Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
Veelgestelde vragen
Heeft u een vraag over een van de Beleef de Lente vogelsoorten, die hier niet
beantwoord wordt? Stel hem op de webpagina van die soort (naast het live beeld).
Gierzwaluw
Het is vrijwel zeker dat een paartje niet tegelijk vertrekt uit Nederland voor de terugreis naar Afrika. Het is niet bekend of er al eens bij een paartje een geolocator is aangebracht om dit te onderzoeken.
https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/blog/lezen/herenigd-na-een-lange-reis
Een Gierzwaluwkast moet minimaal 4 meter boven de grond hangen (liefst zo hoog mogelijk), en aan de schaduwzijden van een gebouw. De Noord- en Oost zijden zijn hiervoor het meest geschikt. Hang een nestkast nooit in de volle zon!
De Gierzwaluw is een echte stadsvogel, maar op geschikte plekken broeden ze ook wel op het platte land, al kan het soms jaren duren voor ze een nestkast in gebruik nemen.
met vriendelijke groet,
Team Gierzwaluw
Over de heenreis van 7400 kilometer doen ze 29 dagen. De terugreis via West Afrika is 8500 kilometer en neemt 32 dagen in beslag. Dit is een gemiddelde, niet alle Gierzwaluwen trekken naar hetzelfde gebied in Afrika. Gierzwaluwen kunnen op eigen kracht (dus niet in een duikvlucht zoals roofvogels) een snelheid bereiken van 111 km/uur. Ooit is gemeten dat tijdens een negendaagse tocht een groep gierzwaluwen een daggemiddelde van 830 kilometer haalde. In de link hieronder staat een interessant stuk over de trek van de Gierzwaluwen: https://pub.sovon.nl/static/publicaties/Gierzwaluw_geolocatoronderzoek%20Nederland_Klaassen_Limosa2014.pdf
Eenmaal uitgevlogen worden de jonge Gierzwaluwen niet meer door de ouders gevoerd. Ze sluiten zich aan bij groepjes rondvliegende gierzwaluwen en zijn dan geheel zelfstandig. Meestal blijven die groepjes nog in de omgeving rondvliegen tot ze terug vliegen richting Afrika.
Gierzwaluwen vangen hun voedsel (insecten) in de lucht tijdens het vliegen. Wat op de jongen of op de grond zit in de kast daar reageren ze niet op. Als ze zelf gebeten worden verdwijnt er misschien weleens eentje naar binnen bij het bijten ernaar, maar daar blijft het dan ook bij. Hoe lastig het ook op ons overkomt, de Gierzwaluwen kunnen er blijkbaar goed mee leven!
Binnenkort klauteren de jonkies het nestje uit, en gaan ze beginnen met de vleugeloefeningen. Om de spieren goed te trainen gaan ze behalve flapperen ook opdruk oefeningen met de vleugels doen! Pas als de spieren sterk genoeg zijn vliegen ze uit, en komen dan niet meer in de kast terug.
Hebben de ouders meerdere balletjes voor hun kids tegelijk in hun keel, of 1 per keer voor een jong?
De ouders hebben geen balletjes voer in hun keelzak: De gevangen insecten worden verzameld in de keelzak en vermengd met speeksel, dit is één massa. Eenmaal op het nest werken de ouders het voer naar buiten (wat niet altijd gemakkelijk gaat) en geven het aan de jongen. Als een jong nog bezig is het voedsel te verwerken wordt het volgende jong gevoerd enz. Zeker als de jongen nog klein zijn gebeurt dit verdelen vaker.
De afstanden die ze afleggen met fourageren is afhankelijk van het weer. Met slecht weer kunnen ze per dag wel meer dan honderd kilometer verder gaan fourageren. Als er jongen zijn komt het ook voor dat de ouders met slecht weer op het nest blijven. Ze kunnen dus grote afstanden op een dag afleggen, maar als de jongen er zijn en er genoeg voedsel in de omgeving aanwezig is blijven ze daar fourageren.
De nestjes van de Gierzwaluw zijn kom-vormig met een interne diameter van ongeveer 9 centimeter. Ze maken dat op allerlei plekken, het varieert niet naar gelang de plek, "in het wild" is het nestje niet groter.
