Purperreiger

Snel naar informatie over:

• Herkenning
• Leefwijze
• Verspreiding en aantal
• Bescherming
• Wet- en regelgeving

Geluid

Minder zwaar en heser dan blauwe reiger.

• Alarm
• Kolonie

Broeden

Broedt van april tot juni. Legt 2 tot 8 bleek-blauwgroene eieren. Man en vrouw broeden deze vervolgens in 25 - 30 dagen uit. Het broeden start vanaf het eerste ei dat wordt gelegd, waardoor de jongen opeenvolgend uit het ei komen. De jongen kunnen na 45 - 50 dagen vliegen en worden tot zo'n twee weken na uitvliegen door beide ouders verzorgd. Bij reigers is het normaal dat het laatstgeboren jong niet overleeft door rivaliteit onder de jongen (waarbij oudere, sterkere jongen de zwakkere nestgenoten verdringen). De oudst levende wilde vogel die bekend is, was 23 jaar.

Leefgebied

Purperreigers broeden in moerassen met veel riet en struikgewas. De nesten worden in kolonies gemaakt, op een veilige plaats in uitgestrekt rietland waar oud riet en wilgenstruiken worden benut. Het voedsel wordt gezocht in ondiep water met een rijke oeverbegroeiing. Nederland vormt de uiterste noordwestgrens van het verspreidingsgebied. Europese broedvogels trekken weg naar Afrika om te overwinteren.

Voedsel

Viseter, vangt vooral vis van circa 2 tot 15 centimeter, bij uitzondering groter. Ook kikkers, waterinsecten en (rivier)kreeftjes, muizen, mollen, hagedissen en wat de reiger verder voor de snavel komt. In de typische laagveen-broedgebieden van de purperreiger vormen modderkruipers (de grote modderkruiper is een bedreigde vissoort van de 'rode lijst') soms een substantieel deel van het menu.

Vogeltrek

Trekt na het broedseizoen in augustus-september weg naar Afrika, waar ten zuiden van de Sahara niet-trekkende soortgenoten worden opgezocht. Er is uitstekend onderzoek gedaan (met behulp van zender- en loggertechnologie) om de preciese trek van purperreigers in kaart te brengen. Hiermee is veel kennis over de gekozen routes en strategie verzameld. Zo blijken de routes tussen individuele vogels sterk te verschillen. Trek vindt vooral 's avonds en 's nachts plaats. Voorjaarstrek van maart tot in mei.

Aantallen in Nederland

Bron: sovon.nl

Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Bolwerken van de purperreiger zijn de Nieuwkoopse Plassen (Zuid-Holland) en de Zouweboezem (Utrecht). Hier zijn ontmoetingen met purperreigers kansrijk. Ook in de Weerribben, Wieden, Alde Faenen en andere grote laagveengebieden komen purperreigers voor.

In Europa

Nederland vormt de uiterste noordwestgrens van het leefgebied. Buiten Europa komen bovendien grote populaties (die niet trekken) voor in Afrika. Het leefgebied strekt zich van Nederland uit over heel Europa, maar de soort komt nergens echt noordelijker voor dan Nederland. In Zuidoost- en Zuid-Europa komen ook flinke populaties voor in geschikte, grote natte leefgebieden.

Meer informatie

• BirdLife International

Wat wij doen

Met het Beschermingsplan Moerasvogels voorzag Vogelbescherming in een bundeling van kennis en beheeradviezen waarmee terreinbeherende organisaties vervolgens aan het werk gingen. Met als resultaat dat de kennis om ze effectief te beschermen enorm is toegenomen.

Wat kun jij doen

Purperreigers profiteren van goed beheerde natuurgebieden, een verantwoordelijkheid van overheden en terreinbeheerders.

Meer weten?

• Sovon Vogelonderzoek Nederland
• Moerassen

Actuele berichten

• 5 succesverhalen van een Wetlandwacht
• Zeldzame sterns in de Zouweboezem met Merel Westrik
• De Wieden wemelt weer van vogels
• Nieuwe Rode Lijst: 44% van onze broedvogels in de problemen

Downloads

• Purperreiger - artikel Vogelnieuws 2010-05 (pdf, 180 Kb)
• Beschermingsplan moerasvogels 2000-2004 (pdf, 1.23 Mb)
• Leefgebieden van moerasvogels in agrarisch gebied (pdf, 4.52 Mb)
• Moerasherstel in het westelijk rivierengebied (pdf, 5.02 Mb)
• Voedselgebieden van de purperreiger in Nederland (pdf, 2.48 Mb)
• Zenderonderzoek purperreiger (pdf, 222 Kb)

Algemene regels

De Wet natuurbescherming bevat een aantal verboden handelingen die van toepassing zijn op alle inheemse vogels. Deze verboden gelden in heel Nederland. De wet verbiedt:

• het opzettelijk doden of vangen van vogels (artikel 3.1 lid 1);
• het opzettelijk vernielen of beschadigen van nesten, rustplaatsen en eieren van vogels, of het wegnemen van nesten (artikel 3.1 lid 2);
• het rapen en onder zich hebben van eieren van vogels (artikel 3.1 lid 3);
• het opzettelijk storen van vogels (artikel 3.1 lid 4);
• het bezit, het vervoer en de handel in vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan (artikel 3.2).

Overtreding van deze verboden is een economisch delict en kan leiden tot strafrechtelijke vervolging. De verboden worden ook bestuursrechtelijk gehandhaafd. Uitzonderingen op de verboden zijn opgenomen in de wet en de bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De wet voorziet in een algemene bevoegdheid voor de provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) om onder strikte voorwaarden een ontheffing of vrijstelling te verlenen van de verboden (artikel 3.3).

Bijzondere regels

Verschillende broedgebieden van de purperreiger zijn aangewezen en beschermd op grond van hoofdstuk 2 van de Wet natuurbescherming. Het gaat om Alde Feanen, Boezems Kinderdijk, De Wieden, Deelen, Naardermeer, Nieuwkoopse Plassen & De Haeck, Oostelijke Vechtplassen, Weerribben, Zouweboezem en Zwarte Meer. Voor deze gebieden gelden strenge regels voor alle plannen, projecten en andere handelingen die mogelijk significante negatieve effecten hebben op de natuurwaarden waarvoor het gebied is aangewezen.

Meer weten?

• Juridische bescherming van vogels
• Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
• Soortendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
• Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)