Met een prachtig zacht en weemoedig “Djuu” laat hij zich vanuit het struikgewas nog wel eens horen. De verschijning van deze vogel past voor mijn idee niet bij het bescheiden en zachtaardige geluidje wat de vogel produceert. Maar een prachtvogel is en blijft het om te zien én horen!
Ik heb het natuurlijk over de Goudvink! Wat een magnifieke vogel. Ik zie en hoor dit vogeltje graag. Heel af en toe zit er eentje in mijn tuin, maar als ik ga wandelen kom ik er geregeld eentje tegen, of twee: een koppeltje. Met de prachtige oranje (mannetje) en beige-gele (vrouwtje) borst en het dikke zwarte petje en zwarte accenten op de vleugels en staart. Ook bij onze vijver webcam zien we geregeld een koppeltje Goudvinken.
Je kunt de Goudvink in principe over een groot deel van Europa en Azië tegen komen. En ik heb deze vogel dan ook al in meerdere landen mogen bewonderen. Het meest bijzondere en magische was een beetje "thuisgevoel" toen ik deze vogels zag tijdens een wandeling in de sneeuw in de bergen van Japan.
Echter valt mij altijd iets op. Zowel in de groene bossen hier in Nederland als tegen de witte sneeuw in Japan stak de vogel niet heel goud-achtig af. Dat maakte mij nieuwsgierig naar de benaming van deze vogel en dus ben ik gaan graven. En uiteraard neem ik jullie even in vogelvlucht mee in wat ik heb gevonden.
What's in a name?
De Nederlandse benaming voor deze prachtige vogel is “Goudvink”. En dat zat mij dus een beetje dwars. Want ik ken vogels die meer goud in de veren hebben zitten dan de Goudvink.
Als we een letterlijke vertaling maken van Goudvink naar het Engels, geeft dat echter de naam van een andere vogel. Want de “European Goldfinch” is namelijk de Putter! Logisch ook, vanwege de gouden strepen op de vleugel van de Putter. De naam “Goudvink” zou dus beter bij de Putter passen dan bij de Goudvink zelf.
Ook zijn geluid heeft mensen in andere landen aangezet tot een naam. In Letland wordt de vogel "Svlipis" genoemd, naar zijn vermogen zo goed te kunnen fluiten. Dat verwacht je niet, maar de Goudvink wordt ook al meer dan 2000 jaar als kooivogel gehouden om zijn talent zo mooi te kunnen zingen. Tim Burkhead is een echte kenner en schreef in zijn boek “De Wijsheid van Vogels” over het geweldige vermogen van Goudvinken om deuntjes aan te leren. In het Frans heeft de vogel dan ook wel de bijnaam Siffleur, wat net als “Svilpis” Fluiter of Pieper betekent.
In het Engels heet de vogel “Bullfinch”, letterlijk vertaald stiervink. Niet heel gek, met zijn korte snavel en dikke gespierde nek en gedrongen lichaam lijkt hij ook een beetje op een stier. De Fransen noemen hem daarom "Bouvreuil", naar zijn gedrongen uiterlijk.
Wat zegt de wetenschap?
Dan de wetenschappelijke naam: We weten dat Aristoteles in het oude Griekenland al een naam voor deze vogel had: Purrhoulas. Hij benoemde deze vogel als een “ornis skolekophagos” oftewel een roodachtige (purrhos = roodachtig, vlamkleurend, rode” wormeneter (Grieks Purrhos = roodachtig). Oké, dan komen we nog ergens. Het verwijst naar het mooie rode mannetje. Maar hoe zit het dan met Roodborst en Vink. Ook met prachtige borst met ongeveer dezelfde kleur.
Zo zie je maar weer. Een vogel kan veel verschillende namen hebben, maar het is en blijft een mooi vogeltje om te zien.
De webcams gaan op vrijdag 18 juli offline. Dan zit Beleef de Lente 2025 er weer op. Geniet er dus nog even van en blijf scherp op bijzondere waarnemingen!
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
