Navigatie overslaan
Casarca / Elwin van der Kolk

Casarca

Ruddy Shelduck, Tadorna ferruginea - Eenden (Anatidae)

De casarca is een eendensoort die in toenemende mate in Nederland wordt waargenomen. Met de grootste aantallen in de zomer. Bij een deel van deze vogels gaat het vermoedelijk om ontsnapte exemplaren uit collecties en vogelparken, of nazaten daarvan. Op het Eemmeer worden in augustus tegenwoordig jaarlijks grote groepen casarca’s gezien, die uit Midden-Europa komen. Casarca’s trekken graag op met Nijlganzen.

Snel naar informatie over:

Casarca / Agami

Herkenning

Eend met helder oranjebruin gekleurd lijf en een wat lichtere kaneel- tot roomkleurige kop. Het mannetje heeft in zomerkleed een zwarte nekband. Het vrouwtje is wat doffer oranjebruin van kleur. In vlucht is de casarca te herkennen aan de opvallende witte velden op boven- en ondervleugels.

Geluid

Ook buiten de broedtijd erg roeperig. Meest gehoorde roep klaaglijk en ver dragend.

61-67 cm, spanwijdte 121-145 cm

Deze soort lijkt op:


Nijlgans

Leefwijze

Broeden

Broedt van eind april tot begin juni. Eén legsel per jaar met 8-9 eieren. Broedduur 28-29 dagen, start na het leggen van het laatste ei. De casarca is van origine geen Nederlandse broedvogel, maar broedgevallen komen voor. Nestelt elders vooral in holen, zoals konijnenholen, maar ook in boomholten, nestkasten of zelf gegraven holen in de grond. Soms ook wel in groot roofvogelnest, of onder dichte vegetatie en in lege gebouwen. Het nest is bekleed met veertjes en dons en soms gras. Soms ook wel kilometers van de waterkant te vinden. Het vrouwtje broedt de eieren uit, mannetje houdt de wacht. De jongen kunnen na ongeveer 55 dagen vliegen. Daarna blijven de families vaak nog bij elkaar.

Leefgebied

Casarca’s zijn vrijwel altijd in de nabijheid van water te vinden. Daarbij hebben ze een voorkeur voor open water, meren en zoutmoerassen, waarin ze hun voedsel bij elkaar grondelen. De broedbiotoop wordt gevormd door steppen in de nabijheid van meren en natte gebieden. Zoekt als nestplaats holtes in oevers of in rotsen op.

Voedsel

Hoofdvoedsel bestaat uit planten. Eet onder meer gras, jonge scheutjes van planten en zaden. In het water zoekt de casarca naar planten door met de kop en borst onder water te gaan.

Vogeltrek

Aziatische populaties trekken als het kouder wordt vanuit hun broedgebieden in een breed front naar lager gelegen gebieden in het zuiden, zoals India en Zuidoost-Azië. Echter, andere populaties trekken enkel naar nabijgelegen gebieden, afhankelijk van de beschikbaarheid van geschikt leefgebied. Een klein deel overwintert in Spanje en Egypte.

Verspreiding en aantal

uiterst schaarse broedvogel | jaarrond aanwezig | doortrekker en wintergast in uiterst klein tot zeer klein aantal

jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

De aantalsontwikkeling is onbekend. Klein aantal broedparen in Nederland en groeiend in Duitsland. In de landen van oorsprong zeer wisselende patronen en verschillen tussen populaties.

Aantallen in Nederland

Aantal broedparen 10-30 (in 2018-2020)
Geschat maximum aantal overwinteraars 80-120 (in 2013-2015)
Doortrekkers 100-500 (in 2008-2012)

Bron: sovon.nl

Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Voor maximaal 700 casarca's vormt het Eemmeer van juli tot en met september een vertrouwde plek om te ruien.

In Europa

Komt oorspronkelijk alleen voor in het zuidoosten van Europa, waar zich broedgebieden bevinden. Tegenwoordig verspreiden de broedpopulaties zich uit over Europa en zijn deze ook te vinden in Duitsland en een enkele in Nederland. Overwintert wel in een klein deel van Spanje.

Meer informatie

Bescherming

In het zuidoosten van Europa vormt de jacht een gevaar voor de casarca. Ook het verlies aan binnenlandse wetlands door onder meer stadsontwikkeling, drooglegging, gebruik voor irrigatie, zoutwinning of vervuiling vormt een bedreiging.

Wat wij doen

Voor de casarca worden geen specifieke beschermingsmaatregelen genomen. Wel profiteert de soort in meer algemene zin van projecten gericht op verbetering van de natuurkwaliteit van de Nederlandse delta en wetlands.

Wat kun jij doen

Probeer casarca's niet te verstoren en bekijk ze op afstand. Zo voorkomt u, zeker tijdens de rui en in de winterperiode, onnodig energieverlies.

Meer weten?

Actuele berichten

Downloads

Wet- en regelgeving

De casarca is een beschermde inheemse diersoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn casarca’s beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de casarca is in Nederland geregeld in de Wet natuurbescherming.

Algemene regels

De Wet natuurbescherming bevat een aantal verboden handelingen die van toepassing zijn op alle inheemse vogels. Deze verboden gelden in heel Nederland. De wet verbiedt:

  • het opzettelijk doden of vangen van vogels (artikel 3.1 lid 1);
  • het opzettelijk vernielen of beschadigen van nesten, rustplaatsen en eieren van vogels, of het wegnemen van nesten (artikel 3. 1 lid 2);
  • het rapen en onder zich hebben van eieren van vogels (artikel 3.1 lid 3);
  • het opzettelijk storen van vogels (artikel 3.1 lid 4);
  • het bezit, het vervoer en de handel in vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan (artikel 3.2).

Overtreding van deze verboden is een economisch delict en kan leiden tot strafrechtelijke vervolging. De verboden worden ook bestuursrechtelijk gehandhaafd. Uitzonderingen op de verboden zijn opgenomen in de wet en de bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De wet voorziet in een algemene bevoegdheid voor de provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) om onder strikte voorwaarden een ontheffing of vrijstelling te verlenen van de verboden (artikel 3.3).

Bijzondere regels

Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen op grond van de Wet natuurbescherming, omdat de soort slechts in beperkte mate in Nederland voorkomt.

Meer weten?

© Foto's: AGAMI   © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk   © Video's: Natuur Digitaal

Verras me met nog een vogel