Nieuwe wet redt vogels van loodvergiftiging
Geplaatst op 15 februari 2023
Vanaf vandaag, 15 februari geldt in 30 Europese landen een verbod op het gebruik van loodhagel in ‘natte natuur’. Goed nieuws voor vogels! Loodvergiftiging is namelijk een fors probleem in de wetlands, voor meerdere diersoorten. BirdLife International, de koepelorganisatie van vogelbeschermers waar ook Vogelbescherming onderdeel van is, schat in dat door deze nieuwe wet jaarlijks zo’n 1 miljoen watervogels van vergiftiging gered worden. BirdLife heeft jarenlang geijverd voor deze nieuwe wet. Dat de wet er nu is, is een groot succes te noemen. Al blijven er ook nog wensen.
De nieuwe wet die loodhagel verbiedt in wetlands, geldt in alle 27 EU lidstaten en in IJsland, Noorwegen en Liechtenstein. Het verbod volgt ruim 2 jaar nadat de lidstaten van de Europese Unie akkoord gingen met het voorstel en moet voorkomen dat het giftige metaal in de natuur belandt. Loodhagel wordt vooral gebruikt om op (water)vogels en op andere kleine dieren te jagen. Blootstelling aan lood kan ook voor mensen schadelijke gevolgen hebben, met name voor jonge kinderen. Niet voor niets is lood al langer verboden in bijvoorbeeld verf, batterijen en potloden.
In Nederland is het overigens al geruime tijd verboden (sinds 1993) om hagelpatronen te gebruiken die ‘metallisch lood’ bevatten. Dit is vastgelegd in het besluit Natuurbescherming (artikel 3.10). In verschillende andere landen binnen de Europese Unie, bestond dit verbod tot op heden nog niet.
Watervogels en roofvogels profiteren van wet
Naar schatting worden de wetlands in de EU jaarlijks vervuild met zo’n 4000 ton tot 5000 ton lood, afkomstig van jacht (en schadebestrijding). Vooral watervogels zijn hiervan de dupe. Het gevaar bestaat namelijk dat de loodkogeltjes aangezien worden voor kleine steentjes/gruis.
Omdat vogels geen tanden hebben, moeten ze hun voedsel op een andere manier vermalen. Veel (plantenetende) watervogels doen dit door kleine steentjes in te slikken. In de spiermaag, die bij vogels sterk ontwikkeld is, fungeren die steentjes dan om het eten te vermalen. Dit is belangrijk, omdat hard voedsel op die manier afgebroken wordt. Het verschil tussen loodkogeltjes en gruis is voor een vogel natuurlijk moeilijk in te schatten. Loodvergiftiging ligt dus op de loer.
Andere soorten die extra gevaar lopen, zijn roofdieren en aaseters. Roofvogels lopen kans op ‘secundaire vergiftiging’: door het eten van prooidieren die op hun beurt weer loodhagel in zich hebben.
BirdLife blijft zich inzetten
De nieuwe wet is ook een verdienste van Birdlife. Al meer dan twintig jaar maken de Partners zich hard voor een verbod op lood-munitie. De nu aangenomen wet is een enorme stap voorwaarts en BirdLife roept de EU-landen dan ook op om te zorgen dat het verbod wordt gehandhaafd.
De wet blijft vooralsnog helaas beperkt tot de wetlands. Dat betekent dat loodhagel, maar bijvoorbeeld ook visloodjes, vooralsnog daar buiten wél kunnen worden gebruikt. Maar BirdLife heeft goede hoop dat dit in de toekomst zal veranderen. Tot die tijd zullen de BirdLife Partners zich hiervoor in blijven zetten.
Partner van BirdLife International
Wereldwijd wordt de natuur in hoog tempo vernietigd. Om dat te stoppen zijn er in alle landen sterke natuurorganisaties nodig. Vogelbescherming draagt daaraan bij als Partner van BirdLife International en ondersteunt een aantal partners bij hun ontwikkeling.
Blijf op de hoogte
Lees nieuws en de mooiste artikelen op onze site. En ontvang maandelijks een selectie van de beste artikelen in je mail.
