Op Beleef de Lente van Vogelbescherming Nederland kunnen kijkers via webcams diverse vogelsoorten volgen. Om dit mogelijk te maken, werkt er achter de schermen een groep bevlogen mensen, allemaal even enthousiast om hun vogelkennis te delen. Eén van hen is Joep van de Laar, steenuilenfanaat.
Plat
“Het is natuurlijk niet voor niets de publiekslieveling van Beleef de Lente: de steenuil. Zeg nou zelf, dat eigenwijze bolletje met die priemende oogjes, ik ging meteen plat.” Aan het woord is Joep van de Laar, sinds jaar en dag betrokken bij de steenuilen in Nederland. “Als student deed ik in de jaren ’70 mee aan het steenuilenonderzoek in de Betuwe. In die tijd stierven veel roofvogels door gif dat in de voedselketen terechtkwam. Bovendien braken hun eieren vaak tijdens het broeden door een te broze eierschaal, met als resultaat te weinig nieuwe aanwas. Wij onderzochten of dit ook bij de steenuilen gebeurde, maar dat bleek niet zo te zijn. Daarna richtte het onderzoek zich op de verplaatsingen van de steenuilen, binnen en buiten het gebied waar ze geboren waren.”
Stone
Dat onderzoek gebeurde door zoveel mogelijk dieren te ringen, dus hetzelfde wat Pascal en Ronald nu nog steeds doen. “Met wijlen Piet Fuchs publiceerde ik ook enkele artikelen over dit onderzoek. Ik vond de steenuil een geweldige vogel en bleef me altijd verbonden voelen met die soort. Daarom zocht ik na mijn pensionering contact met Stone. Van daaruit kwam ik - net als mijn medebloggers Pascal en Ronald - bij Beleef de Lente.
Inspiratie
Joep blogt al jaren over de steenuilen. “Je hoeft nooit bang te zijn dat je niet weet wat je moet schrijven. Want elk jaar leren kijkers én deskundigen weer nieuwe dingen over de uilen. Dingen die we nooit zouden weten als die camera’s er niet waren. Wie had ooit kunnen vermoeden dat Man de zorgtaken zou overnemen toen Vrouw verdween na een marteraanval? En zonder webcams hadden we nooit geweten dat Vrouw tokkelt met haar kroost terwijl dat nog in het ei zit. Héél bijzonder vind ik dat.“
Troost
Er gebeurt veel moois in die nestkasten van BdL. Helaas ook wel eens treurige dingen. “Wie herinnert zich niet die jongen die voor de camera’s stierven een paar jaar geleden? En dit jaar ging het nest in Winterswijk verloren. Op zo’n moment duidt ons blogteam niet alleen wat er gebeurt op het nest, maar we proberen de kijkers ook te begeleiden bij alle trieste gebeurtenissen. Het liefst wel met een beetje humor, dat helpt!”
Marterproof
De steenmarter rukt op in Nederland. Da’s goed nieuws voor de marter natuurlijk, maar iets minder voor de steenuilen. Het is een geduchte rover die dol is op een maaltje steenuil. “Steenmarters bleken in staat de nestkasten binnen te dringen en daar de voorraadmuizen te verslinden. En erger nog, ze grijpen ook de steenuilen, zowel de kuikens als de ouders. Maar daar is inmiddels een ingenieuze oplossing voor bedacht: een nestkast met een sluisje. De marter is simpelweg te groot om zich door het sluisje te wurmen, waardoor de jongen veilig zijn als zij in de kast verblijven. Dit seizoen was het goed zichtbaar dat dat sluisje prima werkt.”
Italië
Joep verblijft een deel van het jaar in Toscane, Italië. En ook daar zitten steenuilen. Hij heeft op beperkte schaal contact met Italiaanse steenuilbeschermers. “In maart organiseerden we de Nacht van de steenuil voor het publiek. Daar vertoonden we onder andere de samenvatting van het BdL-jaar 2016 met het Winterswijkse trio in de hoofdrol. Een doorslaand succes; iedereen smolt voor die Nederlandse steenuiltjes. De Italianen kennen het fenomeen webcams-op-vogelnesten eigenlijk niet, in elk geval niet in georganiseerd verband. Maar men was razend enthousiast; lof alom voor Beleef de Lente van de Nederlandse Vogelbescherming.”
Wereldberoemd
De drie schooiertjes die vorig jaar in Winterswijk opgroeiden en uitvlogen, zijn wereldberoemd. En niet alleen dat; ze dienen inmiddels ook als lesmateriaal tot ver over de landsgrenzen. Op een Italiaanse universiteit worden colleges over nachtroofvogels gegeven aan volwassenen. Docente Paola ontdekte de prachtige filmpjes van clipmaker Geert. “Paola benaderde hem via mij omdat zij het BdL-beeldmateriaal graag wilde gebruiken voor haar cursus. Zij is ervan overtuigd dat beelden de aandacht van de cursisten beter vangen dan taaie lesstof. Dus nu stelen die Winterswijkse uiltjes de show als lesmateriaal. Geweldig; aan dit soort initiatieven werken we natuurlijk graag mee. Want hoe meer kennis wordt overgedragen, hoe beter is het is voor de steenuil.”
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
