Partners van andere soorten of toch niet?

Annabel van Oort | woensdag 4 juni 2025 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 46x

De juvenielen worden minder gevoerd door de ouders om het jachtgedrag te stimuleren. Binnenkort worden ze onafhankelijk en verlaten het nest, in zoektocht naar een eigen territorium met nestmogelijkheden en een partner. Zal die partner altijd een slechtvalk zijn?

In het wild zal een slechtvalk eigenlijk altijd een paar vormen met een andere slechtvalk. Heel af en toe, in speciale gebieden en gevallen, kan het voorkomen dat twee verschillende soorten valken paren met elkaar en dat daar dan nakomelingen uit voortkomen. Deze nakomelingen worden dan wel 'hybride' genoemd. We laten even buiten beschouwing wat voor implicaties dit heeft voor het concept van wat een 'soort' eigenlijk is.

Barrières

In het wild zijn er allerlei natuurlijke barrières die zorgen dat verschillende soorten geen nakomelingen kunnen krijgen. Een van de grootste obstakels is dat verschillende soorten vaak niet met elkaar in aanrakingen komen. Dit kan komen door een ander leefgebied, ander territorium of ander gedrag van elkaar. Als ze nou eenmaal niet bij elkaar in de buurt komen, of elkaar slechts aanvallen, zal er geen paringsgedrag plaatsvinden.

Als het gebeurd dat andere soorten elkaar niet de pan uitvechten en ook nog eens geïnteresseerd lijken in elkaar, zijn daar ook barrières voor. Het paringsgedrag verschilt vaak en soms past de anatomie niet goed om tot paring te komen. Als dit ook in orde is, zijn er vaak intern nog van allelei zaken die het tegenhouden. Vruchtbare periode's kunnen verschillen, cellen van andere soorten kunnen afgestoten worden door het lichaam van een andere soort, of de eicellen en zaadcellen kunnen elkaar niet herkennen of niet samensmelten.

Mocht er dan wel een successvolle bevruchting zijn, dan kan het nog zijn dat de ontwikkeling niet goed verloopt, bijvoorbeeld door het hebben van een ander aantal chromosomen, of niet bij elkaar passen van bepaalde genen. Hierdoor komt het ook vaak voor dat als er nakomelingen succesvol voortgebracht worden, deze vaak niet verder kunnen voortplanten.

Waarom bestaan hybrides dan wel?

De mens en de valk werken al honderden jaren samen in van allerlei verbanden. Veelal worden valken gehouden door valkenieren, die ze trainen en met ze jagen. Deze zorgen vaak ook voor de voortplanting van hun dieren, net zoals katten en honden eigenaren het ook leuk vinden andere rassen met elkaar te kruisen. Bij valken gebeurd dat dan ook met andere soorten, en vaak doormiddel van IVF.

Omdat voortplanten in dat geval wordt gedaan met tussenkomst van de mens, vervallen al een groot deel van bovenstaande barrières. Wel speelt de biologie nog een grote rol. Doorgaans zijn de populairste kruisingen die van andere valken van het geslacht Falco. Deze soorten lijken meer op elkaar, en daardoor is het waarschijnlijker dat het hybridiseren dan wel lukt. Populaire kruisingen zijn: Giervalk x slechtvalk, slechtvalk x sakervalk, slechtvalk x smelleken (ook wel perlin, een samentrekking van de engelse namen van de vogels: peregrine en merlin), slechtvalk x lannervalk (Ook samengetrokken als perilanner).

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over