Halverwege

Ronald van Harxen, STONE | woensdag 10 april 2024 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 89x

Drie dagen verschil

Voorwaarde is dat beide zich netjes aan het schema houden. Tussen jong een en twee zit maar liefst 75 uur, oftewel iets meer dan twee dagen. Het verschil tussen jong een en jong vier kan op deze manier oplopen tot negen dagen. Gevolg van om de drie dagen een ei leggen en gelijk bij het eerste ei beginnen met broeden. Een broedstrategie die ze gemeen hebben met veel andere uilen, onder andere kerkuilen. Er is niet veel fantasie voor nodig om te bedenken wat er gebeurt als om wat voor reden dan ook de prooiaanvoer achterblijft. 

Bonusjongen

De kleinste vormen een soort broedreserve. Belangrijk dat de eerste groot worden en - als er voldoende te eten is - redden de jongste het ook. Bonusjongen zou je ze ook kunnen noemen. Gaat het onverhoopt mis, dan is er nog geen man (of vrouw) overboord, dan dienen ze de andere jongen tot voedsel. Vloeit een deel van de energie die de oudervogels in de kleinsten hebben gestopt, via een omweg toch naar de sterkste jongen.

Beter twee hele, dan vier halve

De reden hierachter is dat het vrouwtje op het moment dat ze eieren legt dat doet op basis van de prooien die zij tot op dat moment zelf heeft gehad. Hoe de ratten- en konijnenstand er vijf weken later bijstaat, kan ze natuurlijk niet voorspellen. Valt die tegen, dan heeft ze geen vier jongen die allemaal in een slechte conditie zijn en elkaar de tent uit vechten om de schaarse prooien, maar twee die het wel gaan redden en twee pechvogels. "Beter twee volle eieren, dan vier halve doppen' om maar eens te variëren op het bekende spreekwoord.

De soort telt, niet het individu

Je ziet deze strategie vooral bij soorten die sterk reageren op het voedselaanbod en de ene keer veel en de andere keer weinig eieren leggen. Hierdoor houden ze een soort achterdeurtje open mocht het prooiaanbod tegenvallen. Ten koste van de jongste, dat wel. De natuur 'kijkt' echter niet naar het individu, maar naar de soort. En dan is dit een verstandige strategie, waar we meer met bewondering dan met emotie naar moeten kijken. Kwalificaties als dat ze in zulke gevallen een slechte moeder zou zijn, zijn dan ook zeker niet terecht. Ze doet wat de natuur haar ingegeven heeft en wat op dat moment het 'verstandigste' is.

Elke uil zijn eigen strategie

Nu wil ik absoluut niet op voorhand beweren dat een of twee jongen het niet gaan redden. Integendeel, vooralsnog ziet het er allemaal prima uit. Maar ik hoop iets van het mechanisme achter de broedstrategie van oehoes duidelijk te hebben gemaakt. In de natuur gebeurt eigenlijk niets zomaar, zonder reden. Overal is 'goed over nagedacht'. Oehoes doen het op deze manier, maar kijk voor de aardigheid eens bij de steenuil. Die zetten een geheel andere strategie in om op de lange termijn zo veel mogelijk jongen de deur uit te kunnen schoppen. De bosuil heeft een soort tussenoplossing 'bedacht' terwijl de kerkuil overtuigend gaat voor maximalisatie van zijn winstkansen. Daar kunnen konijnen nog een puntje aan zuigen. Moet ie ook wel, want bij een beetje sneeuw leggen ze bij bosjes het loodje en het gevaar van jagen in snelwegbermen is helaas nog niet helemaal tot ze doorgedrongen. Dan kun je maar beter wat 'bonusjongen' achter de hand hebben. Boeiende materie!  

 * Inmiddels is het derde jong uit het ei. Zoals Romke al schreef: een stuk eerder dan verwacht. In plaats van ruim 34 dagen deed dit jong er maar ruim 32 dagen over. Die heeft blijkbaar mijn blog gelezen en bedacht dat hij niet tot de pechvolgels wilde behoren. Nu afwachten of nummer vier ook kan lezen.

Steenuilenoverleg Nederland (STONE) is een landelijke werkgroep die steenuilenbescherming en -onderzoek coördineert, stimuleert en faciliteert. Daartoe wordt samengewerkt met relevante binnen- en buitenlandse, professionele en vrijwilligersorganisaties. STONE is een vrijwilligersorganisatie, zonder betaalde krachten. Bezoek de website van STONE

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over