Veelgestelde vragen

Helaas blijken de filmpjes niet te starten op Android-telefoons en tablets met de nieuwste versie van de browser Chrome. Tip: gebruik een oudere versie van Chrome, of gebruik Firefox als browser. Dan werken ze wel.

De rui begint na de broedtijd.

Vogels besteden een groot deel van hun tijd aan verzorging van de veren. Toch slijten die door het gebruik. Daarom gaan vogels in de rui: nieuwe veren groeien uit op de plek van de oude veren die uitgevallen zijn. Bij ooievaars gaat het ruien heel geleidelijk. Daardoor hebben ze ook in de rui genoeg veren om goed te kunnen vliegen.

Hier vind je meer informatie over het verenpak, het onderhoud daarvan en de rui:

https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/blog/lezen/poetsen

https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/blog/lezen/veren-maken-de-vogel-1

Op grote afstand zullen ooievaars elkaar herkennen als de eigen soort, van dichtbij als individu. Het nest helpt ze erbij omdat een vreemde ooievaar zich daar wat anders zal gedragen. En verder herkennen ze elkaar aan gedrag dat wij als mens niet of minder goed zien. Denk aan geluiden (klepperen en sissen) en houding. Meer informatie

Op grote afstand zullen ooievaars elkaar herkennen als de eigen soort, van dichtbij als individu. Het nest helpt ze erbij omdat een vreemde ooievaar zich daar wat anders zal gedragen. En verder herkennen ze elkaar aan gedrag dat wij als mens niet of minder goed zien. Zoals geluiden (klepperen en sissen) en houding.

Meer informatie over hoe ooievaars met elkaar omgaan vind je in dit weblog:

https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/blog/lezen/in-de-groep-of-daarbuiten

Als je ze naast elkaar ziet: het mannetje is meestal iets groter en steviger. Hij heeft ook een forsere snavel en kop. Bij dit nest hebben we geluk. Kijk naar de plek en kleur van de ring: bij Pa zit die rechts, bij Ma aan de linkerpoot. Haar ring is zwart, die van Pa zilverkleurig. Een foto van die ringen en meer informatie vind je in dit weblog: https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/blog/lezen/even-voorstellen-friese-ooievaars

Dan zijn ze vast op zoek naar eten. Ze zitten ook wel buiten beeld in een boom of op het plankje boven de camera. Het nest houden ze meestal goed in de gaten, want soms komen andere ooievaars langs die nog een nest zoeken. In de filmpjes - zoals die van 12 en 15 maart - zie je hoe Pa en Ma hun nest verdedigen.

We kunnen niet in de toekomst kijken en we sluiten niets uit. In het weblog van 26 februari leggen we uit waarom we hebben gekozen voor het nest waar we nu naar kijken. Dit is de link naar het weblog:

https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/blog/lezen/een-ander-nest-andere-hoofdrolspelers

Het nest in Gennep is te volgen via een webcam. Dit is de link: 

visitgennep.nl/ooievaar/

Het is geen gewone verlichting maar infrarood. Zo kunnen we als het donker is via de camera toch zien wat er gebeurt. Voor de vogels - en voor mensen die onder het nest zouden staan - is het gewoon donker.

Het zijn dagvogels die overdag eten zoeken en in de nacht rusten en slapen. Overdag doen ze ook wel eens een dutje. Een ooievaar slaapt op het nest, in een boom, op een schoorsteen, lantaarnpaal, electriciteitsmast of groot verkeersbord. Altijd hoog gelegen plekken, waar ze zich veilig voelen.

Ooievaars maken meerdere geluiden. Sissende geluiden en ook klepperen. Ze herkennen elkaar aan bepaalde geluiden die ze maken. Het klepperen klinkt heel ver door en is dus van grote afstand al te horen.

Een tweede leg komt normaal nooit voor bij ooievaars, we hebben dat nog niet meegemaakt althans. Dat betekent dat ze kwetsbaar zijn en ze met één legsel succes moeten hebben. Ooievaars hebben daarom vaak grotere legsels. Zo beperken ze het risico dat er helemaal geen broedsucces is als een ei niet uitkomt of beschadigd raakt.

Ooievaars overwinteren in zuidelijke landen. Vanuit Spanje en Frankrijk krijgen we sporadisch terugmeldingen van hier geringde ooievaars die daar broeden. Vanuit Afrika hebben we geen terugmelding gehad, dus of overwinteraars daar blijven is niet met zekerheid te zeggen. Er zullen best enkele exemplaren daar blijven, alhoewel het klimaat daar niet gunstig is voor deze soort. Veel te warm en te droog, en de ooievaar houdt van natte weilanden en gebieden.

Hier vind je informatie over ontwikkelingen in het aantal ooievaars dat wegtrekt of hier overwintert:

https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/blog/lezen/winter-3

Soms wel twintig jaar of ouder. Tenminste... als ze het eerste levensjaar overleven want dan is het sterftecijfer het hoogst. De oudst bekende ooievaar was maar liefst 39 jaar. We weten dit soort dingen ondermeer door het aflezen en terugmelden van ringen.

Ooievaarsnesten plaatsen is op de eerste plaats voor de ooievaars gedaan, omdat er weinig natuurlijke nesten waren en om de populatie op te werken. De ooievaar kiest nog altijd zelf waar ze zich gaan huisvesten. Bijvoorbeeld: in Gennep zit middenin het kleine stadje al jaren een ooievaar op het nest. Een stukje verderop staat ook een nest, middenin natuurgebied het Niersdal. Toch kiest de ooievaar vaak voor het nest op het oude stadhuis middenin het centrum.

Het helpt ze bij het jagen. Ooievaars zoeken eten in moerassige gebieden, natte weilanden, slootkanten en plassen. Ze kunnen niet zwemmen, maar met die lange poten kunnen ze goed bewegen in drassig land en ondiep water.

Ja, die noemen we eenlingen. Vrijgezellen, zeg maar. Als er te weinig nesten en broedpartners zijn zien we eenlingen soms langskomen op het nest van Beleef de Lente. Dat geeft vaak trammelant. De ooievaars die het nest in bezit hebben proberen de niet uitgenodigde visite weg te jagen. Soms wordt verwoed om het nest gevochten.

Van alles wat: van larven, torren en kevers, regenwormen en slakken tot muizen, mollen en kikkers. In de overwinteringsgebieden in Afrika staan sprinkhanen op het menu. Kadavers, zoals een doodgereden vogel of konijntje lusten ze ook. Ze zoeken hun voedsel vooral in drassige weilanden en langs sloten. Om hun jongen te voeren braken ze het in de krop opgeslagen voedsel uit op het nest.

Zo begroeten ze elkaar. De kop achterover leggen versterkt het geluid en zo is het in de verte nog beter hoorbaar. Als er dreiging is van andere ooievaars klepperen ze ook en maken zich breed, door de vleugels te spreiden tijdens het klepperen. Dus eigenlijk zeggen ze: dit is mijn nest, wegwezen hier!

Meestal beginnen de ooievaars half tot eind maart met de eileg, maar soms pas in april. Af en toe wordt nog later met de leg begonnen. Meestal legt een ooievaarsvrouwtje vier of vijf eieren. Soms minder, ook wel eens meer maar dat laatste is echt zeldzaam. 

Als ooievaars op één poot staan zit de andere poot opgevouwen tussen de veren. Waarschijnlijk doen ze dit om zo minder snel af te koelen. De poten zijn namelijk niet bedekt met veren, waardoor het bloed dat door de poten loopt afkoelt. Een poot tussen je veren stoppen is dus een slimme vorm van warmteregeling en energiebesparing.