Gezocht: meest natuurinclusieve project van Nederland en België

Vogelbescherming Nederland reikt de Award uit in Nederland sinds 2019, om zo natuurinclusief bouwen onder de aandacht te brengen. Sinds de eerste uitreiking heeft het bouwen voor mens en natuur in Nederland een vlucht genomen, veel grote bouwbedrijven en aannemers trekken samen met Vogelbescherming op.

Ook in België komt natuurinclusief bouwen steeds meer op de kaart te staan. Dankzij het Interregproject NatuurInbouw, gefinancierd vanuit de EU, worden nieuwbouw en renovatie in zowel Nederland als Vlaanderen op een natuurinclusieve manier gerealiseerd. Beroepsgroepen worden getraind om bij het ontwerpen en bouwen rekening te houden met de dieren die afhankelijk zijn van onze woningen, zoals de huismus, gierzwaluw en vleermuizen. Kortom, ook in België zijn veel inspirerende voorbeelden te vinden. Reden voor Vogelbescherming om de inschrijving ook te openen voor Belgische projecten.

Daarnaast neemt dit jaar een Vlaamse architect zitting in de jury van de Award. Didier El-Bacha is blij dat ook Belgische projecten kunnen deelnemen. 

De Vlaamse architect en oprichter van HOP. architectuur, onderzoeker regeneratief ontwerp KU Leuven Didier El-Bacha is blij dat ook Belgische projecten kunnen deelnemen aan de Award. Hij hoopt dat het de wisselwerking stimuleert tussen België en Nederland, waar natuurinclusief bouwen al wat grootschaliger wordt toegepast. Als jurylid van de Award Natuurinclusief Bouwen & Ontwerpen 2025 wordt hij vooral blij van gedurfde inzendingen.

“Als architect probeer ik de schakel te zijn tussen mens en natuur. Een gebouw kan onderdeel zijn van het ecosysteem; ik ben altijd op zoek naar hoe bouwelementen daarin betekenisvol kunnen zijn. Gebouwen zijn steeds meer luchtdicht en strak ontworpen, met een nefast effect op gebouwbewonende soorten. Met ons bureau HOP. zoeken we naar manieren om de kieren en spleten weer terug te brengen, met ornamenten, kroonlijsten, reliëfstenen en holtes. Dat is altijd een onderzoeksproces; je weet niet welke soorten je aantrekt, daarom moet je zo veel mogelijk diversiteit creëren in je gebouw en het landschap, waar de biodiversiteit op kan aangrijpen. We vertoeven graag in de natuur om daar inspiratie uit te halen. En we gebruiken geen materialen die schade toebrengen aan de omgeving. Bio-gebaseerd bouwen is belangrijk, we willen niet de biodiversiteit stimuleren en tegelijk de planeet om zeep helpen.”

“Ik ben altijd een natuurliefhebber geweest, hoewel ik in de stad ben opgegroeid, in het centrum van Antwerpen waar nauwelijks natuur is. Misschien heb ik door het grijze daar meer oog gekregen voor het groene om ons heen. Dat ben ik buiten de stad gaan opzoeken, en in mijn opleiding heb ik al snel besloten om als architect iets te gaan doen voor natuur als onderdeel van de gebouwde omgeving. De natuur staat onder druk door onze megalomane infrastructuur die vooral de problematiek van mobiliteit beantwoordt en daarmee ons landschap doorsnijdt. Natuurinclusief bouwen is daar het antwoord op. We hebben natuursysteemdiensten nodig voor de gezondheid van onszelf en alle andere soorten die om ons heen proberen te overleven.”

“Ik hoop op levendige, bruisende steden waar de natuur rust en koelte geeft. Waar lijnen niet recht zijn maar meanderen, en gebouwen reliëf hebben waar planten op groeien en water blijft staan. Waar je niet een dagje uit gaat naar het park, maar het park onderdeel is van de stad.”

“De manier waarop we nu bouwen: we grijpen terug op wat we kennen, dat belemmert innovatie. We moeten verder denken dan wat er op de bouwmarkt ligt. Het is belangrijk om kennis van de natuur te omarmen en daar out of the box mee aan de slag te gaan. Dat kan door samen te werken met de mensen die zich inzetten voor de natuur en hen aan de tekentafel te brengen.”

“Ik hoop durf te zien. Inspirerende en ambitieuze projecten die verder denken dan de perceelsgrens. Dat lijkt evident maar vaak wordt niet verder gekeken dan de opdrachtbepaling of het wetgevend kader. Ik hoop dus op projecten die wat rebelser zijn, die nieuwe composities bedenken die esthetisch zijn en zo veel mogelijk kansen creëren voor biodiversiteit. Om andere ontwerpers te inspireren tot een nieuwe generatie van architectuur voor de stad van morgen.”

Vogelbescherming Nederland reikt de Award Natuurinclusief Bouwen & Ontwerpen uit aan projecten en ontwerpen waarin natuur en biodiversiteit een aantoonbare meerwaarde vormen. De inzendingen moeten laten zien hoe er is nagedacht over het welzijn van mens én dier. Inschrijven kan tot vrijdag 26 september via bouwnatuurinclusief.nl. De Award wordt op 20 oktober uitgereikt tijdens een kennisevenement van de Natuur-inbouw partners op de TU in Eindhoven, tijdens de Dutch Design Week.

Kijk voor meer informatie over de Award, de vorige winnaars en genomineerden op bouwnatuurinclusief.nl.