Het is zo ver, na een aantal jaren zonder kuikens bij de slechtvalk van Beleef de Lente, zijn nu de kuikens van paartje JOS en M uitgevlogen. Regelmatig zien we nog een aantal juvenielen voor de camera verschijnen, maar dit zal minder en minder worden.
JOS voert LOZ en KVT nu op het rooster
De juvenielen zijn volop aan het oefenen geweest met vliegen, en dat heeft hun vruchten afgeworpen. Veelal niet in beeld zijn ze lekker aan het vliegen, en zullen daar goed de ruimte voor hebben in de 'kuil' op de enka toren. Dat is het gedeelte die omrand is door de rand van de toren, de rand waar de nestkast aan bevestigd is. Geen paniek dat we ze dus niet kunnen zien. Zelf het kuiken wat naar beneden was gefladderd maakt het goed bij de vogelopvang en is in goede gezondheid. Ook al zouden ze vallen, kunnen ze zichzelf goed 'opvangen' met hun mooie volle verendek.
Ook zien we nog steeds dat de ouders aanwezig zijn rond de nestkast en prooien brengen. Zie hierboven een afbeelding van man M die rustig op het rooster zit nu het nest leeg is. Dat hij rustig is is te herkennen aan het zitten op één poot. Ook is er een afbeeling in dit blog van vrouw JOS die op het rooster juvenielen KVT en LOZ voert. Ook lopen de juvenielen nog regelmatig de rand op en voor de camera, aldoor niet met prooi. Waarschijnlijk worden die aangevoerd door de ouders, nu achter de nestkast en achter de camera. De juvenielen zullen nu geleerd gaan worden om te vliegen en te jagen door de ouders. Wat zou het mooi zijn als we dat op camera kunnen meebeleven in de komende dagen, laten we het hopen.
Wat is er eigenlijk nodig om te vliegen?
Nu de juvenielen een mooi verendek hebben en snel de wijde wereld in gaan, zullen we eens een kijkje nemen wat er eigenlijk nodig is zodat een vogel kan vliegen. Ze hebben hier namelijk allerlei eigenschappen voor in hun lichaam zitten, die het maakt dat ze kunnen vliegen. Om een idee te geven deel ik dit in in drie grove categoriëen: gewicht, lichaam en organen. Dit is zeker geen complete lijst, maar geeft een indruk van de complexiteit hiervan.
Gewicht
Om te kunnen vliegen is het zeer belangrijk dat een dier lichtgewicht is. Vogels hebben bijvoorbeeld een lichte, stevige snavel in plaats van een mond vol tanden. Ook hebben ze botten die hol zijn, als het ware uitziende als de binnenkant van een grot. Dat wil zeggen op sommige punten verstevigd door 'kolommen' van bot. Hierdoor zijn ze lichtgewicht maar toch stevig.
Om een voorbeeld te geven hoe licht vogels zijn, kunnen we ze vergelijken met een heel bekend dier, de hond. Een volwassen slechtvalk is ongeveer 45cm hoog, wat overeenkomt met een middelgrote hond. Een slechtvalk weegt op dat formaat meestal onder of rond de 1 kilogram, waar honden van dat formaat 15 tot 30 kilogram kunnen zijn.
Lichaam
Om te zorgen dat vogels in de lucht niet al te veel weerstand vangen van de lucht hebben ze een gestroomlijnde lichaamsvorm. Hierdoor kunnen ze veel draagkracht genereren met hun vleugels, terwijl ze minder tegengehouden worden door de lucht. Een vogel is hiervoor bedekt met veren. Ook deze zijn lichtgewicht en aangepast op allerlei omstandigheden. Ze zijn stevig en zorgen op de vleugel voor de draagkracht. Doordat ze over elkaar heen schuiven en glad aan kunnen doen, zorgen ze ook voor de stroomlijning.
Organen
De vleugels zelf zijn al een heel indrukwekkend orgaan. Vogels hebben geen armen, maar zijn aangepast op het vliegen. Wel lijkt de beweging die een vleugel maakt op die van een arm: het is een homologe structuur aan de arm.
Verder zijn er allerlei interne aanpassingen in de vogel die het vliegen mogelijk maakt. Zo hebben ze een heel efficiente bloedsomloop. Dit is nodig om de vogel van genoeg zuurstof en voedingsstoffen te kunnen voorzien tijdens de inspannende vlucht. Om te helpen bij het krijgen van genoeg zuurstof hebben vogels ook veel luchtzakken in het lichaam. Deze kunnen zelfs deels in de botten liggen. Hierin slaan ze zuurstof op en ook zorgt het voor 'vulling' in het lichaam wat weinig weegt.
Als laatste voorbeeld haal ik de hersenen aan. Vogels hebben kleine hersenen ten opzichte van, bijvoorbeeld, zoogdieren van vergelijkbaar formaat of gewicht. Toch is het niet zo dat vogels minder slim zijn dan deze dieren. Sterker nog, sommige vogels zijn net zo slim als (jonge) kinderen! Dat heeft er mee te maken dat ze zenuwen in een vogelbrein heel dicht tegen elkaar aan liggen. Zo kunnen er heel veel zenuwen in een relatief klein breintje.
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
