Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
Van donsexplosies tot nestinpi..
01.08.23 Op zondagochtend 26 februari gingen de camera’s van Beleef de Lente aan, waarna we di..
Door
Bernice Goffin
Tuuduu-tuuduu-tuuduu: deze plek is van mij!
Bernice Goffin | zondag 22 maart 2020 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 827x
Het is nog rustig bij de nestkast, maar de koolmezen zitten momenteel zeker niet stil: voordat de nestbouw begint moet er namelijk eerst een geschikt territorium worden bemachtigd om in te broeden. Koolmezen proberen hun territorium onder andere te verdedigen door te zingen.
Een ingewikkelde taal
Bij koolmezen zijn het de mannetjes die een territorium claimen en een vrouwtje naar dit territorium toe proberen te lokken. Wanneer een koolmeesmannetje een territorium heeft bemachtigd, is het uiteraard ook van groot belang om het territorium vast te houden. Om duidelijk te maken dat deze plek van hem is zal hij zich elke ochtend luidkeels laten horen. De koolmees kent verschillende liedjes, maar allemaal bestaan ze uit een serie waarin hetzelfde wijsje, bestaande uit twee of drie ‘lettergrepen’, een aantal keren herhaalt wordt (kijk hier voor een voorbeeld).
Vreemdelingenangst?
Voor ons klinken deze liedjes misschien allemaal hetzelfde, maar koolmezen kunnen heel veel informatie uit elkaars liedjes halen. Zo kunnen koolmezen elkaar individueel onderscheiden aan de hand van hun liedjes en hierdoor een indruk krijgen van wie hun buren zijn. Als ze een ‘nieuwe’ koolmees horen zingen die niet in de buurt woont, reageren ze heftiger dan wanneer ze een buurman horen zingen. Deze nieuwe indringer is immers misschien nog op zoek naar een territorium om te claimen.
Zangduels
Ook met hun buren kunnen koolmeesmannen het aan de stok hebben. Zo kunnen ze verwikkeld raken in een heus ‘zangduel’ waarin de mannetjes tegen elkaar op beginnen te zingen. Als één van de mannetjes een bepaald wijsje zingt, gebeurt het bijvoorbeeld vaak dat het rivaliserende mannetje hetzelfde wijsje begint te zingen. Alsof hij zegt ‘kijk, ik ken dat liedje ook!’ Koolmeesvrouwtjes luisteren goed naar deze zangduels en passen hun partnerkeuze hierop aan. De kieskeurige vrouwtjes willen alléén de mooist zingende mannetjes.
Serieuze kwestie
Het gezang van koolmeesjes klinkt voor ons erg schattig en mooi, maar voor de koolmezen is het dus een zeer serieuze kwestie. Misschien is de koolmees die je op dit moment buiten hoort zingen wel verwikkeld in een hevig zangduel met de buurman. Met die wetenschap klinkt dat vrolijke riedeltje opeens een stuk serieuzer!
Meer over
Koolmees Alle Beleef de Lente blogsOuwe Hijm
31.07.23 Het Beleef de Lente-seizoen is weer voorbij. Dit jaar stond de camera op een wel heel..
Seizoensoverzicht 2023. Tijd v..
30.07.23 Vogels kijken. Het is heerlijk. En hoe geweldig dat we met de webcams van Beleef de L..