Navigatie overslaan
Roodkeeldui

Roodkeelduiker

Red-throated Loon, Gavia stellata - Duikers (Gaviidae)

Duikende viseter. Veruit de algemeenste duiker aan de kust, soms in het binnenland. Broedt langs kleine meren in de toendra- en taigagordel van het noordelijk halfrond. Op doortrek passeert een groot aantal roodkeelduikers ons land. Bovendien overwinteren er veel roodkeelduikers in de Noordzeekustzone. In het voorjaar soms in prachtkleed te zien.

Roodkeelduiker / Agami

Herkenning

Kleinste duiker, met 'wit gezicht' en lichtgrijze bovenzijde met fijne witte tekening en lichte flanken. Snavel licht opgewipt. In vlucht met dunne, iets doorhangende hals, geeft vogel een gebochelde indruk. In broedkleed onmiskenbaar.

Geluid

In het broedseizoen roept het mannetje langgerekt en klagend. Het vrouwtje roept hoger. Een paar roept ook in duet.


53-69 cm, spanwijdte 106–116 cm

Deze soort lijkt op:

Cursus Vogels in Nederland

In deze gratis online vogelcursus voor beginners leer je in tien vogellessen veel vogels en hun geluiden herkennen. Van tuinvogels, bosvogels, weidevogels en watervogels tot vogels van het waddengebied. Met handige tips, filmpjes en ezelsbruggetjes om vogels te leren kijken en vooral van vogels te genieten. Veel plezier!

Camilla Dreef & Nico de Haan

Schrijf je in

Nico de Haan en Camilla Dreef

Leefwijze

Broeden

Vanaf mei in het zuidelijke deel van het broedgebied, in het noorden later, afhankelijk van de dooi. Broedt vlak langs water, een hoopje plantenmateriaal dient als nest. Eén legsel, 1-3 eieren, meestal 2. Broedtijd ca. 27 dagen. Jongen vliegvlug na ca. 43 dagen.

Video in nieuw venster openen

Leefgebied

Buiten broedtijd op zout water: vooral ondiepe (kust-) zeeën, delta's, baaien. Soms op rivieren, plassen en meren, zelden in sloten. Broedt aan zoet water, in meren en plasjes in open gebied met heide en hoogveen. Nestplaats en voedselgebied vaak gescheiden; maakt dan voedselvluchten.

Voedsel

Vooral vis, waaronder kabeljauw, haring, sprot, zeedonderpad en zalmachtigen. Soms kreeftachtigen (garnalen, krabben), mollusken, kuit, kikkers, insecten en zelfs plantaardig materiaal.

Vogeltrek

Roodkeelduikers trekken na de broedtijd zuidwaarts en naar zee vanuit hun broedgebieden op het noordelijk halfrond, in soms grote groepen van 200-1200 vogels. Ze mijden bevroren wateren. Roodkeelduikers overwinteren langs de West-Europese kust tot aan het Middellandse Zeegebied (kusten van Zuid-Frankrijk en Noord-Italië). Tijdens trektijd ook bij ons te zien (oktober-mei), vooral tijdens de winter, zelden in het binnenland.

 


Verspreiding en aantal

doortrekker en wintergast in vrij klein aantal

jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

Overwintert met maximaal 10.000 exemplaren aan Noordzeekust (ruim 10% van de Noordwest-Europese populatie). De soort was midden twintigste eeuw vermoedelijk talrijker dan nu, al namen de aantallen sinds ongeveer 1970 toe.

Aantallen in Nederland

Aantal broedparen

Waarnemingen

Bron en meer waarnemingen: Waarneming.nl

Kijktip

Talrijkste duiker in Nederland. Met rustig weer van oktober-mei vaak langs de hele Noordzeekust zien. Tips: Brouwersdam, Oostvoornse Meer.

In Europa

Roodkeelduikers broeden in Noord-Europa, van Schotland en IJsland in het westen tot in Rusland in het oosten. Overwintert langs kusten van Noordzee, Kanaal, Atlantische Oceaan en minder ook in Middellandse Zee en Zwarte Zee.

Meer informatie


Bescherming

Kwetsbaar voor vervuiling met olie, vooral in visrijke gebieden met concentraties roodkeelduikers. Verdrinking in visnetten komt ook voor.

Wat wij doen

  • Vogelbescherming is voorstander van duurzame visserij met zo min mogelijk bodemberoering in Noordzeekustzone.
  • Het instellen van zeereservaten in de Noordzee zal veel soorten kust- en zeevogels, waaronder roodkeelduiker, ten goede komen.
  • Locaties van windmolenparken zullen zorgvuldig moeten worden geselecteerd.
Drieteenstrandloper / Shutterstock

Eropuit met MijnVogelvinder.nl

Neem MijnVogelvinder.nl in je hand en herken vogels door het hele land! MijnVogelvinder.nl is een web-app voor de mobiele telefoon. Deze handige vogelwegwijzer voor onderweg vertelt je welke soorten je tijdens het wandelen of fietsen kunt tegenkomen en waar je op moet letten om ze daadwerkelijk te zien.

Meer over MijnVogelvinder

Wet- en regelgeving

De roodkeelduiker is een beschermde inheemse vogelsoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn roodkeelduikers beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de roodkeelduiker wordt in Nederland geregeld door de Omgevingswet.

Algemene regels

De wet verbiedt het om zonder omgevingsvergunning voor een flora- en fauna-activiteit:

  • vogels opzettelijk te doden of vangen;
  • nesten, rustplaatsen en eieren van vogels opzettelijk te vernielen of beschadigen of nesten weg te nemen;
  • eieren van vogels te rapen en onder zich hebben;
  • vogels opzettelijk te storen;
  • vogels, dood of levend, dan wel delen of producten daarvan in bezit te hebben, te vervoeren en in de handel te brengen.

Uitzonderingen op de vergunningplicht zijn opgenomen in de wet en bijbehorende uitvoeringsregelgeving. De provincie (en in sommige gevallen het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) kan een omgevingsvergunning verlenen die toestaat in strijd met de verboden te handelen. Daarnaast kan de provincie (en in sommige gevallen het Rijk) vergunningvrije gevallen aanwijzen. Aan beide zijn strenge voorwaarden verbonden.

De wet bevat daarnaast algemene regels voor in het wild levende vogels:

  • de algemene zorgplicht die stelt dat iedereen voldoende zorg moet dragen voor de fysieke leefomgeving;
  • de specifieke zorgplichten voor natuurgebieden en inheemse vogels die erop gericht zijn om nadelige effecten te voorkomen, beperken of herstellen;
  • de verplichting om onnodig lijden te voorkomen bij het legaal doden of vangen van dieren in het wild;
  • het algemene verbod op dierenmishandeling (Wet dieren).

Bijzondere regels

Twee natuurgebieden die door roodkeelduikers worden gebruikt als foerageergebied zijn aangewezen en beschermd als Natura 2000-gebied. Het gaat om de Noordzeekustzone en Voordelta. Voor deze gebieden gelden strenge regels voor alle activiteiten die mogelijk negatieve gevolgen kunnen hebben op de natuurwaarden waarvoor het gebied is aangewezen. De betreffende gebieden zijn te vinden in een database van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Meer weten?

© Foto's: AGAMI   © Illustraties vogels: Elwin van der Kolk   © Video's: Natuur Digitaal