Camera Beleef de Lente volgt de grutto

Tineke Hoekstra | vrijdag 29 april 2022 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 348x

Niet voor niets zijn alle ogen gericht op deze mooie vogel met de Latijnse naam limosa limosa - want het gaat bergafwaarts met de grutto die in 2015 werd gekozen als onze nationale vogel.
De slanke steltloper staat op de Rode lijst van bedreigde dieren en planten. Er zijn nog zo’n 35.000 broedparen. Een groot deel van de wereldpopulatie broedt in Nederland.

Verlies van leefgebied

Belangrijkste oorzaak is het verlies van leefgebied als vochtige kruidenrijke graslanden vol met bloemen, kruiden en insecten. Vooral de kuikens hebben het zwaar - want er is gewoon niet genoeg te eten voor ze. Ze verhongeren of zijn zo zwak dat ze een makkelijke prooi zijn voor vijanden. Daarnaast hebben ze weinig verstopplekken om te schuilen tegen vijanden. De populatie vergrijst en krimpt elk jaar met zo’n 5 procent.

Het zijn trekvogels die overwinteren in West-Afrika waar ze soms in één ruk naar toe vliegen - in drie dagen. Soms met een tussenstop. Eind februari keren de eerste vogels weer terug - meestal naar de plek waar ze voor het eerst hebben gebroed, maar voordat ze daar naartoe gaan tanken ze in waterrijke gebieden even bij van de lange tocht.

Grutto's blijven elkaar trouw

Eenmaal aangesterkt zoeken de mannetjes en vrouwtjes elkaar op en blijven elkaar trouw. Het mannetje probeert het vrouwtje te versieren door op een hoogte van soms wel 3 km luidkeels zijn naam te roepen ‘grutto -grutto’ om vervolgens na een kantelenwiekende vlucht en met veel herrie gepaarde tuimelvluchten weer in het gras neer te komen.
Met zijn witte ondervleugels probeert hij indruk te maken en andere mannetjes af te schrikken.

De grutto broedt het liefst in relatief lang gras waar het vrouwtje drie tot vier eieren legt - steeds met een dag ertussen. Als het laatste ei is gelegd begint de vogel met broeden. Na zo’n drie weken komen de kuikens uit. De ouders maken daarbij steeds geluidjes. Eenmaal uit het ei gaan de jongen meteen op stap om zelf voedsel te zoeken. Het zijn nestvlieders.

Alleen om bescherming te vinden of even op te warmen duiken ze onder de ouderlijke vleugels. Ook ’s nachts slapen ze onder het warme verendek van pa of ma. De ouders blijven overigens altijd alert op gevaar.
Het beeld van een grutto op een paaltje die daar overzichtelijk de wacht houdt is voor veel vogelliefhebbers herkenbaar. Grutto’s waarschuwen elkaar als er gevaar dreigt van bijvoorbeeld buizerds, kraaien of andere roofdieren als marterachtigen en vossen.

De jongen scharrelen hun hoofdkost - insecten - bij elkaar en na vier weken zijn ze vliegensvlug en trekken ze bijvoorbeeld larven van langpootmuggen uit de bodem. 

De jonge vogels vliegen in juni met de ouders mee naar het zuiden.

Aanvalsplan grutto

Het is een twijfelachtige eer dat de er een plan naar deze weidevogel is vernoemd. Het Aanvalsplan Grutto - een plan van natuurorganisaties en boeren dat de vogel moet redden. Daartoe komt van het Rijk tussen 2023 - 2027 bijna 70 miljoen euro beschikbaar. Of het tij kan worden gekeerd, is de vraag. Bij steeds meer agrarische collectieven -ook in Eemland gaat het gelukkig wel de goede kant op. Samen met de boeren doen ze er alles aan. En dat is maar goed ook - want de tijd dringt!

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over