Wat Afrikaanse Partners voor onze trekvogels doen

De kwaliteit van de bestemmingen en de ‘tankstations’ die vogels in Afrika gebruiken, loopt terug. Zoals in Mauritanië. De bevolking groeit sterk, de landbouw intensiveert en er is sprake van overbegrazing en niet-duurzame houtkap. De aanleg van stuwdammen veroorzaakt inkrimpen van overstromingsvlaktes en vloedbossen. Door industriële overbevissing in zee en olie- en gaswinning hebben miljoenen kustvogels het hier steeds moeilijker – zoals bij de beroemde Banc d’Arguin en de delta van de Senegalrivier in het zuiden van het land.

Mauritanië heeft ook te lijden onder het oprukken van de Sahara. Het West-Afrikaanse land, dat 25 keer zo groot is als Nederland, bestaat voor het grootste deel uit woestijn en savanne. De grond en het klimaat maken landbouw moeizaam en bijna de helft van de bevolking leeft onder de armoedegrens. Zware omstandigheden. Toch onderzoekt Vogelbescherming sinds 2011 hoe de situatie kan worden verbeterd – voor vogels én mensen. Dat doen we samen met Nature Mauritanie, sinds 2016 officieel BirdLife Partner.

Nature Mauritanie werkt op veel plekken met de lokale bevolking om de juiste bomen te planten voor herstel van het landschap. Dat gaat niet zonder slag of stoot; koeien, geiten en kamelen zijn altijd op zoek naar een groen tussendoortje en wandelende duinen begraven jonge aanplant onder het zand als de wind verkeerd staat. Nature Mauritanie geeft ook trainingen en stelt landbouwmaterialen en zonnepompen beschikbaar. Daarmee kunnen vrouwen moestuinen onderhouden in het uiterst dorre land.

Deze aanpak sluit goed aan bij de Great Green Wall, een Afrikaans initiatief tegen woestijnvorming. In lokaal aangestuurde projecten werkt men aan herstel van het landschap, waardoor de leefomstandigheden van miljoenen mensen erop vooruitgaan. In 2019 heeft BirdLife een samenwerkingsafspraak ondertekend met de Great Green Wall. Een mooie kans om op grotere schaal natuurmaatregelen te nemen. BirdLife Partners kunnen nu ecologische kennis toevoegen aan deze groene muur, die van Djibouti in het oosten tot Mauritanië in het westen loopt.

Ook aan de kust, in de rivierdelta’s en bij meren als het Lac de Mâl werkt Nature Mauritanie aan oplossingen voor vogels. Medewerkers helpen vissers met duurzame visserijtechnieken. Ze staan ook rijstboeren bij met oplossingen voor hun grutto-probleem. Grutto’s eten van de rijst die wordt verbouwd, wat een geringere oogst betekent. En met lokale overheden wordt gewerkt aan duurzaam waterbeheer in de meren. Mauritaanse vogelbeschermers monitoren in de nationale parken Diawling en Banc d’Arguin de aanwezige vogels, zodat betere beschermingsmaatregelen mogelijk zijn.

Nature Mauritanie bestaat uit een kleine groep bevlogen ornithologen en natuurbeschermers. In moeilijke omstandigheden weten ze de belangen van vogels te behartigen en met beperkte middelen hebben ze hun organisatie opgebouwd. Echt essentieel werk, maar vaak heel moeilijk. Fondsen om werknemers te betalen zijn schaars; na de economische malaise door de corona-pandemie is dit een nog groter probleem. Vogelbescherming ondersteunt het werk van BirdLife Partners in Afrika dan ook van harte. Door bij te springen, juist dáár waar mensen en vogels het ‘t hardst nodig hebben, willen we zorgen dat het natuurbeschermingswerk doorgaat.