Navigatie overslaan
Huismussen / Shutterstock Alle berichten
Huismussen / Shutterstock Lars Soerink

Door Lars Soerink
Medewerker Vogelbescherming

De mussen vallen van het dak

Geplaatst op 4 juli 2018

Warm weer en vogels – gaat dat wel samen? Vogels kunnen niet, zoals mensen, zweten om af te koelen. Honden en katten ook niet, eigenlijk zijn vooral mensen uitzonderlijk aangepast aan warm weer. Sommige vogels kunnen op onverwachte manieren last hebben van het warme weer. Een top-5 van uitdagingen én oplossingen voor vogels.

1. Uitdroging

Vogels zweten niet maar verdampen veel vocht via hijgen. Net als honden dat doen zitten ook vogels dan met open bek (snavel, in dit geval) en verdampen via de tong veel vocht. Bij verdampen van water wordt warmte uit het lichaam onttrokken, het werkt dus verkoelend. Het is van levensbelang voor vogels om voldoende toegang tot water te hebben. Met dit weer helpt u vogels enorm door een schaaltje of bord water op een veilige plaats aan te bieden. Dagelijks verversen is verstandig.

Roodborst / Peter Liebe (Fotogalerij) Roodborst / Peter Liebe (Fotogalerij)

2. Droge, harde bodem

De bodem droogt uit en de bovenlaag wordt hard. Vogels die voedsel uit de grond halen, zoals merels en grutto’s, hebben het nu moeilijk. Wormen passen zich aan door iets dieper te gaan zitten, waar nog wel wat vocht in de bodem zit. Ze zitten daar helemaal buiten bereik van vogels.

Nu is het lastig om weidevogels te helpen. Door een stukje van uw gazon vochtig te houden kunt u voor merels andere wormeneters in de tuin wél iets betekenen. Met wat water dat u in de keuken opvangt in een bak in plaats van weg te spoelen bijvoorbeeld. Want sproeien met drinkwater wordt tijdens deze droogte afgeraden.

Merel / Jasper de Ruiter Merel / Jasper de Ruiter

3. Jonge vogels extra op proef gesteld

Dit is de tijd dat volop jonge vogels te zien zijn. Vaak worden ze nog bijgevoerd door hun ouders tot ze onafhankelijk zijn. Daar kunnen een paar weken overheen gaan. Jonge vogels kunnen een hulpeloze indruk maken. Zeker als ze ook nog eens zitten te hijgen van de warmte.

Toch is het belangrijk ze met rust te laten. Als het even kan, probeer er dan voor te zorgen dat de omgeving veilig is; houd de kat binnen en vraag anderen hetzelfde te doen. U kunt de vogels eventueel bijvoeren met eiwitrijk voedsel zoals meelwormen. Meelwormen bevatten dezelfde eiwitten als andere insecten en zijn perfect voedsel voor jonge vogels. De oudervogels zullen de meelwormen gretig weten te vinden en zorgen ervoor dat het jong niet tekort komt.

Koolmees jong / Diny Bosman (Fotogalerij) Koolmees jong / Diny Bosman (Fotogalerij)

4. Minder muggen beschikbaar

De meeste mensen zullen het niet direct een probleem vinden, maar er zijn minder muggen beschikbaar doordat allerlei plekken (emmers, bloempotten, enz.) zijn opgedroogd. Dit zijn voor muggen dé ideale plekken om zich voort te planten. Met name mug-etende vogels die niet ver vliegen om hun voedsel te zoeken moeten nu meer moeite doen.

De gierzwaluw heeft er minder last van. Deze muggenverslinder vliegt vanuit elke Nederlandse stad moeiteloos naar een groot water in de regio om daar de vliegen en muggen te eten die in de stand nu niet voorhanden zijn. U hoeft dus geen speciale mug-bevorderende maatregelen te treffen om deze bedreigde soort te helpen. Dat scheelt. U kunt de insecteneters in de tuin helpen door wat meelwormen te voeren op uw voerplank (zie 3).

Gierzwaluw / Shutterstock Gierzwaluw / Shutterstock

5. Stenen veel heter dan groen: tegel eruit, plant erin!

Een omgeving met stenen, asfalt en beton is véél warmer dan een groene omgeving. Door verdamping koelen planten en bomen de omgeving makkelijk vijf tot acht graden af. Een stad is daardoor altijd een paar graden warmer dan het buitengebied; een bos is nog koeler doordat er onder bomen ook meer schaduw is.

De béste manier om vogels te helpen bij warmte, is voorkomen dat het te heet kan worden. Zorg voor een groene, natuurvriendelijke tuin. Daarin vinden vogels onder alle omstandigheden voedsel en verkoeling. Vogelbescherming geeft gratis tips over hoe u dit kunt doen. U kunt zelfs een deskundige met uw situatie laten meedenken: vraag advies van een van onze Tuinvogelconsulenten voor het allerbeste én mooiste resultaat.

Tuin met tegels / Shutterstock Tuin met tegels / Shutterstock

Online cursus Vogels van Nederland

In deze gratis vogelcursus voor beginners leer je in 10 vogellessen veel bekende vogels en hun geluiden herkennen. Met handige tips, filmpjes en ezelsbruggetjes. Je ontvangt direct de eerste vogelles per mail.

Inschrijven gratis cursus

Mijn tuin een vogelparadijs

Word jij ook zo blij van vogels in je tuin of op je balkon? Hang je wel eens een vetbolletje voor ze op? Je kunt nog meer doen. Doe de gratis Postcode Vogelcheck en ontdek welke vogels in jouw buurt leven en hoe je deze vogels kunt helpen.

Postcode Vogelcheck