Krooneend

Snel naar informatie over:

• Herkenning
• Leefwijze
• Verspreiding en aantal
• Bescherming
• Wet- en regelgeving

Geluid

Onopvallend en alleen van dichtbij te horen. Tamelijk zwijgzaam.

• Roepend mannetje
• Vluchtroep

Broeden

Eileg vanaf midden april tot en met midden juni. Eén legsel met meestal 8-10 eieren. Nestelt op de grond langs grotere plassen met veel oever- en onderwatervegetatie in riet, ruigtekruiden, kreupelhout, meestal nabij water. Soms nestelen ze dicht bij elkaar in de buurt. Sommige vrouwtjes leggen eieren in nesten van andere soortgenoten of zelfs andere vogels. Broedduur 26-28 dagen. De jongen kunnen vliegen na 45-50 dagen.

Leefgebied

Krooneenden zijn broedvogels van vrij ondiepe meren en plassen met een riet- of kruidenrijke oever. Verborgen tussen de planten op dergelijke dichtbegroeide oevers, soms drijvend op de vegetatie tussen het riet, bouwen ze hun nest. Een rijke onderwatervegetatie, liefst van kranswieren, is een vereiste, daar deze planten de hoofdmoot van het menu uitmaken.

Voedsel

Al grondelend en duikend zoekt de krooneend naar de wortels, zaden en groene delen van waterplanten om te eten. Daarbij zijn kranswieren duidelijk favoriet. Ze maken het grootste deel van het dieet van de krooneend uit. Dierlijk voedsel als slakjes, insecten en kleine vis vormt slechts een aanvulling hierop.

Vogeltrek

De soort migreert binnen continentaal Europa en trekt in de periode oktober - november weg naar het overwinteringsgebied. De Nederlandse krooneenden zijn deels standvogel. De vogels die wegtrekken, zo wijst ringonderzoek uit, overwinteren waarschijnlijk in Zuidwest- of Midden-Europa.

Aantallen in Nederland

Bron: sovon.nl

Meer weten over trends? Kijk op sovon.nl.

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Bekende verblijfplaatsen van de krooneend zijn onder meer de Vinkeveense Plassen, de Gouwzee en de oostelijke randmeren.

In Europa

Wijdverspreid door gematigd en mediterraan Europa. De verspreiding is erg onregelmatig en er is nauwelijks enige consistentie in te ontdekken.

Meer informatie

• BirdLife International

Wat wij doen

Vogelbescherming maakt zich sterk voor verbetering van de waterkwaliteit en de natuurkwaliteit in Nederlandse wetlands en in de delta. Daar profiteert een soort als de krooneend van.

Wat kun jij doen

Probeer krooneenden niet te verstoren en bekijk ze op afstand. Zo voorkom je, zeker tijdens de rui en in de winterperiode, onnodig energieverlies.

Meer weten?

• Sovon Vogelonderzoek Nederland 

Actuele berichten

• Boekentip: Zomergasten, doortrekkers en overwinteraars
• De Gouwzee, op zoek naar bijzondere eenden soorten
• Het wemelt van wadvogels in het Hegewiersterfjild
• Spaar de natuur bij de energietransitie

Downloads

• Beschermingsplan moerasvogels 2000-2004 (pdf, 1.23 Mb)
• Nederlandse Wetlands 2008-2011 (pdf, 4.37 Mb)

Algemene regels

De Wet natuurbescherming bevat een aantal verboden handelingen die van toepassing zijn op alle inheemse vogels. Deze verboden gelden in heel Nederland. De wet verbiedt:

• het opzettelijk doden of vangen van vogels (artikel 3.1 lid 1);
• het opzettelijk vernielen of beschadigen van nesten, rustplaatsen en eieren van vogels, of het wegnemen van nesten (artikel 3.1 lid 2);
• het rapen en onder zich hebben van eieren van vogels (artikel 3.1 lid 3);
• het opzettelijk storen van vogels (artikel 3.1 lid 4);
• het bezit, het vervoer en de handel in vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan (artikel 3.2).

Overtreding van deze verboden is een economisch delict en kan leiden tot strafrechtelijke vervolging. De verboden worden ook bestuursrechtelijk gehandhaafd. Uitzonderingen op de verboden zijn opgenomen in de wet en de bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De wet voorziet in een algemene bevoegdheid voor de provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) om onder strikte voorwaarden een ontheffing of vrijstelling te verlenen van de verboden (artikel 3.3).

Bijzondere regels

Verschillende natuurgebieden die door de krooneend worden gebruikt als foerageergebied en/of als slaapplaats zijn aangewezen en beschermd als Natura 2000-gebied op grond van hoofdstuk 2 van de Wet natuurbescherming. Dit zijn Markeermeer & IJmeer en Veluwerandmeren. Voor deze gebieden gelden strenge regels voor alle plannen, projecten en andere handelingen die mogelijk significante negatieve effecten hebben op de natuurwaarden waarvoor het gebied is aangewezen.

Meer weten?

• Juridische bescherming van vogels
• Beschermde planten, dieren en natuur (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
• Soortendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)
• Gebiedendatabase (Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit)