Witbandkruisbek

Snel naar informatie over:

• Herkenning
• Leefwijze
• Verspreiding en aantal
• Bescherming
• Wet- en regelgeving

Geluid

Roep zacht "tsik-tsik" en kenmerkend "pèèh…". Zang is zeer variabel gekwetter, met zachte trillers.

• Roep
• Zang

Broeden

Broedtijd vooral juni-augustus in Europa en Rusland. Heeft 0-2 broedsels per jaar (afhankelijk van voedselsituatie) van meestal 3-5 eieren. Broedduur 14-16 dagen. In broedgebieden nestelend in lariks, spar en soms den. Nest wordt door vrouwtje gemaakt van takjes, twijgjes, plantenstelen, korstmos, mos, wortels en haar. Tussen de 2-20 meter hoog geplaatst, meestal tegen de stam van de boom, ook wel aan uiteinde. Nest door overhangende takken vrijwel onzichtbaar. Broeden in kolonies van 15 paar. Jongen vliegvlug na 22-24 dagen, familieverband na uitvliegen nog enige weken intact.

Leefgebied

Broedt in dichte lariksbossen met den, soms ook met spar zoals in Scandinavië en Noordwest-Rusland. Kan bij afwezigheid van voedsel zich ook wenden tot loofbos (berk), maar zeer gehecht aan naaldhout, ook als hij in Nederland opduikt.

Voedsel

Met name zaden, knoppen, bessen en schoten van naaldbomen (vooral lariks), maar ook den, berk, els en lijsterbes.

Vogeltrek

In delen van zijn verspreidingsgebied standvogel, andere delen trekvogel en deels ook nomadisch. De vogels die bij ons te verwachten zijn, broeden in noordelijkste deel van Europa en Noordwest-Azië, en dwalen in de winter zuidelijk en westelijk af in Centraal- en Zuid-Finland en Zweden. Regelmatig vliegen grotere aantallen van en naar het zuiden en zuidwesten tussen juli en december, vanuit Scandinavië en de Baltische staten tot ver in Europa. In Noorwegen is er elke 7 jaar een invasie die soms gerelateerd wordt aan voedseltekort voorbij de Oeral.

Aantallen in Nederland

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Dennenbos op de Waddeneilanden, Drenthe, Veluwe of Utrechtse Heuvelrug.

In Europa

Broedt alleen regelmatig in Finland en Noord-Zweden.

Meer informatie

• BirdLife International

Meer weten?

• Sovon Vogelonderzoek Nederland
• Dutch Avifauna
• Invasie van Witbandkruisbekken in Nederland en West-Europa in 1990-91
• Invasion of Two-barred Crossbills in the Netherlands and Europe in 1997/98, with notes on identification vocalizations and ecology

Algemene regels

De Wet natuurbescherming bevat een aantal verboden handelingen die van toepassing zijn op alle inheemse vogels. Deze verboden gelden in heel Nederland. De wet verbiedt:

• het opzettelijk doden of vangen van vogels (artikel 3.1 lid 1);
• het opzettelijk vernielen of beschadigen van nesten, rustplaatsen en eieren van vogels, of het wegnemen van nesten (artikel 3.1 lid 2);
• het rapen en onder zich hebben van eieren van vogels (artikel 3.1 lid 3);
• het opzettelijk storen van vogels (artikel 3.1 lid 4);
• het bezit, het vervoer en de handel in vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan (artikel 3.2).

Overtreding van deze verboden is een economisch delict en kan leiden tot strafrechtelijke vervolging. De verboden worden ook bestuursrechtelijk gehandhaafd. Uitzonderingen op de verboden zijn opgenomen in de wet en de bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De wet voorziet in een algemene bevoegdheid voor de provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) om onder strikte voorwaarden een ontheffing of vrijstelling te verlenen van de verboden (artikel 3.3).

Bijzondere regels

Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen op grond van de Wet natuurbescherming. De soort komt slechts in beperkte mate in Nederland voor.

Meer weten?

• Juridische bescherming van vogels
• Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
• Soortendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
• Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)