Op vrijdagochtend ligt E1 al weer bijna 19 dagen in de nestkast. En hoewel er aan de buitenkant niet zoveel veranderd lijkt is er zich in die eischaal een klein wondertje aan het voltrekken. Zelfs E5 met zijn bijna 9 dagen is van binnen al volop in ontwikkeling.
Van dooier tot kuiken, prachtig in beeld gebracht (bron: onbekend)
Kwestie van goed voorbereiden….
De groei van een embryo is bij zoogdieren al bijna onvoorstelbaar. Het moederlijf voert de hele tijd kleine bouwsteentjes aan en die worden dan bij het jong in ontwikkeling op de juiste plaats eraan of ertussen geplakt. Net zolang totdat het op een mini-uitvoering van het moederdier begint te lijken.
Maar bij ei leggende dieren is het zo mogelijk nog bijzonderder. Want dan is er geen mogelijkheid meer om later nog even iets toe te voegen. Alles moet van tevoren al keurig klaar gemaakt zijn en in dat mooie eivormige kalkdoosje gestopt, voordat de schaal te hard wordt om nog iets toe te laten en het ei er uit geperst wordt om in het nest te landen. Als er voor die tijd iets vergeten is, is er geen klantenservice waar je nog snel even een extra onderdeeltje of sleuteltje kunt gaan halen. Het kuiken moet het doen met wat er aan boord zit.
En dan langzaamaan opwarmen….en een goede bouwtekening hebben
En dan een beetje warm houden en af en toe een beetje schudden en dan gaat de rest vanzelf, toch? We weten allemaal wat er gebeurt als een ei te warm wordt. Vier minuten koken en je hoeft nooit meer een kuiken te verwachten en kunt het ei zo naast je ontbijtbord zetten. Maar ook bij veel lagere temperaturen gaat het al mis met de ontwikkeling van het embryo, dus de broedende vogel moet een hele goede thermostaat aan boord hebben om het ei net niet te koud en net niet te warm te houden. En dat niet alleen voor het eitje dat lekker in het midden ligt, maar ook voor de rest die aan de wat koudere buitenkant ligt. Een hele puzzel om dat goed te krijgen en wij maar denken dat V lekker niks ligt te doen daar.
Maar als de temperatuur goed wordt gehouden en het eitje een paar keer per dag een beetje bewogen wordt dan begint het wonder pas echt op gang te komen. In die blubberende gele eidooier beginnen zich langzaam de eerste stukjes kuiken te vormen. Voor ons in de eerste 10 dagen nog nauwelijks herkenbaar, maar er wordt hier duidelijk gebouwd volgens een heel nauwkeurige bouwtekening. En tegen het eind van de 2e week beginnen er zelfs voor onze lekenogen wat herkenbare stukjes vogel tevoorschijn te komen.
Beelden zeggen meer dan vele woorden
Ik heb de fotocompilatie er nog maar eens bijgehaald die ik bijna ieder jaar wel een keer in een blog laat zien. Iedere keer zit ik weer gefascineerd te kijken naar die wonderlijke ontwikkeling en me af te vragen in welke fase E1, E2, E3, E4 en E5 nu zouden zijn. De foto’s zijn niet precies één per dag, maar toch klopt dat toch wel ongeveer. Dus je zou de bovenste rij als week 1 kunnen zien en de tweede rij als week 2, etc. En dan zit E5 dus nu ergens aan het begin van rij 2, wat toch nog wel een beetje onherkenbare blub lijkt. Maar E1 zit al bijna op het eind van rij 3. En daar begint het toch al serieus op een minivogeltje te lijken. En de rest zit er natuurlijk ergens tussenin; maar natuurlijk alleen als alle eieren netjes bevrucht zijn en alle bouwstenen keurig op tijd in de schaal zijn gestopt.
En met nog een dikke week te gaan komen we dan uiteindelijk bij het laatste plaatje van rij 4 uit. Hoewel zowel wij als M en V wel vreemd op zouden kijken als er precies zo’n kuiken tevoorschijn zou komen. Dan moeten we waarschijnlijk toch eens een hartig woordje gaan praten met V en onze nieuwe haan.
En wat vinden de kuikens er zelf eigenlijk van?
Ik heb me een paar jaar terug al eens proberen te verplaatsen in wat er zich in deze fase allemaal in die eitjes afspeelt. Hebben ze al onderling contact om elkaar een beetje te helpen bij de problemen die ze zoals tegen kunnen komen? En wil het allemaal een beetje lukken met die complexe bouwtekening na te maken in het echt…. Je kunt het allemaal teruglezen in dit blog: Hallo !........ Is daar iemand ? ............... Hallo !?
Af en toe een halfwas rat erbij, dat telt lekker aan voor de prooihoeveelheid.
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
