Het uitkomen van de eieren en de eerste beelden van de kuikens riep bij veel mensen vragen op. Kuikens die ín het ei al piepen, en zich met grote kracht bevrijden uit hun v-ei-lige plekje. Maar hoe doet zo’n klein, weerloos kuiken dat toch allemaal? In deze blog het antwoord…
Samenstelling ei - Wikimedia.
Ik leef op twee dingen: Ik ben zelf ontzettend nieuwsgierig en verwonder me over de meest prachtige natuurverschijnselen. Ik zou niet zonder kunnen, dan wordt het leven zo ongelofelijk saai en voorspelbaar. Nieuwsgierigheid en verwondering zijn goede en gezonde eigenschappen. Het zorgt er namelijk voor dat de mens op onderzoek uit gaat. Op ontdekking naar antwoorden op vragen. Vandaag ga ik dieper in op twee ontzettend interessante nieuwsgierigheidjes rondom het uitkomen van de eieren. Nieuwsgierig? Lees vooral door!
Piepende eieren
Mensenouders praten tegen de zwangere buik van de moeder. Zo kan hun ongeboren baby wennen aan de stem van de ouders, zegt men dan. En daar zit een kern van waarheid in. Zo beginnen ouders aan het bouwen van een band met hun kind. Wij mensen zijn niet de enige die dat doen:
Na een tijdje staren naar het beeld van een broedende bosuil, kunnen we altijd vrij zeker zijn wanneer de geboorte van de kuikens heel dichtbij is. Waarom? Omdat de eieren beginnen te piepen! Als reactie gaat Vrouw Bosuil dan terug piepen. Prachtig om te zien, zo net voor de geboorte hoe moeder tegen haar ongeboren kroost praat en een band met ze opbouwt. Maar als je daar dan even over nadenkt… Hoe kan dat eigenlijk, dat een kuiken piept in het ei? Hij kan toch geen adem halen??
Nou dat kan dus wel! Een briljante uitvinding van de natuur. De eierschaal bevat namelijk duizenden kleine gaatjes. Deze minuscuul kleine poriën zorgen er voor dat er zuurstof in het ei terecht komt. Het embryo heeft namelijk wel zuurstof nodig (bij zoogdieren krijgt een jong zuurstof via de navelstreng). De schaal van het ei laat dus lucht door, maar houdt bijvoorbeeld vocht tegen. Zo kan het ei ook niet uitdrogen. Tijdens de ontwikkeling van het embryo groeit er een klein luchtzakje in het ei. Hoe langer het ei ligt, hoe groter het luchtzakje. Bij het koken van een onbevrucht ei kun je aan het ei in het water zien hoe vers het is. Begint het wat omhoog te drijven, is het al wat ouder (luchtzakje begint zich dan ook te vormen).
Als het kuiken bijna volgroeid is, komt het op een bepaalde manier in het ei te liggen, met snaveltje richting het luchtzakje. Wanneer het volgroeid is, prikt het kuikentje met zijn snaveltje in het luchtzakje en haalt het voor het eerst adem. Zodra het kuiken adem kan halen, kan het kleine wezentje piepen. En dat doet ‘ie dan ook!!
Zet je tand(en) in die schaal!
Maar dan heeft het kuiken het volgende probleem. De schaal van het ei is kei hard! Dat is moeilijk kraken voor zo’n jong vogeltje. Het snaveltje en de poten zijn nog heel zacht en het is moeilijk om daar mee een schaal te breken. Daar komt de volgende verwondering: De ei-tand. Een hard, scherp knobbeltje van calcium op de snavel. Dit knobbeltje groeit aan tijdens de ontwikkeling van het embryo en valt af of verdwijnt ongeveer een week tot 1,5 week na uitkomen van het ei. Dit komt doordat de snavel groeit en harder wordt. De ei-tand is echter niet het enige mooie. Hoe weet het kuiken namelijk dat het kan gaan uitkomen. Nou, er zit een spier in de nek die bij een bepaalde volgroeiing van het lichaam van het kuiken gaat samentrekken. Deze spier is zo sterk en trekt zo samen dat het kuiken met de snavel tegen het ei komt. Zo begint het uitkomen. Eerst komt er een deukje/scheurtje, dan een klein gaatje en door ronddraaiende bewegingen van het kuiken breekt uiteindelijk de schaal en komt het kuiken uit.
Deze twee voorbeelden zijn maar een hele kleine greep uit de vele wonderen der natuur. Nieuwsgierig naar meer? Blijf dan vooral kijken hoe onze kuikens verder opgroeien!
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
