Navigatie overslaan
Appelvink / Ruud van Beusekom Alle berichten
Appelvink / Ruud van Beusekom Ruud van Beusekom

Door Ruud van Beusekom
Vogelbescherming Nederland

Nu te zien: de appelvink

Geplaatst op 4 februari 2025

De appelvink is een bijzondere zangvogel, vanwege zijn megagrote snavel. Hiermee kraakt hij grote zaden en pitten. De appelvink is niet zeldzaam, wel onopvallend. Het is nu een goede tijd van het jaar om ze te vinden, want appelvinken verzamelen zich op plaatsen met veel voedsel. Ze komen ook in tuinen en parken voor, vooral als er Spaanse aak en haagbeuk staat.

Een appelvink is een bijzondere verschijning, een persoonlijkheid. Uitgevoerd in diverse bruintinten en met opvallend veel wit in de vleugels en de staart dat je vooral ziet als de vogel vliegt. De toppen van de binnenste handpennen zijn merkwaardig gekruld en diepblauw van kleur. Wat het meest opvalt bij de appelvink is zijn kolossale snavel. Die is van binnen voorzien van lamellen waarmee hij zaden kan klemmen. De kaakspieren en de snavel zijn zo sterk dat hij zeer harde pitten kan kraken: die van kersen bijvoorbeeld, en zelfs die van wilde pruimen. Overigens duurt het kraken van een pruimenpit wel even: een appelvink kan er lang mee hannesen voor de pit precies goed geklemd in zijn snavel zit en de vogel de benodigde maximale druk kan uitoefenen.

Appelvink / Harry van Emden, Fotogalerij Wat het meest opvalt bij de appelvink is zijn kolossale snavel. Appelvink / Harry van Emden, Fotogalerij

Spaanse aak

Het favoriete voedsel van appelvinken bestaat uit zaden van bomen als Spaanse aak (of veldesdoorn) en haagbeuk. De zaden van de Spaanse aak (‘helikoptertjes’) zijn zeer olierijk en geven de appelvinken veel energie. Ze zijn bovendien eenvoudig te kraken: ook groenlingen, met hun veel kleinere snavels, eten ze. De zaden worden het liefst gegeten als ze nog in de bomen hangen, maar appelvinken zoeken ze ook op tussen het bladval. Ook pitten van taxusbessen en diverse soorten Prunus worden veel gegeten, zoals die van de algemene, invasieve Amerikaanse vogelkers. Deze worden op de grond gezocht. Soms komen appelvinken op voertafels en silo’s met zonnebloempitten.

Appelvink / Ruud van Beusekom Het favoriete voedsel van appelvinken bestaat uit zaden van bomen als Spaanse aak (of veldesdoorn) en haagbeuk. Appelvink / Ruud van Beusekom

Zingen al in februari

Appelvinken leven ’s winters in groepen tot wel tientallen exemplaren. De meeste appelvinken vind je in de bosrijke streken van Nederland: ze zijn tamelijk algemeen in villawijken op de zandgronden. Ook vind je ze volop in de populierenbossen van Flevoland. Ze gedragen zich stilletjes, waarbij ze contact onderhouden met geluiden die lijken op die van roodborst en merel en alleen vogelkenners opvallen. Op rustige, zonnige ochtenden in februari beginnen de appelvinken met zingen. Ook de zang is onopvallend: deze bestaat uit lange, hoge tonen, afgewisseld met scherpe tikken en nog veel andere, gevarieerde geluiden. Het mannetje zit vaak in de top van de boom te zingen.

Appelvink / Cees-Struijk, Fotogalerij Appelvinken leven ’s winters in groepen. Appelvink / Cees-Struijk, Fotogalerij

Inheemse beplanting

De appelvink is een vogel die met aandacht voor inheemse beplanting van struiken en bomen naar parken en tuinen gelokt kan worden. Hier moet zeker de Spaanse aak genoemd worden. Deze verschaft ‘s winters niet alleen appelvinken veel voedsel, maar ook groenlingen, kepen, vinken en huismussen, en is ook rijk aan insecten. Bovendien heeft het blad van de Spaanse aak prachtig gele herfstkleuren. Bosjes met Spaanse aak kunnen jaren achtereen ’s winters appelvinken trekken, zelfs wanneer ze in dichte bebouwing staan. Het vergroot de kans dat er appelvinken in omringende tuinen komen. En wie wil er geen appelvink in zijn tuin?

Meer weten?

Meer weten over de appelvink en waar je hem kunt zien? Kijk dan in onze digitale vogelgids

Vogels herkennen

In de webshop van Vogelbescherming vind je alles voor en over vogels. Zoals een vogelgids om ze te herkennen. Bezoek onze winkel in Zeist of onze webshop voor een grote variatie aan de beste vogelgidsen.

Boeken in onze webshop

Help met je mooiste vogelfoto

Help ons met mooi beeldmateriaal het enthousiasme voor vogels te vergroten. Wij maken een selectie en we zetten de mooiste foto's online. Uit deze foto's kiezen we elke maand de allermooiste.

Bekijk de galerij en doe mee