Navigatie overslaan
Withalsvliegenvanger / Elwin van der Kolk

Withalsvliegenvanger

Withals vliegenvanger

Collared Flycatcher, Ficedula albicollis - Vliegenvangers (Muscicapidae)

De withalsvliegenvanger is een zeldzame soort die doet denken aan de algemenere bonte vliegenvanger. Een adulte man heeft echter een zeer opvallende witte kraag. vrouwtjes en jonge vogels zijn stukken minder makkelijk te herkennen.

Withalsvliegenvanger / Agami

Herkenning

Een vliegenvanger die in eerste opzicht doet denken aan bonte vliegenvanger. Adult zomer man direct te herkennen aan brede witte kraag, witte stuit, grote witte voorhoofdsvlekken en grote witte vlek op de basis van de handpennen (klein streepje bij bonte vliegenvanger). Ook geheel zwarte staart. Vrouw en eerste winterkleed moeilijker te herkennen, met meer grijzige indruk en grote witte vlek op basis vaan handpennen.

Geluid

Roep een ijl "hieep", op één toonhoogte. Zang totaal verschillend van bonte vliegenvanger, een serie van ijle fluittonen op verschillende toonhoogte, afgewisseld met smakkende geluiden.


13 cm

Deze soort lijkt op:

Beleef de Lente live

Ieder broedseizoen laten publiekslievelingen als steenuil, ooievaar, slechtvalk, kerkuil en zeearend zich voor de camera’s bewonderen. Van de meest bijzondere momenten worden clipjes gemaakt, zodat niemand iets hoeft te missen. Per vogel wordt een blog bijgehouden door een deskundige om uit te leggen wat er gebeurt en wat we kunnen verwachten.

Naar de camera's

Steenuil / Nature in Stock - Eric Medard

Leefwijze

Broeden

Broedt meestal van mei-juli. Heeft één legsel met meestal 5-7 eieren (1-9). Broedduur 12-14 dagen. Broedt in gevarieerd loofbos met open plekken, soms in parken, vaak in oude nesten van spechten of andere holen. Nestkasten worden frequent gebruikt. Vrouwtje maakt het nest van grasjes, blaadjes etc. en broedt de eieren uit. Ze begint met broeden als ze het op-één-na-laatste ei heeft gelegd. Als het eerste nest verloren gaat, volgt een nieuw. Jongen vliegvlug na 15-18 dagen. Hierna nog 6-8 dagen ouderzorg van beide ouders.

Leefgebied

Broedt in gevarieerd oud, hoogopgaand loofbos. Zou in najaar echter overal kunnen opduiken, vaak wel met hogere (loof)bomen.

Voedsel

Vliegende insecten, waaronder vliegen, vlinders, kevers, vliegende mieren, haften en netvleugeligen, worden gepakt door vanaf uitkijkpost uitval te maken.

Vogeltrek

Lange-afstandstrekker. Trekroutes en begrenzingen van overwinteringsgebied onbekend vanwege herkenningsproblemen met familiegenoten. Trekt verder zuidelijk dan bonte en balkanvliegenvanger, zuidelijk van de evenaar. Verlaat broedgebied tussen eind juni en september, om in zuid(oost)elijke richting weg te trekken. Duitse jonge vogels maken klaarblijkelijk een tussenstop in Italië om te ruien en bij te tanken. Vanaf hier vliegen ze waarschijnlijk in één keer door over de Sahara. Keert vanaf half april terug in Europa.

Cursus Vogels in Nederland

In deze gratis online vogelcursus voor beginners leert u in tien vogellessen veel vogels en hun geluiden herkennen. Van tuinvogels, bosvogels, weidevogels en watervogels tot vogels van het waddengebied. Met handige tips, filmpjes en ezelsbruggetjes om vogels te leren kijken en vooral van vogels te genieten.

Camilla Dreef & Nico de Haan

Schrijf u in

Nico de Haan en Camilla Dreef

Verspreiding en aantal

Eens in de paar jaar wordt er in Nederland een withalsvliegenvanger gezien, waarbij de frequentie sinds 1996 oploopt. Dit is hoogstwaarschijnlijk door hoger aantal waarnemers en betere communicatie. Het is niet te dank aan verandering in internationale populaties.

Aantallen in Nederland

Aantal broedparen 0 (in 1998-2000)

Bron: sovon.nl

Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Dwaalgast. Te vinden door te letten op afwijkende zang in voorjaar of goed 'bonte' vliegenvangers te bestuderen in het najaar.

In Europa

Broedt vanaf Zuid-Duitsland verder oostelijk, zuidelijk tot Kroatië. Ook in Oost-Frankrijk en Gotland (Zweden).

Meer informatie


Bescherming

De withalsvliegenvanger geldt wereldwijd niet als bedreigde diersoort.

Vogelbescherming Optiek

Ruime sortering, hoge kwaliteit in alle prijsklassen, 40 jaar expertise en persoonlijk advies in de winkel in Zeist. Ons enthousiaste en deskundige winkelteam demonstreert graag de verschillende modellen en mogelijkheden, zodat u zelf kunt vergelijken en uw keuze op uw gemak kunt maken. Én u steunt het werk van Vogelbescherming.

Bekijk Vogelbescherming Optiek

Wet- en regelgeving

De withalsvliegenvanger is een beschermde inheemse diersoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn withalsvliegenvangers beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de withalsvliegenvanger is in Nederland geregeld in de Wet natuurbescherming.

Algemene regels

De Wet natuurbescherming bevat een aantal verboden handelingen die van toepassing zijn op alle inheemse vogels. Deze verboden gelden in heel Nederland. De wet verbiedt:

  • het opzettelijk doden of vangen van vogels (artikel 3.1 lid 1);
  • het opzettelijk vernielen of beschadigen van nesten, rustplaatsen en eieren van vogels, of het wegnemen van nesten (artikel 3.1 lid 2);
  • het rapen en onder zich hebben van eieren van vogels (artikel 3.1 lid 3);
  • het opzettelijk storen van vogels (artikel 3.1 lid 4);
  • het bezit, het vervoer en de handel in vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan (artikel 3.2).

Overtreding van deze verboden is een economisch delict en kan leiden tot strafrechtelijke vervolging. De verboden worden ook bestuursrechtelijk gehandhaafd. Uitzonderingen op de verboden zijn opgenomen in de wet en de bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De wet voorziet in een algemene bevoegdheid voor de provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) om onder strikte voorwaarden een ontheffing of vrijstelling te verlenen van de verboden (artikel 3.3).

Bijzondere regels

Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen op grond van de Wet natuurbescherming. De soort komt slechts in beperkte mate in Nederland voor.

Meer weten?

© Foto's: AGAMI   © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk   © Video's: Natuur Digitaal