Geplaatst op 29 september 2025
Vogelbescherming en de andere natuur- en milieuorganisaties zijn bezorgd dat natuur in de Ontwerp-Nota Ruimte op een tweede plan staat. Natuurbehoud en -herstel vragen om een fundamentele omslag in beleid en die blijft helaas uit in dit plan voor de toekomst.
Zo’n omslag in het denken over de inrichting van Nederland begint bij een natuurinclusieve landbouw, die in deze nota van het kabinet onvoldoende ruimte krijgt. Natuur mag niet langer opgesloten blijven in versnipperde reservaten — het is de basis van ons land. Landbouw en natuur zijn daarbij geen tegenpolen, maar kunnen elkaar juist versterken. Boeren die ruimte geven aan natuur hebben minder kunstmest en bestrijdingsmiddelen nodig, en zijn ook beter bestand tegen droogte en andere weersextremen. Dat levert een gezonde bodem, schoon water en frisse lucht op.
Deze Ontwerp-Nota Ruimte biedt nog steeds veel ruimte aan vervuilende industrieën en sectoren die bijdragen aan klimaatverandering, vervuiling en biodiversiteitsverlies. Dat is het paard achter de wagen spannen. Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) veroorzaakt milieuverontreiniging jaarlijks ten minste 46 miljard euro aan schade in Nederland. Niets doen is dus geen optie.
Vogelbescherming en de andere natuur- en milieuorganisaties vinden het belangrijk om te onderstrepen dat deze Ontwerp-Nota Ruimte afkomstig is van een demissionair kabinet, dat slechts steunt op 32 van de 150 zetels in de Tweede Kamer. Het vervolgtraject van de Nota Ruimte is dan ook nadrukkelijk aan een nieuw kabinet en een nieuw parlement.
Als die de uitgangspunten van een Nota Ruimte serieus nemen, zal er ook een passend uitvoeringsbudget tegenover moeten staan. Zonder financiële onderbouwing blijven goede bedoelingen slechts woorden op papier.
De Ontwerp-Nota Ruimte vraagt nog om een nadere analyse, maar we roepen een nieuw kabinet nu al op: kies niet voor het oude denken, maar voor een toekomst waarin natuur én landbouw samen bijdragen aan een leefbaar Nederland. De Nota Ruimte moet geen compromisdocument zijn dat vooral doorgaat op de oude voet, maar een koerswijziging. Het is tijd voor keuzes die écht het verschil maken.
Er is helaas bijna geen geschikt leefgebied meer voor typische boerenlandvogels zoals de grutto, kievit of patrijs. Vogelbescherming is vastberaden om te investeren in de volle rijkdom van het Nederlandse landschap. Vol drassige, bloemrijke weides
en natuurrijke akkers.
Wereldwijd wordt de natuur in hoog tempo vernietigd. Om dat te stoppen zijn er in alle landen sterke natuurorganisaties nodig. Vogelbescherming draagt daaraan bij als Partner van BirdLife International en ondersteunt een aantal partners bij hun ontwikkeling.