Navigatie overslaan
Canadese gans / Elwin van der Kolk

Grote Canadese gans

Greater Canada Goose, Branta canadensis - Eenden (Anatidae)

De grote Canadese gans is een gans uit Noord-Amerika en Canada. In Nederland is de soort regelmatig terug te vinden; het gaat meestal om ooit ontsnapte volière- en parkvogels. Vanaf de jaren 1975 is de grote Canadese gans als broedvogel in Nederland te vinden. De soort kruist nogal eens met brandganzen en kleine Canadese ganzen. Daardoor zijn er allerlei mengvormen te vinden, die herkenning soms wat lastiger maken. De grote Canadese gans is geregeld te vinden op vennen in Brabant en in de lage delen van West-Nederland.

Canadese gans / Agami

Herkenning

Een grote bruingrijze gans met zwarte hals en kop. Het meest opvallend is de witte halsvlek. Het uiterlijk is echter behoorlijk variabel en zeker door kruisingen met andere soorten komen soms verrassende tussenvormen voor.

Geluid

Luid, 'honkend'.


55-110 cm, spanwijdte 122–183 cm

Deze soort lijkt op:

Winkeloverzicht

Vogelbescherming-optiek en andere topmerken

Ruime sortering, hoge kwaliteit in alle prijsklassen, 40 jaar expertise en persoonlijk advies in de winkel in Zeist. Ons enthousiaste en deskundige winkelteam demonstreert graag de verschillende modellen en mogelijkheden, zodat je zelf kunt vergelijken en op je gemak je keuze kunt maken. Én je steunt het werk van Vogelbescherming.

bekijk ons ruime assortiment in onze webshop

Leefwijze

Broeden

Broedt van half maart/begin april tot mei. De 4-7 eieren worden over een periode van zo'n 9 dagen gelegd. Het vrouwtje broedt deze gedurende 26-27 dagen uit, waarbij het mannetje de wacht houdt. De jongen komen ongeveer tegelijk uit het ei en verlaten als familie na een dag het nest. Na anderhalf tot twee maanden zijn de jongen vliegvlug.

Leefgebied

De grote Canadese gans kan in tal van verschillende leefgebieden gevonden worden; van toendra's tot halfwoestijnen. Het enige wat er echt toe doet, is dat er water is. In Nederland is de soort vooral te vinden in vennen, veenmoerassen en waterrijke graslandgebieden.

Voedsel

Hoofdzakelijk vegetarisch, maar daarin wel wat losser dan andere ganzen. Er zijn waarnemingen van grote Candese ganzen die eieren en jongen van sterns en andere 'dierlijke eiwitten' opeten. Het meeste voedsel wordt echter gezocht op graslanden en akkers, waar de ganzen naar oogstresten zoeken.

Vogeltrek

In het oorspronkelijke leefgebied is de soort een echte trekvogel: broedvogels uit Canada en de noordelijke staten van Amerika trekken in het najaar naar de zuidelijke staten en de Golf van Mexico. In Europa levende grote Canadese ganzen trekken niet of nauwelijks. In de zomer, vanaf juni tot in september, vormen zich grote groepen ruiende vogels op open water (plassen, meren en rivieren). Deze 'ruitrek' is de enige migratie die onze broedvogels ondernemen.

MijnVogelvinder blauwborst

Eropuit met MijnVogelvinder.nl

MijnVogelvinder heeft wat te bieden voor alle soorten vogelaars: beginnend, gevorderd of prof. Deze handige vogelwegwijzer vertelt je welke soorten je tijdens het wandelen of fietsen kunt tegenkomen en waar je op moet letten om ze daadwerkelijk te zien. Hoe leuk is het om tijdens een wandeling erachter te komen dat de appelvink met zijn snavel wel een drukkracht van 50 kilogram kan uitoefenen?

Meer over MijnVogelvinder

Verspreiding en aantal

vrij talrijke broedvogel | jaarrond aanwezig

jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

De grote Canadese gans is sinds 1974 broedvogel in Nederland. Lange tijd bleef het aantal heel erg klein, tot in de tweede helft van de jaren 1990 de aantallen opeens fors begonnen toe te nemen. In 2000 waren er al zo'n 1200 paren, en dat aantal neemt explosief toe.

Aantallen in Nederland

Aantal broedparen

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Er zijn nog maar weinig waterrijke gebieden in West- en Zuid-Nederland waar de grote Canadese gans nog niet is opgedoken. Op veel Brabantse vennen is het de enige ganzensoort, soms wordt een ven gedeeld met paartjes grauwe ganzen.

In Europa

De grote Canadese gans is met een flinke uitbreiding van zijn oorspronkelijk Noord-Amerikaans/Canadese areaal bezig. Via gekweekte park- en volièrevogels zijn nu in heel Noordwest-Europa verwilderde grote Canadese ganzen te vinden: van Ierland en Engeland, de Benelux en Duitsland tot Scandinavië. Ook in Frankrijk en Tsjechië zijn verwilderde populaties.

Meer informatie


Bescherming

De toename van het aantal ganzen in Nederland zorgt voor een ingewikkelde maatschappelijke discussie. Boeren zijn niet blij met de ganzen: om goedkoop zuivel te produceren, lijkt elke grasspriet te tellen. Van belang is te zien dat de ganzen reageren op het landschap dat hun wordt aangeboden: extreem voedselrijk grasland, het resultaat van een bijzonder intensieve landbouw. Hoewel schade gecompenseerd kan worden, worden ganzen helaas veel verstoord en gedood, terwijl overwinterende ganzen rust en energie nodig hebben. Verstoringen kosten de vogels veel energie.

Meer weten?

Actuele berichten

Downloads


Wet- en regelgeving

De grote Canadese gans is een beschermde inheemse vogelsoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn grote Canadese ganzen beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de grote Canadese gans wordt in Nederland geregeld door de Omgevingswet.

Algemene regels

De wet verbiedt het om zonder omgevingsvergunning voor een flora- en fauna-activiteit:

  • vogels opzettelijk te doden of vangen;
  • nesten, rustplaatsen en eieren van vogels opzettelijk te vernielen of beschadigen of nesten weg te nemen;
  • eieren van vogels te rapen en onder zich hebben;
  • vogels opzettelijk te storen;
  • vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan in bezit te hebben, te vervoeren en in de handel te brengen.

Uitzonderingen op de vergunningplicht zijn opgenomen in de wet en bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) kan een omgevingsvergunning verlenen die toestaat in strijd met de verboden te handelen. Daarnaast kan de provincie (en in sommige gevallen het Rijk) vergunningvrije gevallen aanwijzen. Aan beide zijn strenge voorwaarden verbonden.

De wet bevat daarnaast algemene regels voor in het wild levende vogels:

  • de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
  • de specifieke zorgplichten voor natuurgebieden en inheemse vogels die erop gericht zijn om nadelige effecten te voorkomen, beperken of herstellen;
  • de verplichting om onnodig lijden te voorkomen bij het legaal doden of vangen van dieren in het wild;
  • het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).

Bijzondere regels

De Canadese gans is aangewezen als soort die in het gehele land belangrijke schade veroorzaakt en mag onder strikte voorwaarden door grondgebruikers worden bestreden.

Meer weten?

© Foto's: AGAMI   © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk   © Video's: Natuur Digitaal