We hebben een winnaar!

Pascal Stroeken, STONE | donderdag 23 mei 2019 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 1845x

De 5 muizen op een rij

Om met de deur in huis te vallen: geen van de deelnemers heeft bij alle 5 prooien de correcte soortnamen genoteerd. Maar we hebben wel een winnaar die er heel dicht bij zat! Stier65 is de gelukkige! Zij noteerde weliswaar de 5 juiste soortnamen (in de volgorde: gewone bosspitsmuis, bruine rat, veldmuis, rosse woelmuis, bosmuis), maar verwisselde helaas de veldmuis en de rosse woelmuis. Niettemin heel knap gedaan en daarmee de terechte winnaar van de meet & greet met het webcamduo aanstaande zaterdag.

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat we het ook niet heel makkelijk hadden gemaakt. Of eigenlijk, de uilen in Meddo die zo vriendelijk waren een breed assortiment aan muizen bij elkaar te vangen zodat we 5 verschillende soorten op de foto konden zetten. (De muizen hebben we uiteraard direct na de fotoshoot weer aan de rechtmatige eigenaren teruggegeven). Behalve enkele soorten die op zich al best lastig te onderscheiden zijn, zijn het bovendien niet allemaal volwassen muizen. Dus groot en klein door elkaar. Een extra moeilijkheidsfactor.

Zoals gebruikelijk in elke spelshow loop ik de goede antwoorden met u langs. Van boven naar beneden:

1. (gewone) bosspitsmuis

Vergeleken met andere muizen zijn spitsmuizen klein van stuk en hebben de kenmerkende spitse, slurfachtige snuit. De spitsmuis op de foto is een volwassen exemplaar van de gewone bosspitsmuis. Lastig te onderscheiden van de huisspitsmuis, maar die laatste is meer egaal grijs-bruin dan de bosspitsmuis. Een ander details zit 'm in de staart, maar dat is op de foto niet goed te zien. Heel knap dus dat een aantal deelnemers deze soort op naam wisten te brengen. Er bestaat overigens ook de tweekleurige bosspitsmuis, die lijkt sterk op de gewone bosspitsmuis. De jury had daarom 'bosspitsmuis' (zonder 'gewone') ook goed gerekend.

2. bruine rat

Geen muis! hoor ik u roepen. Toch behoort de bruine rat net als de huismuis en de bosmuis tot de familie van de ware muizen. Eigenlijk lijkt de bruine rat nog het meest op een uitvergrote huismuis. Op de foto staat een halfwas bruine rat. Steenuilen vangen zo af en toe bruine ratten en vrijwel altijd onvolwassen dieren; volwassen ratten zijn een maatje te groot voor een steenuil. De bruine rat op de foto is niet veel groter dan de ware muis onderaan op de foto. Toch kun je aan die forse achterpoten zien dat ie van plan was nog door te groeien. Daarmee onderscheidt ie zich goed van een volwassen huis- of bosmuis. Ook de lange, dikke staart is kenmerkend. Sommige deelnemers meenden een woelrat te herkennen, maar die heeft een veel kortere staart in verhouding tot zijn lichaam.  

3. rosse woelmuis

Nu werd het lastig. Alle deelnemers noteerden veldmuis, niet zo vreemd. Zo op de buik gezien lijken veldmuis en rosse woelmuis immers sterk op elkaar. Begrijpelijk dus dat onze winnaar de rosse woelmuis en de veldmuis heeft verwisseld. Het verschil zit 'm in de staartlengte. Alle woelmuizen, waartoe veldmuis en rosse woelmuis behoren, hebben een korte staart in vergelijking tot ware muizen. De staart van een rosse woelmuis is echter beduidend langer ten opzichte van het lichaam dan bij de veldmuis, wat op de foto goed is te zien.

We hadden het makkelijker kunnen maken door de muizen op hun buik te leggen, dan was de rossige vacht op de rug van de rosse woelmuis een extra aanwijzing geweest. Voor deze bespreking van de uitslag zijn de muizen zo vriendelijke geweest even te gaan verliggen (zie foto onderaan dit blog) en dan ziet u goed het verschil in vachtkleur tussen veldmuis en rosse woelmuis.

4. veldmuis

En ja, nummer 4 is dus de veldmuis, zie voor uitleg hiervoor. Dat de veldmuis op de foto kleiner is dan de rosse woelmuis is geen onderscheidend verschil; de veldmuis is nog niet helemaal volgroeid. Maakt het ook niet makkelijker. Enkele deelnemers noteerden aardmuis. Niet zo gek, want veld- en aardmuis zijn als twee druppels water en erg lastig uit elkaar te houden, zeker op een foto. Toch zien we zelden of nooit aardmuizen als prooirest bij steenuilen. Aardmuizen leven in hogere begroeiing dan veldmuizen en zijn daardoor lastig te vangen voor steenuilen.

5. bosmuis

Op nummer 5 de bosmuis, een geliefd ingrediënt van een steenuilenmaaltijd. Een typische ware muis, model Mickey Mouse: grote oren, grote ogen en een lange staart. Zeer atletisch en echte klimmers, die ik in de tuin regelmatig in de klimop zie klauteren. Kan verward worden met de huismuis , maar die is grijzer van kleur en mist bovendien de kleurstelling van bruine rug en wit-grijze buik die juist zo kenmerkend is voor de bosmuis.

Weekend Parijs

Best lastig dus nog, het herkennen van muizen. Maar oefening baart kunst. Wilt u eens in de praktijk gaan oefenen, begin dan met een makkelijk te herkennen soort. Ik stel voor: de bruine rat. Overigens ook leuk te combineren met een romantisch weekendje Parijs, daar schijnen er veel rond te lopen …

Dezelfde muizen, maar nu op hun rug gezien

Steenuilenoverleg Nederland (STONE) is een landelijke werkgroep die steenuilenbescherming en -onderzoek coördineert, stimuleert en faciliteert. Daartoe wordt samengewerkt met relevante binnen- en buitenlandse, professionele en vrijwilligersorganisaties. STONE is een vrijwilligersorganisatie, zonder betaalde krachten. Bezoek de website van STONE

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over