Navigatie overslaan
Gierzwaluw  / Agami - Marc Guyt Alle berichten
Gierzwaluw / Agami - Marc Guyt Gert Ottens

Door Gert Ottens
Medewerker Vogelbescherming

Tel mee: gierzwaluwen boven de tuin

Geplaatst op 25 mei 2023

Veel mensen kennen de gierzwaluw, soms onbewust. Hun gierende geluid is in ieder geval vast onderdeel van de soundtrack van de zomer. Hoe het met gierzwaluwen gaat in Nederland, is lastig te duiden, want het tellen van deze soort is niet eenvoudig, omdat hun nesten vaak lastig te vinden zijn, onder dakpannen of in andere openingen van gebouwen en huizen. Omdat onbekend vaak ook onbemind maakt, en omdat daardoor bij renovaties gierzwaluwnesten vaak verloren gaan, organiseren wij een telling via tuintelling.nl om bewoners bewust te maken van de aanwezigheid van de gierzwaluw.

Zomerdrukte gierzwaluwen

Kijk je in de bebouwde kom omhoog tijdens de zomer, dan zie je op mooie dagen bijna zeker ergens een gierzwaluw door het luchtruim scheren. In de periode eind juni tot begin juli zijn in Nederlandse dorpen en steden vaak grote groepen gierzwaluwen te bewonderen, voor een korte tijd. Het gaat daarbij om oudervogels en onvolwassen vogels die zelf nog geen partner of nest hebben maar zich al wel doen gelden. Dit gaat meestal gepaard met een hoop ‘gegier’. De jonge vogels zullen na het uitvliegen ons land meteen verlaten, even later (uiterlijk begin augustus) gevolgd door hun ouders en de andere gierzwaluwen.

Aangekomen rond Koningsdag, zit het broedseizoen (en daarmee hun aanwezigheid in Nederland) er dan weer op. Daarom wordt de gierzwaluw ook wel honderd-dagen-vogel genoemd, veel langer zijn ze hier namelijk niet. De rest van het jaar brengen ze in zuidelijk Afrika door, een tijd die alleen maar vliegend doorbrengen.

Gierzwaluw  / Agami - Marc Guyt Gierzwaluw / Agami - Marc Guyt

Gierzwaluwtelweekend 24/25 juni

Bijzondere vogels dus, waar we graag meer aandacht voor willen vragen. Vandaar dus deze oproep om mee te doen aan een telling van groepen gierzwaluwen, en wel in het weekend van 24 en 25 juni aanstaande.

Dus, heeft u gierzwaluwen in de buurt? De aanwezigheid van genoemde groepen geeft aan dat ze in uw buurt broeden. En hoe groot zijn de verschillende groepen? Dat kan namelijk een indicatie zijn van het aantal broedparen. Daar gaan we dus met uw hulp naar kijken. Uw deelname aan deze telling wordt daarom zeer op prijs gesteld.

Gierzwaluw / Elwin van der Kolk Gierzwaluw / Elwin van der Kolk

Hoe doe je mee?

Het gaat steeds om de grootste groep die u op een bepaald moment tijdens het telweekend waarneemt. Kijk op tuintelling.nl voor de exacte instructie en het invulformuler.

Resultaten

De belangrijkste resultaten publiceren we na de telling op deze pagina van tuintelling.nl. Daar vindt u ook meer informatie over het hoe en waarom van de telling. En heeft u meegeteld? Dan ontvangt u via e-mail een seintje als de resultaten klaar staan.

Gierzwaluw / Shutterstock Gierzwaluw / Shutterstock

Meer doen voor de gierzwaluw?

Door onder meer isolatie van woningen en veranderde bouwmethoden staat het aantal geschikte verblijfplaatsen sterk onder druk. Bij renovaties en nieuwbouw is het gemakkelijk om rekening te houden met de gierzwaluw en kunstmatige nestgelegenheid aan te brengen. Het bieden van nestgelegenheid is daardoor de belangrijkste maatregel om gierzwaluwen te helpen. Voorzie bij nieuwbouw of renovatie standaard in nestgelegenheid. Plaats de speciale neststenen/nestkasten in groepjes, bij voorkeur op een hoek of langs de kopse kant van een gebouw op het noorden of oosten.

Nóg meer doen? Zie ook de website van Gierzwaluwbescherming Nederland.

Podcast: op zoek naar de poep

De co-hoofdredacteur van het tijdschrift Vogels, Arjan Berben, ging op een zomeravond op stap met een geoefende Amsterdamse gierzwaluwteller: Gert de Jong. Hij brengt nesten van gierzwaluwen in kaart, in opdracht van de gemeente Amsterdam. Die bevinden zich in allerlei gebouwen. De gemeente publiceert ze dan op een digitale kaart, zodat iedereen die gaat renoveren, rekening kan houden met de aanwezigheid van deze soort. De nesten zijn namelijk jaarrond beschermd.

Luister hier naar de podcast 'Op zoek naar de poep'.

Vogels en nieuwbouw

Vogelbescherming ziet het als een belangrijke taak om samen met projectontwikkelaars en beleidsmakers vogelvriendelijke oplossingen aan de tekentafel een plek te geven. Want dankzij vogels komen dorpen en steden pas écht tot leven.

Draag een steentje bij

Bouw natuurinclusief

Goed stedelijk groen zorgt voor verkoeling in de zomerhitte, zuivert de lucht en biedt volop ruimte aan mede-stadsbewoners, zoals huismus, gierzwaluw, merel of gewone dwergvleermuis. Kijk voor inspiratie en oplossingen op

bouwnatuurinclusief.nl