Wadden Vogelfestival en Texel Big Day helpen de huiszwaluw

Medeorganisator van het Wadden Vogelfestival Marc Plomp is zelf fervent vogelaar en runt het Vogelinformatiecentrum in De Cocksdorp, van waaruit hij vogelexcursies organiseert en waar iedereen die graag naar vogels kijkt verrekijkers kan testen en kopen. Al in 2010 organiseerde hij voor het eerst een vogelkijkdag op Texel. Sinds 2016 organiseert hij samen met Monica Ralling van het Nationaal Park Duinen van Texel jaarlijks het Wadden Vogelfestival. Marc: “Gezamenlijk willen we met dit evenement laten zien hoe groot de diversiteit op Texel is en met de opbrengst van het evenement geld ophalen voor een vogelsoort.”

Het Wadden Vogelfestival vindt altijd plaats begin mei. Het gehele weekend zijn er verspreid over het eiland vogelkijkpunten bemenst met vrijwilligers om bezoekers te wijzen op alle vogels die daar te zien zijn. Er worden speciale vogelexcursies georganiseerd, er is een grote optiekshow waar iedereen verrekijkers en telescopen kan testen of je eigen optiek gratis kan laten schoonmaken.

Sinds vorig jaar wordt er op de eerste dag van het weekend een Texel Big Day georganiseerd. Plomp: “Dat is een 24 uurs vogelkijkrace per e-bike voor een goed doel. in teams van drie à vier personen gaan de vogelaars een etmaal lang op zoek naar zoveel mogelijk vogelsoorten. De eerste editie in 2017 werd een spannende race. Alle teams gingen er in 2017 vol voor. Het winnende team zag in één etmaal maar liefst 149 vogelsoorten (een nieuw dagrecord op Texel). Het andere winnende team haalde meer dan 1.100 euro op voor de bescherming van strandbroeders. In totaal werd er dat weekend meer dan 7.500 euro voor opgehaald.

Er is ruimte voor 15 teams. “We hebben al een geïnteresseerde teams uit Spanje en een toezegging uit Zweden. En we hopen natuurlijk op veel meer teams uit binnen- en buitenland.” Een van de vereiste voor deelname is dat ieder team zelf sponsorgeld ophaalt voor het goede vogeldoel. Er is niet alleen een prijs voor het team dat in 24 uur de meeste vogels ziet. Ook de ploeg die het meeste sponsorgeld bijeenbrengt, wordt onderscheiden.

Het idee van de Texel Big Day komt overwaaien uit Israël waar ze al een aantal jaar the Champions of the Flyway organiseren. “Texel ligt ook in een global flyway (belangrijke vogeltrekroute),” legt Marc Plomp uit. “Texel is zeer geschikt voor een evenement als een Big Day. Niet alleen vanwege de goede ligging op de trekroutes, maar ook vanwege de soortendiversiteit. Niet voor niets is Texel de gemeente met de meeste vogelsoorten van Nederland. Het aantal vogelsoorten loopt inmiddels al tegen de vierhonderd! Bovendien is het eiland een afgebakend gebied, waar de deelnemers op een duurzame manier – namelijk op e-bikes – op ‘vogeljacht’ kunnen.”

Deelnemers registeren alle soorten die ze zien en horen via waarneming.nl. Bijzondere waarnemingen delen zij bovendien in een groepsapp met de anderen, zodat iedereen de kans krijgt de soort te zien. Kwetsbare soorten worden vooraf uitgesloten, om te voorkomen dat ze door zoekende vogelaars verstoord worden.

Het stereotiepe beeld van de vogelaar is tijdens het Wadden Vogelfestival en de Texel Big Day nergens te bekennen. Onder de deelnemers hoofdzakelijk jonge mensen, mannen én vrouwen, en zelfs stoere tieners.

Veel ervaring heb je niet nodig om aan de Texel Big Day mee te doen. “Zelfs beginnende vogelaars halen op Texel gemakkelijk de honderd soorten”, zegt Marc stellig. Hij benadrukt dan ook dat iedereen die weleens vogels heeft gekeken kan meedoen aan de Texel Big Day op 12 mei. Je mag als team natuurlijk ook meedoen omdat je het leuk vindt om een dag vogels te kijken voor het goede doel. De sfeer op de dag zelf, de kameraadschap tussen vogelaars en je bijdrage aan het goede doel zijn allemaal goede redenen om mee te doen. “Natuurlijk hoef je niet per se de volledige 24 uur actief te zijn, lekker even je slaap pakken en eten hoort er natuurlijk ook bij.”

De deelnemende teams leggen een startbedrag in en werven sponsors om nog meer geld op te halen. “Vandaar dat we daar ook een prijs voor beschikbaar hebben gesteld. Dat gaat in 2018 aandacht naar de huiszwaluw. Deze nu nog redelijk algemene zwaluw is de laatste decennia behoorlijk in aantal achteruitgegaan. Tussen 1970 en 2009 is het aantal broedvogels in Nederland afgenomen van circa 450.000 naar circa 75.000. Dit is een afname van 70%. Ondanks dat deze stand de laatste jaren stabiel blijft, is aandacht voor deze prachtige vogelsoort op zijn plek.”

Vogelbescherming en Sovon hebben 2018 uitgeroepen tot uit tot Jaar van de huiszwaluw om onderzoek te doen om de zwaluwen beter te kunnen helpen. Door meer voorlichting te geven, modderpoelen aan te leggen en wellicht met kunstmatige broedgelegenheid kan de achteruitgang van de vogel mogelijk worden gekeerd.