Foto-erfenis van natuurfotograaf Ad Sprang

Hij had een bijzonder oog voor compositie en stelde hoge eisen aan zijn foto’s. Wat zeker ook heeft geholpen was zijn engelengeduld om een perfect plaatje te maken. Eén van de iconische foto’s die Ad Sprang maakte, is die van een reiger met een konijn in zijn snavel. De foto belandde op de voorkant van een boek van vogelfoto-platform Birdpix.

Ad had er veel voor over om een perfecte foto te maken. Zo ging hij geregeld midden op straat liggen om zijn object goed in beeld te krijgen. “Het is meerdere keren gebeurd dat mensen kwamen vragen of het wel goed met hem ging”, vertelt zijn vrouw Wilma (72). “Dat kon hem niks schelen.”

Ad ging vaak met vrienden op pad om vogelfoto’s te maken. Luc de Bruijn (69) is één van die vrienden. Ze maakten uitstapjes naar Zeeland en naar de Pyreneeën. “Vaak was Ad opeens weg”, vertelt Luc. “Zat hij ergens in de berm te fotograferen, terwijl wij nog stonden te kletsen.” Luc leerde Ad in 1973 kennen bij wekelijkse vogeltellingen in Amelisweerd. “Op zaterdagochtend telden we vogels en daarna maakten we nestkasten schoon. Toen fotografeerde Ad al, met goede lenzen voor die tijd.”

Ad had dolgraag boswachter of bioloog willen worden, maar dat mocht niet van zijn ouders. Na een studie kwam hij uiteindelijk op kantoor terecht op de boekhoudafdeling, waar hij Wilma ontmoette die telefoniste was. Later werd hij pensioendeskundige. Naast zijn werk bracht hij zoveel mogelijk tijd door in de natuur. Toen hij nog in Vianen woonde, zette hij zich in voor kerkuilen. Hij ging met boeren in gesprek die nog geen nestkast hadden, bracht in kaart waar gebroed werd en zorgde dat de takkelingen geringd werden.

Nadat Ad en Wilma zeven jaar geleden vanuit Vianen naar Leidsche Rijn verhuisden, was Ad veel in het Máximapark te vinden. Wilma: “Dan kwam hij thuis voor koffie, maar daarna ging hij alweer, omdat hij een rups, vlinder of slak had gezien. Ook als we visite hadden – zelfs op zijn eigen verjaardag – had hij weinig zitvlees. Dan zei hij al snel: ‘Ik ga nog even’.”

Even fanatiek als fotograaf was Ad als moderator bij vogelfoto-platform Birdpix. Hij nam zijn taak uiterst serieus. Wilma: “Zelfs als we in een vakantiehuisje zaten, ging hij toch even kijken om commentaar te geven.” Zoon Peter (44): “Die commentaren waren niet uit de heup geschoten, maar heel goed onderbouwd. Hij liet ze liggen om er nog even naar te kijken voordat hij ze verstuurde.” Ook bij zijn eigen foto’s schreef hij hele verhalen.

In scène gezette foto’s ontmantelde Ad geheid. Bijvoorbeeld als een fotograaf een tak ergens had neergezet waar een vogel op was gaan zitten. Ad kwam altijd op voor de belangen van de vogels. Foto’s van kwetsbare soorten die broedgedrag vertoonden – en waarop de fotograaf dus een verstorend effect had gehad, plaatste hij niet.

Vogels fotografeerde Ad de laatste jaren niet meer, al begon het de laatste tijd wel weer te kriebelen. Ad was zich gaan richten op vlinders, vooral nachtvlinders. Op goede vogelplekken vond hij het te druk worden met fotografen. Wilma: “Vanwege de zware apparatuur, de lenzen en statieven, ging hij naar dat soort plekken met de auto. Als er dan een hele kring fotografen omheen stond, hoefde het voor hem niet.”

Soms bleef Ad wel erg lang weg op zijn avonturen en ging Wilma hem zoeken in het Máximapark. “Ik wist precies waar ik moest zoeken. Als ik aankwam, vroeg hij: ‘Kun je even daar gaan staan.’ Dan moest ik schaduw creëren zodat een vlinder stil zou gaan zitten met zijn vleugels open.”

Ad was ook creatief als het ging om fotografie, volgens vriend Luc. “Bij Vianen wist hij precies waar argusvlinders zaten. Dan legde hij een vlinderboekje open neer op de pagina waar die vlinder stond en wachtte hij net zo lang tot de vlinder erop ging zitten.”

Ad´s oudste zoon Peter heeft niet zozeer vogelliefde, maar wel een algemene liefde voor buiten zijn en respect voor de natuur meegekregen. Ook zijn kleinkinderen probeerde Ad te enthousiasmeren voor vogels, door ze mee op pad te nemen naar ijsvogels en die met zijn telescoop te laten zien. Peter: “Dat zijn mooie herinneringen aan hun opa.”

Ad Sprang (1952-2024)