Hoeveel kuikens en wie is wie?

Mark Hessels | woensdag 25 juni 2025 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 35x

Even het donsdekbed opschudden zodat Mark niet kan zien hoevell jongen er nu in het nest zitten.

Hoeveel kuikens zijn er nu eigenlijk?

Dat klinkt als een best vreemde vraag voor een website waar het onder meer de bedoeling is dat je kuikens kunt zien. Nou is dat het probleem ook niet, want de kuikens zijn inmiddels tijdens het voeren al net te zien, maar we weten nog steeds niet zeker met zijn hoevelen ze nu eigenlijk zijn.

De eieren waren met een beetje moeite goed te zien als ik dagelijks kort met een spiegeltje in het nest gluurde. Het begon met 5 stuks en vlak voordat het eerste jong werd gezien lagen er nog steeds 5. Dus hoe het begon weten we wel zo’n beetje zeker. De eerste 2 kuikentjes waren ook nog redelijk goed te zien tussen de 3 eitjes, maar daarna werd het al snel dons-op-dons waar nauwelijks vorm in te herkennen is.

Als beide ouders nu even weg zijn en ik snel even het spiegeltje boven het nest houd zitten ze standaard helemaal onderin weggedoken tussen het dons wat daar al als vloerbedekking lag. Echt geen touw aan vast te knopen waar je dan eigenlijk naar zit te kijken, ook omdat ik niet te lang wil turen omdat dan de ouders al weer terug kunnen komen met voer. Gisteren zag ik er zeker wel 3 en denk ik ook wel 4, maar over nummer 5 twijfel ik nog. Die kan natuurlijk nog prima tussen het dons in zitten, maar ik heb er nog geen 5 gezien.

Met de hoeveelheid voer die nu de hele dag wordt aangevoerd zullen ze echter snel groeien en ook heel binnenkort al boven de rand uitsteken tijdens het voeren. 3, 4 of 5? We gaan het snel zien.

En terwijl de inkt van dit blog nog niet opgedroogd is ben ik al weer rechts ingehaald door clipmaker Ed (😍). Op deze laatste clip zijn er in ieder geval 4 te zien en daarbij ook een heel kleintje, dus ik durf nog steeds wel te hopen dat ze er alle 5 nog in zitten.

Hoe kan ik het mannetje en het vrouwtje uit elkaar houden?

De ouders lijken heel erg veel op elkaar en het is dan ook niet zo eenvoudig om ze uit elkaar te houden. Tijdens de paring is het natuurlijk makkelijk te zien omdat V onder zit met M er bovenop. Maar die paringen die duren soms nog geen halve seconde, dus echt tijd om eens uitgebreid naar verschillen te zoeken is er dan niet.

Bij boerenzwaluw broedt alleen het vrouwtje, dus dat is al een stukje makkelijker te herkennen. Maar het mannetje wil voor de gezelligheid (of om de boel even warm te houden als V een rondje vliegt) ook nog wel eens op het nest gaan zitten. Dus zelfs dat geeft niet heel veel duidelijkheid.

’s Nachts zit M standaard een klein metertje links van het nest op de datakabel van de camera. Misschien om die kabel te bewaken tegen sabotage? En anders waarschijnlijk gewoon omdat het een handig plekje is en hij daarvandaan het nestje ook goed in het oog kan houden. Maar echt helpen om ze overdag uit elkaar te houden doet dit ook niet.

Het meest gebruikt wordt eigenlijk de lengte van de buitenste staartveren (of staartpennen). Die zijn bij een mannetje doorgaans een stuk langer dan bij een vrouwtje. Het is zelfs zo dat mannen met lange staartpennen populairder zijn bij boerenzwaluwdames dan de mannen met kortere startpennen. Een tijd werd gedacht dat dit vooral uiterlijk vertoon was, maar er zijn toch wel aanwijzingen dat mannen met langere staartpennen wendbaarder zijn in de lucht en daardoor betere jagers zijn. Maar zelfs dat verschil in lengte is niet zo makkelijk te zien, zeker niet als je maar een van de twee in beeld hebt.

Gelukkig zat clipmaker Marijke goed op te letten en die ontdekte een klein, maar toch opvallend verschil tussen M en V. Bij allebei zijn namelijk de langste staartveren niet precies even lang (dit hoort niet zo, dat is puur toeval). En bij V is de linker staartpen duidelijk korter dan de rechter, terwijl dat bij M precies andersom is.

Dus VLMR, Vrouw Links korter, Man Rechts korter. Op de foto hieronder is het een beetje lastig te zien, maar als je in de clip ‘? Kuikens’ kijkt rond 00:45 dan zie je het bewegend in beeld en dan is het toch best goed te zien. Voorwaarde is wel dat ze met de staart een beetje richting de camera gedraaid zitten, want van opzij is het verschil zo goed als niet te zien.

Als je goed kijkt zie je ook wel dat de staartveren van M langer zijn dan die van V, maar dat is toch weer net iets lastiger te zien.

Nou zo kan iedereen weer even vooruit met oefenen met M/V herkennen en met uitzoeken of er nu 4 of 5 kuikens zijn. Zo gauw je de 5e in beeld hebt, wel even tippen natuurlijk.

Zo naast elkaar kun je goed zien dat de buitenste staartpennen van de rechtervleugel een stuk langer zijn dan die van de linker vogel. Recht is dus M en links is dus V. Maar hier is ook goed te zien dat bij V de linker langste staartpen korter is dan de rechter en bij M is dat precies omgekeerd.

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over