Eerst over het nestje: dit ligt op de vloer van de kast en idd in de hoek. De vloer is gewoon horizontaal. De "plank" met de invliegopening staat schuin, en ook het dak loopt schuin. De vogels vliegen van onderaf (dus langs de buitenmuur) omhoog de opening in. Het nestje wordt door de zwaluwen zelf gemaakt, elk jaar bouwen ze er weer een stuk bij!
Hieronder staan wat linkjes waar je informatie over de nestkasten kan vinden. Verder kan je ook "kasteel Waardenburg" op internet opzoeken, er is veel over te vinden!
https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/gierzwaluw/locatie-kasteel-waardenburg
https://gierzwaluw.website/Waardenburg-2018.pdf
https://www.youtube.com/watch?v=LW0jl0zArUQ
Het infrarood licht wat in alle Beleef de Lente nestkasten wordt gebruikt is voor de vogels niet zichtbaar. Voor de vogels is het gewoon donker in de kasten.
Elke vogel bouwt het nestje op instinct. Ze weten precies hoe groot of klein het nestkuiltje moet zijn. Als het kuiltje te groot is zal het moeilijker zijn om tijdens het broeden de eitjes bijelkaar te houden. In een klein kommetje zijn de jongen ook beter warm te houden. Wist je al dat het nestje van de Gierzwaluwen nooit af is? Elk jaar bouwen ze er weer een stukje bovenop!
De jongen krijgen hun vocht uit de insecten die ze gevoerd krijgen. Alle jonge vogels krijgen hun vocht uit het gevoerde voedsel, ook al heeft elke soort weer wat anders op het menu staan.
De jonge Gierzwaluwen blijven gemiddeld zo'n 40 dagen op het nest. Ze verlaten het nest als ze goed genoeg kunnen vliegen om de grote terugtocht aan te kunnen. Ze zijn daarna meteen onhafhankelijk van de ouders.
De Gierzwaluwluisvlieg:
- steekt en zuigt bloed
- kan volgezogen ong. 9 dagen zonder voedsel
- is ongeveer 8mm lang
- elke vogel heeft zijn eigen soort luisvlieg
- is niet schadelijk voor gezonde vogels
- kruipt niet in de eieren
- is ook voor gezonde kuikens niet schadelijk (tenzij het in zeer grote aantallen is)
- worden door de Gierzwaluw niet opgegeten omdat ze hun voedsel in de lucht vangen
- zijn wel hinderlijk, maar zoals de naam al zegt onlosmakelijk verbonden zijn met de Gierzwaluw
Rond eind juli vertrekken ook de nestverlaters met of zonder de oudere vogels terug naar Afrika. Begin augustus zijn vrijwel alle Gierzwaluwen weer vertrokken om eind april het jaar erop weer terug te keren.
Het valt niet op, maar de Gierzwaluw heeft een lange nek. Al vliegend kan een Gierzwaluw bijvoorbeeld met de snavel de veren op de rug bereiken om die te poetsen. Ook de poten zijn langer dan je zo zou zeggen en kunnen veel plekjes bereiken. Soms is er wat duikelen voor nodig, maar al het lukt ze wel al vliegend dat gestroomlijnde verenpak in topconditie te houden!
Het verschil tussen man en vrouw is niet te zien bij de Gierzwaluw.
De Gierzwaluwen komen vanaf half april met duizenden tegelijk vanuit Afrika naar Europa om zich voort te planten. Ze zijn niet zeldzaam, maar slechts korte tijd in de Europese landen aanwezig. Na zo'n drie maanden beginnen ze weer aan de tocht terug naar Afrika. De Gierzwaluw is een beschermde soort.
Nee, de naam van de gierzwaluw is eigenlijk misleidend. Vogels kun je in verschillende families onderverdelen: de uilen, de spechten, de zangvogels, de eenden, etc. Die onderverdeling wordt taxonomie genoemd. Onze andere zwaluwen (zoals de boerenzwaluw, de huiszwaluw en de oeverzwaluw) horen bij de familie van de zangvogels, de passeriformes. Gierzwaluwen hebben een eigen familie, samen met de kolibries: de apodiformes. Vrij vertaald betekent dat 'de pootloze vogels'.