Eén ei is geen ei

Anne Kwak | donderdag 15 juni 2017 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 1038x

Koekoeken komen meestal ná hun favoriete waardvogels (de vogels waar ze hun eieren bij achterlaten) in het broedgebied, zodat deze hun territorium al bezet hebben. De koekoeken hoeven dan alleen nog op zoek naar de nestjes van hun waardvogels zodat ze hun ei kwijt kunnen.

Vrouwtjeskoekoeken leggen begin juni hun eieren in de nesten van hun waardvogels. Dit kunnen er wel tussen de 10 en 25 zijn. Over het algemeen gaat het dan om één koekoeksei per nest. Het komt wel eens voor dat er twee eieren in het nest van de waardvogel gelegd worden. Ik moet bekennen dat ik niet precies weet wat er dan gebeurt. Ik kan me wel voorstellen, dat de koekoek die als eerste uitkomt, gewoon probeert het andere ei of jong het nest uit te werken, net zoals hij dat doet bij zijn pleegbroers en –zussen.

Specialisten

De vrouwtjeskoekoek is een echte specialist. De kleur en afmeting van haar eieren zijn aangepast aan de waardvogel. Dit is genetisch bepaald: in de afstammingslijn van het koekoeksvrouwtje zit een voorkeur voor een bepaalde waardvogelsoort ingebouwd. Omdat de mannetjes geen voorkeur kennen voor een bepaalde waardvogelsoort, is er hier echter geen sprake van rassen zoals bij honden.

De eileg gaat heel snel: binnen enkele seconden is het gedaan. Bijzonder is dat het koekoeksvrouwtje de eileider uit de cloaca kan verlengen. Hierdoor kan ze zelfs in nesten met een kleine opening een ei leggen, zoals het nest van een winterkoning.

De mannetjeskoekoek leidt soms de waardvogels af. Als dit niet gebeurt, moet het vrouwtje wachten tot de waardvogels weg zijn. De vrouw neemt vaak een ei van de waardvogel mee in de snavel. Soms worden zelfs meerdere eieren verwijderd. Misschien zodat de waardvogel niet doorheeft dat er meer eieren in het nest liggen dan voordat ze wegging, maar dat is slechts speculatie van mijn kant.

Uit het ei

Het koekoeksjong komt na ongeveer 12 dagen uit. Deze blijft dan ongeveer 20 dagen in het nest. In die tijd groeit het jong enorm. Al in het nest bereiken de jongen een gewicht van 75 gram of meer (ze passen dan ook niet meer echt ín het nest), terwijl een jonge karekiet in het nest rond de 10 dagen oud maar 10 gram weegt! Het jong is tegen die tijd dan ook al flink veel groter dan zijn pleegouders.

Wanneer de jonge koekoek het nest verlaat, gaan z’n pleegouders met hem mee. De koekoek is dan nog vaak bedelend te zien met zijn veel kleinere pleegouders. Deze gaan na het verlaten van het nest nog 2 à 3 weken door met voeren!

Hoe zit het met pa en ma?

De ouders van het koekoeksjong houden hun eigen jongen niet in de gaten. Het horen roepen van koekoeken in de buurt heeft alleen te maken met dat ze nog aanwezig zijn in het gebied, en misschien nog eieren leggen. Het betekent niet dat ze een oogje in het zeil houden. Sterker nog: de ouders keren al terug naar Afrika, voordat de jongen dit doen. De volwassen dieren vertrekken in juni-juli alweer richting hun overwinteringsgebied, terwijl de jonge koekoeken pas in september-oktober vertrekken. Ze kunnen een deel van de tijd hun jong dus niet eens in de gaten houden.

Benieuwd of onze jonge koekoek het zo ver gaat redden. Kijk je mee?

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over