Eileg-marathon

Bernice Goffin | maandag 8 april 2024 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 64x

Het verspreidingsgebied van de kerkuil. De broedstrategie van de kerkuil heeft de soort tot een van de meest wijdverspreide uilen gemaakt. Bron: The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2023-1

Hoge inzet, hoge winst en... klein verlies?

Hoewel wij hadden verwacht dat de vele regen zou leiden tot een lagere muizenstand dan vorig jaar, zou het kunnen dat de kerkuilen iets weten wat wij niet weten. Door net als vorig jaar 7 eieren te leggen zet vrouw hoog in. Ze hoopt in ieder geval een groot deel van deze eieren te kunnen grootbrengen, anders zou ze er niet zomaar zoveel leggen. Maar ook onderdeel van de broedstrategie van de kerkuil is dat als de voedselsituatie toch wat lager uitvalt, de jongsten het niet redden. Ik kan een uitgebreid blog schrijven over waarom de kerkuil deze strategie toepast, maar makkelijker nog is om te verwijzen naar een blog van vorig jaar waarin Mark dit haarfijn uitlegt: lees deze hier.

Anders dan de andere uilen

Behalve de kerkuil kunnen we dit jaar nog genieten van maar liefst 3 andere uilen bij Beleef de Lente. Maar vooral bij de kerkuil zien we bovengenoemde broedstrategie met soms flinke legsels. De andere uilen doen dit in mindere mate. Waarom past juist de kerkuil deze strategie toe en wat betekent dit voor de soort?

Meer dan alle andere uilen bij Beleef de Lente is de kerkuil zeer afhankelijk van het aanbod van veldmuizen voor het grootbrengen van jongen. Van nature schommelen de aantallen van veldmuizen behoorlijk per jaar en de kerkuil heeft zich hier dan ook op aangepast. Als ze net als de steenuilen gemiddeld 4 eieren zouden leggen en daar nauwelijks van kunnen afwijken, zouden kerkuilen niet goed kunnen profiteren van de plotselinge veldmuis-pieken waar ze zo goed op aangepast zijn. Zonde en niet goed voor het voortbestaan van de soort! Door meer eieren te kunnen leggen en vaak net iets hoger in te zetten dan je zou verwachten, kunnen kerkuilen maximaal profiteren van muizenpieken en in goede jaren meer jongen grootbrengen dan bijna elke andere uilensoort.

Wereldveroveraar

En dit heeft de kerkuil succesvol gemaakt op wereldschaal. De soort heeft één van de grootste verspreidingsgebieden van alle uilen (samen met de velduil, die niet toevallig nagenoeg dezelfde broedstrategie toepast). Op elk continent behalve Antarctica komt de kerkuil voor; er zijn maar weinig vogelsoorten die dit kunnen nadoen. De voor ons soms harde broedstrategie heeft voor de kerkuil dus tot enorm succes geleid. Dat gaan ze niet veranderen omdat het voor ons vervelende beelden oplevert als een klein jong het niet red. Gelukkig maar.

Genoeg eieren?

Ik ben heel benieuwd hoe het seizoen verdergaat. Voor de meeste kijkers voelt 7 eieren als meer dan genoeg, maar gelukkig gaan wij daar niet over en luisteren de uilen niet naar ons als we zeggen ‘nu is het wel genoeg’. Zou vrouw kerkuil onze mening delen dat er inmiddels genoeg eieren liggen, of volgen er toch nog meer verrassingseieren? De tijd zal het leren.

Een rustende kerkuil in een acaciaboom in Zuid-Afrika. Daar kun je de kerkuil ook gewoon aantreffen! Foto: Robert Benjamins.

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over