euro Birdwatch staat of valt met het weer. Helder zicht is ideaal om te tellen, net als een lichte tegenwind want dan vliegen de vogels lager en worden ze eerder opgemerkt, en dat vergemakkelijkt het tellen. Goed trekweer voor de vogels zelf is uiteraard juist rugwind (dus noorden en/of oostenwind). Maar dan gaan ze juist vaak hoog vliegen, waardoor ze minder goed worden waargenomen en geteld. En als de zon doorbreekt is er kans op roofvogeltrek.

Zaterdag was het beeld behoorlijk wisselend; op meerdere plaatsen was er (lichte) regen, maar gelukkig ook wel droge perioden. En de wind waaide misschien iets te hard voor massale vogeltrek. Maar het moet wel erg slecht weer worden willen de tellers niet naar buiten gaan. Want de najaarstrek is voor veel vogelaars één van de hoogtepunten van het jaar. Uiteindelijk was het dus toch een uitstekende dag; de 4e beste Birdwatch ooit zelfs, wat de aantallen getelde vogels betreft.

Een andere factor die van belang is voor de aantallen trekvogels die tijdens de Birdwatch in Nederland worden geteld, is echter de ‘aanvoer’ vanuit het noorden en oosten van Europa. Traditioneel kijken we bijvoorbeeld naar de befaamde telposten bij het Zuid-Zweedse Falsterbo – en in minder mate in Duitsland en Polen - om te kijken naar wat er aan trekvogels is te verwachten tijdens de Euro Birdwatch, vooral omdat daar al sinds jaar en dag fanatiek wordt geteld en dagelijks worden gerapporteerd.

In de week voorafgaand aan de telling zijn grote aantallen vogels vertrokken vanuit Zuid-Zweden, vooral vinken en kepen maar ook flink wat sijzen, sperwers en rode wouwen. En daar hebben we in Nederland ook het één en ander van meegekregen, want ook in Noord-Duitsland vlogen deze vogels de afgelopen week goed.

In ons land zijn het vooral (vele honderden) vrijwilligers die tijdens de Euro Birdwatch - in het hele land - trekvogels tellen op meer dan 160 telposten. Deze telposten worden bemand door zowel vogelwerkgroepen als speciale telgroepen die in voor- en najaar vele uren maken om voorbijtrekkende vogels te tellen.

Zoals gezegd is het een internationaal evenement. Dit jaar deden 36 landen mee. En die telden samen maar liefst bijna zes miljoen vogels – 5.986.522 om precies te zijn. Hiervoor waren ongeveer 24.000 vogelaars in touw, verspreid over 1.724 tellingen. Ongelooflijk, maar waar: onze Finse partnerorganisatie telde zo’n 2,5 miljoen vogels, de meeste van allemaal. De tellingen in Nederland stonden garant voor de 3e positie (721.574) in de ranglijst van meest getelde vogels (in Zweden werden er ruim 980.000 geteld). Indrukwekkende getallen van een indrukwekkend fenomeen.