Geplaatst op 4 februari 2025
Kijk je bij een hoop gedoe en geluid in de lucht weleens omhoog? Goed mogelijk dat je dan kauwtjes of kraaien een buizerd ziet klieren. Schijnaanvallen van alle kanten, luidruchtig krassen en met wat groepsleden erachteraan vliegen. Vaak heeft de buizerd (of andere roofvogel) er snel genoeg van en vliegt statig en met trage slag weg. Dat zal ze leren, hij staat tenslotte ver boven dit kinderachtige gedrag.
De kraaien ondertussen zijn tevreden, de buizerd is uit hun territorium verdreven en ver weg van hun voedsel of eventuele jongen. ‘Mobbing’ noemen we dit gedrag: een roofvogel wegpesten terwijl hij eigenlijk (nog) niets doet waar de kraaien aanstoot aan kunnen nemen. Wie weet is het ook deels vermaak en stoerdoenerij. Kraaiachtigen zijn nu eenmaal erg intelligent en vertonen vaak speels gedrag als ze een volle buik hebben en tijd over…
De belangrijkste redenen waarom roofvogels het onderling, met kraaiachtigen óf met uilen aan de stok krijgen, liggen voor de hand:
Misschien probeert de buizerd op de foto hierboven de havik van zijn prooi te beroven, maar daar is de havik natuurlijk niet van gediend. Andersom gebeurt het in de praktijk minder vaak. Buizerds zijn wat opportunistischer in hun zoektocht naar voedsel en eten bijvoorbeeld ook aas. Haviken daarentegen zijn vaker puur gefocust op hun eigen, fanatieke jacht.
Alle foto’s in dit artikel zijn aan Vogelbescherming gestuurd of in onze online Vogelfotogalerij gezet door enthousiaste leden. De context is niet in alle gevallen zeker, die kent alleen de fotograaf. Mogelijke verklaringen van het gedrag zijn dus niet meer dan dat: mogelijkheden. Uiteraard wel onderbouwd met ervaring en kennis. Bij de grutto hiernaast is het klip en klaar, want reigers eten met liefde een paar gruttokuikens... Niet alleen roofvogels hebben mot met elkaar.
Heb je ook mooie foto’s? We zijn benieuwd, zet ze in de Fotogalerij!
De velduil hierboven ruimt allang het veld, wat de torenvalk blijkbaar aanmoedigt om nog eens even extra te laten zien wat ie allemaal in huis heeft. Waarschijnlijk zijn ze voedselconcurrenten, want beide specialiseren ze in het vangen van woelmuizen. In de broedperiode jaagt de velduil ook overdag en kunnen ze elkaar treffen. Niet helemaal uitgesloten is dat de uil probeerde een torenvalkkuiken te pakken, als de valk een nest op de grond had…
Tot écht vechten komt het niet vaak. Meestal blijft het bij dreigen: groot maken, vleugels uitzetten, schijnaanvallen met snavel of poten of gewoon extreem intimiderend kijken. Ze moeten echt ontzettend veel hongersnood hebben willen twee vogelsoorten tot daadwerkelijk vechten overgaan. De risico’s daarvan zijn immers voor beide partijen aanzienlijk, met al die klauwen en haaksnavels.
Onderling bakkeleien roofvogels af en toe ook flink. Zeearenden bijvoorbeeld. (Jonge) mannetjes kibbelen over -hoe kan het ook anders - vis of het alleengebruik van goed viswater. Kan je het je voorstellen, twee ‘vliegende deuren’ met elkaar in de clinch? (Zo worden zeearenden door hun formaat genoemd: de spanwijdte van de vleugels is vergelijkbaar met de hoogte van een deur.) Soms vergrendelen ze hun klauwen en maken indrukwekkende manoeuvres in de hoop de ander uiteindelijk te verjagen.
In de cursus Roofvogels in Nederland maak je kennis met zes Nederlandse roofvogels. Hoe herken je ze? Waar leven ze? Wat eten ze? Hoe vinden ze een partner en voeden ze hun jongen op? Je leert het in deze online cursus.
KOOP DEZE CURSUS VOOR €25 (€20 voor leden)
Vogels is het tijdschrift voor onze leden, met prachtige fotoreportages en opmerkelijke verhalen. Een scala aan groot en klein nieuws, over vogels, kijk- en excursietips en nog veel meer. Word lid en ontvang
Vogels 5x per jaar.