Rode wouw
Red Kite, Milvus milvus - Sperwerachtigen (Accipitridae)
De rode wouw is één van de weinige vogelsoorten die bijna alleen in Europa voorkomt. Door intensieve vervolging was hij sterk afgenomen en plaatselijk verdwenen. Beschermende maatregelen hebben hieraan een eind gemaakt; tegenwoordig komt de soort in onze buurlanden weer voor, zij het nergens talrijk. Het voedsel bestaat vooral uit aas; daarnaast worden prooien tot de grootte van een konijn gevangen.
Snel naar informatie over:
Herkenning
Slanke, sierlijke roofvogel met lange, geknikte vleugels en lange, diep gevorkte staart. Vleugels worden opvallend geknikt gehouden, staart wordt vaak gekanteld. Oranjebruin lichaam met lichte kop, grote lichte vleugelvelden. Staart oranjebruin. Zwarte wouw lijkt op rode wouw maar heeft kortere, bredere vleugels, slechts licht gevorkte staart en donkerder bruin lichaam; lang niet zo bont als rode wouw.
Geluid
Schril en hoog, bijna meeuwachtig.
60-72 cm, spanwijdte 143-171 cm
Beleef de Lente live
Leefwijze
Broeden
Territoriaal. Luidruchtig bij het nest. Bouwt niet elk jaar een nieuw nest, gebruikt ook oude, zelfgebouwde nesten. Broedt in kronen van hoge boom. Nest vrij klein en slordig, basis van takken en twijgen, vaak met lappen plastic en touw. Eén legsel, meestal twee eieren. Broedtijd 31-32 dagen per ei, begint na leg van eerste ei. Jongen vliegen uit na 50-60 dagen, zijn pas zelfstandig na twee tot drie weken. Jaagt tot 8 km van het nest.
Leefgebied
Halfopen, laag gelegen of heuvelachtige bosrijke gebieden, liefst een combinatie met landbouwgebieden met extensieve beweiding met vee, of met heide. Vroeger stadsvogel (Londen), tegenwoordig in Engeland ook weer in suburbane gebieden. In winter ook in meer open gebieden.
Voedsel
Zeer gevarieerd, maar vooral aas en kleine tot middelgrote vogels en zoogdieren. Hangt sterk af van leefgebied. Is opportunistisch en daardoor zelfs op vuilnisbelten te vinden. Wordt tegenwoordig ook gevoerd in tuinen in Engeland. Jaagt vooral in open land, in lage, actieve, tamelijk langzame vlucht. Soms hoog vanuit de lucht, waarna een stootduik volgt.
Vogeltrek
Zweedse en Oost- en Midden-Europese broedvogels zijn voornamelijk trekvogel, hoewel steeds meer rode wouwen niet meer trekken. Trekt over breed front naar zuidwest, met stuwing in Zuid-Zweden (Falsterbo). Trekt in het najaar vooral door in de zuidoostelijke helft van het land, in september tot in november. In het voorjaar iets talrijker en dan ook in de noordwestelijke helft te zien, vooral van maart tot en met mei. Trekt overdag, vooral bij mooi weer en zuidoosten wind.
Cursus Vogels in Nederland
Verspreiding en aantal
doortrekker in uiterst klein aantal
Ontbrak in veel jaren vanaf 1980 als broedvogel. Sinds 2010 jaarlijks met in 2014 drie paar en in 2015 vijf paar. In 2018 is het aantal toegenomen tot 14-16.
Aantallen in Nederland
| Aantal broedparen | 30 (in 2022) |
| Geschat maximum aantal overwinteraars | 1-5 (in 2013-2015) |
| Doortrekkers | 1-100 (in 2008-2012) |
Bron: sovon.nl
Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.
Waarnemingen
Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl
Kijktip
In het najaar de meeste kans in het zuidoosten van ons land, vooral bij stevige oostenwind in oktober en begin november. In het voorjaar ook elders, vooral in maart, april en mei. Enige stuwing langs groot, open water (Breskens, Kamperhoek, Eemshaven).
In Europa
Bijna geheel beperkt tot Midden- en West-Europa. Grootste populaties te vinden in Duitsland, Spanje en Frankrijk; neemt sterk toe in Engeland.
Meer informatie
Bescherming
Nog niet bedreigd in Europa, maar neemt wel af in belangrijke landen voor de soort (Spanje, Frankrijk, Duitsland). Neemt toe in Zweden, Denemarken, Zwitserland, Polen en Engeland. Wordt bedreigd door vervolging, directe en indirecte vergiftiging van aas, afdekking van vuilnisbelten, windenergieparken, afname van extensieve beweiding met schapen, toename intensieve landbouw. Er worden nu in veel landen beschermingsplannen uitgevoerd.
Wat wij doen
Deze soort heeft de aandacht van veel BirdLife Partners. Er worden in allerlei landen beschermingsplannen uitgevoerd om deze typisch Europese soort te behouden.
Wat kunt u doen
Ontdekt u (vermoedelijk) broedende rode wouwen, laat deze dan met rust en neem contact op met de Werkgroep Roofvogels Nederland.
Vergiftiging en vervolging van deze soort komt ook in Nederland voor. Komt u gevallen op het spoor, neem dan contact op met de Werkgroep Roofvogels Nederland (zie onderstaande links).
Meer weten?
Actuele berichten
Vogelbescherming Optiek
Wet- en regelgeving
De rode wouw is een beschermde inheemse diersoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn rode wouwen beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de rode wouw is in Nederland geregeld in de Wet natuurbescherming.
Algemene regels
De Wet natuurbescherming bevat een aantal verboden handelingen die van toepassing zijn op alle inheemse vogels. Deze verboden gelden in heel Nederland. De wet verbiedt:
- het opzettelijk doden of vangen van vogels (artikel 3.1 lid 1);
- het opzettelijk vernielen of beschadigen van nesten, rustplaatsen en eieren van vogels, of het wegnemen van nesten (artikel 3.1 lid 2);
- het rapen en onder zich hebben van eieren van vogels (artikel 3.1 lid 3);
- het opzettelijk storen van vogels (artikel 3.1 lid 4);
- het bezit, het vervoer en de handel in vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan (artikel 3.2).
Overtreding van deze verboden is een economisch delict en kan leiden tot strafrechtelijke vervolging. De verboden worden ook bestuursrechtelijk gehandhaafd. Uitzonderingen op de verboden zijn opgenomen in de wet en de bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De wet voorziet in een algemene bevoegdheid voor de provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) om onder strikte voorwaarden een ontheffing of vrijstelling te verlenen van de verboden (artikel 3.3).
Bijzondere regels
Er zijn geen natuurgebieden voor deze soort aangewezen op grond van de Wet natuurbescherming, omdat de soort slechts in beperkte mate op doortrek in Nederland voorkomt.
Meer weten?
- Juridische bescherming van vogels
- Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
- Soortendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
- Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
© Foto's: AGAMI © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk © Video's: Natuur Digitaal